We weten allemaal hoe slecht junkfood voor je is, we weten de risico’s en ik ken eerlijk gezegd geen mensen die echt genieten van het feit dat ze obees zijn (dus niet een beetje overgewicht, maar echt te zwaar waardoor het een risico vormt voor je gezondheid). Maar waarom blijven zoveel mensen (inclusief ik van tijd tot tijd) teveel eten? Ik heb ook mijn periodes dat ik teveel eet, maar dan wel gezond. Maar ook af en toe teveel ongezond voedsel. Te vaak taartjes, te vaak “speciale koffietjes met smaakjes”, te vaak snoepjes, te vaak gebakjes, te vaak ijsjes etc. Is het alleen maar discipline dat meespeelt? Of kan het ook aan andere dingen liggen?
Oke, voor je verder leest wil ik je even behoeden voor de slachtofferrol. Hier heb ik een hekel aan. Ik hoop dus ook dat je na dit artikel niet ineens argumenten hebt om “goed te praten” waarom je teveel eet. Maar meer om meer begrip te krijgen dat er veel factoren mee kunnen spelen zodat jij, als je dit wilt, hier wat meer aandacht aan kunt besteden om het te verhelpen. Oftewel: ik geef je de informatie om jezelf te kunnen helpen en niet om jezelf erachter te kunnen verschuilen.
Je lichaam wordt niet gevoed
Dit kan een reden zijn dat je teveel eet. Het klinkt niet logisch, want we zitten onszelf vol te proppen en ondertussen is ons lichaam niet gevoed? Doe even normaal! Maar de kans is groot dat als je veel bewerkt voedsel eet, je lichaam dit ervaart. Dit komt omdat je gewoonweg niet voldoende vitamines en mineralen binnen krijgt. Wanneer dit niet gebeurt blijft je lichaam hongersignalen afgeven. Heel simpel. Wat jij vervolgens doet met die hongersignalen is aan jou, maar de kans is groot dat als je de doos koekjes vervangt door een bakje havermout met fruit je lichaam eindelijk zichzelf kan “voeden” en je de komende uurtjes geen honger zult hebben.
Ongezond bewerkt voedsel zoals chips, snoepjes en koekjes bevatten veel calorieën en weinig voedingsstoffen. Hoe makkelijk is het om een hele zak chips binnen een half uur op te eten? Appeltje eitje toch? (voor mij wel in ieder geval!). En dat zonder veel moeite, alsof het niks is. Die zak bevatte zo’n 1000 calorieën, zonde als je vlak daarna weer honger krijgt.
Het is plezierig om te eten
Dit is een lastige. Want eten kan leuk zijn, het kan plezierig zijn; het is vaak vermaak. Hier schuilt een beetje het “verslavingsgedeelte” van voedsel achter. Onze hersenen raken gewend aan het lekkere en plezierige gevoel wanneer we bijvoorbeeld veel suiker en vet eten. Dopamine wordt vrijgemaakt in je hersenen wanneer we dus teveel van deze voedingsmiddelen eten (koekjes, chips, etc.), waardoor het een soort “gewoonte” wordt voor je hersenen en je hier dus steeds weer naar verlangt [1]. We zoeken naar plezier, keer op keer, ook al WETEN we dat het ons zwaarder gaat maken en ongezonder gaat maken. Maar het wordt bijna, en soms ook echt, een verslaving. Suiker en vet is óveral te vinden.
Dus als het eenmaal een verslaving is, maakt het het nog lastiger omdat jouw “drug” werkelijk overal om je heen te vinden en te kopen is, en goedkoop ook nog! Dit kan een hele goede verklaring geven aan het feit dat zoveel mensen aan het vechten zijn om af te vallen en hun ongezonde leefstijl maar niet onder controle krijgen.
Je lichaam verwart stress met hongersnood
Dit is voor mij een belangrijke. Onze voorouders (lang, lang geleden) hadden niet de omgeving die wij nu hebben; wij kunnen zo naar een snackbar of supermarkt lopen en voedsel kopen als we honger hebben of als we ons rot voelen (want ja, dat doen we vaak zat). Onze voorouders moesten zelf op hun voedsel jagen en er was niet altijd voedsel zoals nu. Wanneer er dus hongersnood was, maakte het lichaam stress hormonen aan, deze hormonen zorgden ervoor dat je lichaam ervoor zorgde dat hetgeen dat binnen kwam qua eten gauw omgezet werd in vet [2]. Dit instinct is nog steeds aanwezig in onze hypothalamus (deel vd hersenen die je hormonen etc. beheerst). Wanneer we dus gestressed zijn, door wat voor reden dan ook; deadlines, geld, kleding, relaties, files, vertragingen etc. wordt dit in je lichaam dus héél anders vertaalt. Instinctief gaan we op zoek naar voedsel en dan vooral voedsel met een hoge calorische waarde, deze voedingsmiddelen helpen (helpen?!) je namelijk om het snelst vet op te slaan.
Natuurlijk geld dit niet voor iedereen, omdat er genoeg mensen zijn dit in tijden van stress juist afvallen (voornamelijk spieren afbreken). Maar ook dit, kan weer een verklaring geven aan veel overgewicht in de wereld.
Hoe stop ik het teveel eten?
Zoals je merkt is het niet simpelweg een “discipline dingetje”. “Stop gewoon met het teveel eten, sjongejonge”, zo simpel is het dus niet altijd!
