Het griepseizoen begint binnenkort officieel en voor je het weet zie én hoor je overal de reclame’s over medicijnen en middeltjes om je beter te voelen. Of om ‘gewoon de maanden door te komen’ met een goede weerstand.

Enkele jaren geleden was daar ineens de reclame over Oscillococcinum, wat hét middel bleek te zijn tegen de griep. Moeilijk uit te spreken, maar zelfs daar gaven ze in de reclame’s een mooie draai aan. Wie kent deze reclame waar ik het over heb?

Maar mijn vraag is natuurlijk; hoe goed werkt het eigenlijk écht tegen de griep? Is daar een wetenschappelijke onderbouwing voor? Ik zocht het voor je uit. 

Het hart en de lever van een eend?!

Hoewel dit middel voor mijn gevoel nog maar net op de markt is, bestaat het echter al veel langer. In de jaren 20 is Oscillococcinum gecrëerd door een Franse arts die dacht dat hij een bepaald type ‘oscillerende’ bacterie had gevonden bij mensen met de Spaanse griep.

Oscillococcinum werd ontwikkeld met een actief ingrediënt dat afkomstig is vanuit het hart en de lever van een bepaalde eend. Vervolgens is het meerdere keren verdund, zoals altijd bij een homeopathisch medicijn. Je leest het goed; het hart en de lever van een eend. Veganisten opgelet. 

Hoe het precies werkt, is onbekend, maar men gelooft dat er bepaalde specifieke elementen aanwezig zijn die helpen om de symptomen van de griep te bestrijden.

Ook al is de effectiviteit van Oscillococcinum tegenstrijdig, het wordt wereldwijd gebruikt als een natuurlijk middel tegen griepsymptomen zoals spierpijn, hoofdpijn, rillingen, koorts en vermoeidheid (1).

Het is verdund

Homeopatische geneesmiddelen zijn natuurlijke geneesmiddelen die een bepaalde stof bevatten. Deze stof is vervolgens verdund met water; veel water. Om deze reden denken sommige mensen dat de werking ervan onzin is. Oscillococcium is ook verdund; één deel eend-organen en honderd delen water. Dit proces is vervolgens twee honderd keer herhaald waardoor er nauwelijks nog een actief ingrediënt te meten is in het eindproduct.

Het verdunnen en het vervolgens schudden van de oplossing wordt in de homeopathie gezien als het overdragen van de potentie (de geneeskracht) naar het eindproduct (2).

Er is nog niet heel veel onderzoek gedaan naar de effectiviteit van deze ultra-verdunde homeopathische middeltjes en of ze enigszins goed kunnen zijn voor de gezondheid (3)(4).

Bacteriën veroorzaken geen griep

Een andere grote vraag bij Oscillococcinum is waarom het gecreëerd is met het geloof dat een bepaalde bacteriestam de griep veroorzaakt. Dat is een aparte manier om de griep te benaderen. Deze bacteriestam werd dus blijkbaar ook geïdentificeerd in het hart en de lever van een bepaalde soort eend. Wat dus de reden is dat ze het in dit medicijn hebben gebruikt.

Het is verwarrend, een bacterie die de griep veroorzaakt? Een bacterie in mensen met de griep? Dezelfde bacterie in het hart en de lever van een eend? Ik weet het, hang in there, we komen zo bij de verduidelijking.

De arts die dit heeft ontwikkeld geloofde ook dat deze bacterie die hij vond in het hart en in de lever van de eend niet alleen goed was tegen de griep, maar ook kon helpen bij de behandeling tegen kanker, herpes, de mazelen en waterpokken.

Maar tegenwoordig zijn onderzoekers erachter dat de griep niet veroorzaakt wordt door een bacterie, maar door een virus (5) en toch wordt dit medicijn nog steeds goed verkocht. Ook de andere ziektes worden niet veroorzaakt door een bacterie, dus hoe effectief is Oscillococcinum dan eigenlijk als het gebaseerd is op de gedachte dat de griep door een bacterie wordt veroorzaakt?

Wat zegt onderzoek?

Onderzoeken die tot nu toe gedaan zijn met Oscillococcinum komen met verschillende conclusies. Verwarrend, op zijn zachtst gezegd.

Dit onderzoek bijvoorbeeld; 455 deelnemers waarbij duidelijk bleek dat Oscillococcinum in staat was de frequentie van de infecties te verminderen (6).

Ander onderzoek laat zien dat Oscillococcinum helemaal niet effectief is, vooral niet bij het tegen gaan van de symptomen bij de griep. Een review onderzoek (van 6 onderzoeken) laat geen significant verschil zien tussen Oscillococcinum en een placebo in het tegen gaan van griepsymptomen (7). Weer een ander review onderzoek (van 7 onderzoeken) laat soortgelijke resultaten zien. De conclusie was dat Oscillococcinum alleen in staat was de griepsymptomen voor minder dan 7 uur te verminderen, gemiddeld gezien (8).

Onderzoek in de homeopathische wereld is nog vrij beperkt en de onderzoeken die er zijn, worden gezien als minder kwalitatieve onderzoeken met een grote kans op fouten.

Om hier echt iets over te kunnen zeggen zijn er grote onderzoeken nodig, of op zijn minst één grote om aan te kunnen geven of Oscillococcinum de griepsymptomen écht weet te verminderen.

Is het dan toch het placebo effect?

Het kan dus heel goed zijn dat dit alles een placebo effect heeft. Bijvoorbeeld uit dit onderzoek waar er geen bewijs kwam dat het effectief bleek te zijn tegen de griep, maar de mensen die Oscillococcinum kregen wél vaker aangaven dat ze de behandeling effectief vonden (8). Ander onderzoek laat blijken dat de behaalde resultaten met het medicijn waarschijnlijk te wijden zijn aan het placebo effect (9).

Nou, daar worden we ook niet wijzer van.

Wat kunnen we hierover zeggen?

Wat wel gezegd kan worden is dat het uit onderzoek is gebleken dat Oscillococcinum veilig is om te gebruiken en weinig tot geen bijwerkingen kent. Sterker nog, als we een onderzoek mogen geloven; Oscillococcinum is al meer dan 80 jaar op de markt en heeft een perfecte veiligheidsscore aangezien er zó weinig meldingen zijn geweest over eventuele bijwerkingen (10).

Let wel, ik benoem Oscillococcinum in dit artikel dan wel enkele keren als ‘medicijn’, maar Oscillococcinum wordt verkocht als voedingssupplement en geen medicijn in vele landen. Bijvoorbeeld in Amerika, om deze reden wordt het door de FDA niet met dezelfde regels gecheckt zoals dat bij medicijnen wordt gedaan.

Goed, wat kunnen we hiervan zeggen? Eigenlijk wat we over vele homeopathische medicijnen (voedingssupplementen) kunnen zeggen: er is te weinig onderzoek en de onderzoeken die er zijn, zijn van lage kwaliteit.

Er is absoluut meer onderzoek nodig.

Even in alle eerlijkheid..

En even in alle eerlijkheid: er zijn zoveel ‘goedjes’ uit voeding of kruiden etc. die (nog) niet wetenschappelijk te onderbouwen zijn maar wél enorm bij kunnen dragen aan de gezondheid van sommige mensen. De onderzoekswereld is nog vrij jong, vergis je niet. Het is absoluut goed om je hoofd erbij te houden en niet zomaar alles aan te nemen, maar het is ook goed om ergens hoop te hebben op een natuurlijkere toekomst qua medicijnen. Of onder ‘natuurlijk’ ook valt dat we onderdelen van dieren verwerken in ‘voedingssuplementen’ of medicijnen, weet ik niet. Ik zie de toekomst toch steeds meer plantaardig worden, maar daar kunnen de meningen over verdeeld zijn.

Als het voor jou werkt en je bent geen veganist, dan kun je het natuurlijk gewoon gebruiken! Het is natuurlijk en kent nauwelijks gezondheidsbelemmerende bijwerkingen!

Nu weet je in ieder geval het verhaal erachter 😉