Er zijn zoveel factoren die van invloed kunnen zijn. En laten we niet eens beginnen over de voedingsindustrie die ons perfect weet te manipuleren (zelfs ik sta elke keer weer versteld.. honing?! omg!). Begrijpen dat er meerdere factoren meespelen is vaak de eerste stap richting het stoppen van teveel eten. Dit zorgt ervoor dat je meer begrip gaat krijgen voor je lichaam in plaats van dat je jezelf elke keer boos maakt en je lichaam begint te haten omdat je maar niet snapt waarom je zoveel eet. Dus,
- stap 1: begrijpen
- stap 2: met je lichaam meewerken.
De derde stap is het verbeteren van de kwaliteit van je voedsel. Langzamerhand steeds meer bewerkt voedsel schrappen. En dit betekent niet dat je nooit meer wat lekkers mag, serieus, er is zóveel lekkers te maken met gezond voedsel. Als je alleen al kijkt naar hoe je zelf koekjes kunt maken zonder suiker, conserveermiddelen, bloem etc. (zie mijn recepten pagina!) ben je nog steeds lekker aan het eten maar voed je je lichaam dus ook met de juiste voedingsstoffen. Alleen al chocolademousse eten waarin een avocado, dadels en cacaopoeder in zitten is mega voedend voor je lijf en wat mij betreft héérlijk!
De vierde stap is om stress zoveel mogelijk onder controle te krijgen. Hier heb ik meerdere artikelen over geschreven die je hopelijk op weg kunnen helpen!
12 comments
Goed artikel! Je merkt dat je er echt verstand van hebt, en niet zomaar wat schrijft. Handige tips om dit tegen te gaan ook. Topartikel!
Hm, nu ben ik benieuwd naar honing..
Ik ook!
Goed artikel Teni! Ik vind het fijn om de gedachtegoed “eten is om je lichaam te voeden” prettiger dan alles gedachteloos te eten omdat het lekker is (in mijn geval veel snoepjes, suiker)
Oeps mijn grammatica is ook niet meer wat het was
Wat een goed artikel!
Ik ben inmiddels gewend om gezond te eten en precies wat mijn lichaam vraagt. Maar in de periode van menstruatie, dan heb ik het probleem dat ik veel zin heb in zoetigheid (chocolade) en heb ik behoefte aan koolhydraten (pasta).
Heb jij daar ook last van? Hoe kan ik dat aanpakken?
Ik ben benieuwd!
Ik merk echt het verschil tussen healthy blogs en jou blog. Jij hebt hier echt zoveel verstand van en zet ook altijd de bronnen erbij, dat vind ik zo fijn. Echt hele handige tips, bij mij is het echt het plezier en vooral stress (tijdens deadlines snoep ik er echt op los haha). Fijn om te kunnen inzien wat je lichaam nou precies doet op zo’n moment.
Ooh wat een goed artikel! ik heb een ontzettend gezonde leefstijl, en eet inderdaad zoals jij ook eet! alleen heb soms ook periodes dat ik te veel eet !! en dan geen ongezonde dingen, maar TEVEEL gezonde dingen.. dan kan ik gewoon niet meer stoppen.. en lijk ik een bodemloze put…… weet niet wat ik er tegen kan doen! zo lastig om ‘even’ die knop om te zetten, en jezelf toe te spreken ‘nu stoppen’! ik lijk dan pas te kunnen stoppen wanneer ik echt bomvol zit!
Prachtig artikel !!!!! Ik herken mezelf er zoooo hard in. Net mijn ontbijt achter de rug (best wel nog redelijk gezond hoor). Ik maakte zelf spelt-rozijn-hazelnootbroodjes !!! Ik at er wat pecorinokaas bij en daarna at ik ook nog eens een volledig kom fruit bij. Echt te veel hoor, want nu zit ik echt vol. Ik voel mijn buik en das meestal een teken dat ik weer te veel heb gegeten. Het overkomt me vaak! Heel vaak neem ik nog een tweede bord omdat ik het zo lekker vind !!! Of soms ook uit gezelligheid. Vaak is het gezond voedsel, maar ook daarvan is het niet de bedoeling dat je teveel eet. En natuurlijk ja soms eet ik ook te veel ongezonde dingen. Dan neem ik een koekje en voor ik het weet is het pak leeg 🙁 Echt hatelijk, want meestal neem ik mezelf voor om max 2 koekjes te eten en toch …… GRRRRR zo kwaad op mezelf dan !!!! Ik voel me dan vaak misselijk omdat ik teveel heb gegeten en telkens trap ik opnieuw in dezelfde val …. en overkomt het me opnieuw … 🙁
Hoi Teni
Ik reageer eigenlijk nooit, maar ga het toch een keer doen. Het is zoo fijn hoe jij gezond eten/afvallen etc benadert. Ik kan geen enkele site vinden die dat zo goed doet!
Ik ben zelf onder behandeling voor obesitas in een eetstoornis kliniek (ik heb dus ook een eetstoornis) . En zoo veel dingen die ik in de behandeling krijg zie ik op jouw site terug.
Jouw site is niet slanker slanker slanker… Maar juist van jezelf leren houden zoals je bent, en daar hoort goed voor jezelf zorgen bij, waardoor je vanzelf ook slanker zal worden.
Ga zo door!! 🙂
Heel fijn artikel! Wat ik me alleen afvraag is kan het kwaad om 2 keer op een dag havermout te eten?! Havermout voed (vind ik) beter als brood.. ik ontbijt meestal met havermout, zou ik dit dan ook kunnen eten als lunch (maar dan met een andere topping?). Ik heb verschillende dingen hier over gehoord, vandaar mijn vraag..
Bedankt!
Groetjes Ellen
Super artikel!
Ik heb misschien één tip voor mensen die niet eten omdat ze honger hebben, maar om te “kunnen kauwen”: neem een kauwgom! Dat werkt bij mij altijd heel goed. Daar kauw je lang. En als je een kauwgom koopt met mint smaak, smaakt eten niet meer lekker.