Is Kaas Gezond?

Hoe gezond is kaas? Heb je je dat wel eens afgevraagd? Ik eerlijk gezegd niet. Als ik me afvraag hoe gezond een voedingsmiddel is, dan is het meestal een product dat in een pakje of zakje zit, niet gekoeld is en ook nog eens toegevoegde stofjes bevat waardoor het houdbaar is tot 2040.

Ik overdrijf.

Anway, er werd me vaak gevraagd om een artikel te wijden aan kaas en net zoals met alle voedingsmiddelen, kun je er goede en minder goede dingen over zeggen. Wat zegt de wetenschap? Wat is er onderzocht? En welk effect heeft kaas over het algemeen? Dat ga ik je vandaag vertellen zodat je, zoals altijd, zelf de keuze kunt maken om iets wel of niet te integreren in je eetpatroon.

Mij zul je kaas niet zien schrappen btw. Ik zeg het nog voordat ik in het artikel duik. Gewoon om mijn liefde voor kaas even te tonen. 

 

Waar is kaas van gemaakt? Simpel gezegd van melk, maar verschillende soorten kaas brengen verschillende processen met zich mee. Je hebt gele, witte en groene kaas met ook nog eens de mogelijkheid van hard tot zacht te zijn.

Vet in Kaas

Kaas bevat vet. Dat is vast blijven hangen bij je. Hoeveel vet verschilt enorm per kaas, van 1% in hüttenkäse (cottage cheese)(1) tot 34% en hoger in roomkaas (2). De vetten die in kaas zitten, zijn ook nog eens enorm verschillend en complex met soms wel honderd verschillende vetzuren in één soort kaas (3). 70% van de aanwezige vetten is over het algemeen ingenomen door verzadigd vet. Schrik hier niet meteen van, mocht je wat meer achtergrond informatie willen over verzadigd vet, lees dan even deze artikelen:

• “Vet, Cholesterol, Hart- en Vaatziekten? HOE ZIT DAT NOU?“
• “Verzadigd vet vs. Transvet. Welke is nou slecht?”

Kaas bevat ook een gedeelte transvetten, nu zeg ik je nogmaals: niet meteen schrikken want dit zijn net even andere transvetten dan die te vinden zijn in bewerkte voedingsmiddelen zoals koekjes, snoepjes etc. Lees de bovengelinkte artikelen om het verschil te begrijpen terwijl ze allebei in dit geval ‘transvetten’ genoemd worden. Er is een variant transvet (de ‘goede’ soort dus) die CLA heet (conjugated linoleic acid)(4). CLA heeft heel veel gezondheidsvoordelen (5)(6)(7) en uit dit onderzoek komt naar voren dat dit type vet juist kan helpen met afvallen bij mensen met overgewicht (8), het is in dit geval maar één onderzoek, maar wel een ontzettend interessante met een boeiende conclusie.

CLA kun je tegenwoordig ook apart verkrijgen als supplementen, wat dat betreft komt weer die eeuwenoude regel naar voren ‘teveel van iets is zelden goed’, en zo blijkt het ook met CLA supplementen. Deze kunnen je metabolisme door de war brengen (9)(10).

Eiwit in Kaas

Naast vet bevat kaas ontzettend veel eiwit, hoera! (11) Het grootste gedeelte van deze eiwitten zijn de caseïne eiwitten, ook wel bekend uit koemelk. De caseïne eiwitten zijn wat we noemen eiwitten van een hoge kwaliteit, rijk aan verschillende aminozuren en goed verteerbaar. In een eerder artikel dat ik schreef over melk kom ik hier uitgebreid op terug: “Is Melk Gezond?“.

Caseïne kan je bloeddruk verlagen (12)(13) en de absorptie van mineralen in verbeteren (14).

Koolhydraten in Kaas

Kaas bevat weinig tot geen koolhydraten, afhankelijk van het type/merk/rijping. Als kaas wel koolhydraten bevat, dan zijn deze vaak afkomstig van de melksuiker (lactose). Tijdens het maken van kaas wordt een deel van de lactose afgebroken tot glucose en galactose. In hoeverre dit afgebroken is, is weer afhankelijk van het type kaas dat je hebt. Hoe ouder de kaas, hoe minder lactose (meestal), hoe verser (zoals roomkaas en hüttenkäse) hoe meer lactose het bevat.

Dat is ook één van de redenen dat mensen die niet goed tegen lactose kunnen wel goed tegen een kleine hoeveelheid rijpe kaas in de zoveel tijd kunnen.

Vitamines en Mineralen in Kaas

VEEL! En geconcentreerd ook. Melk bevat al ontzettend veel vitamines en mineralen en aangezien je veel meer melk nodig hebt om een kleine hoeveelheid kaas te maken, bevat kaas dus een flinke geconcentreerde dosis aan deze goedjes:

• Calcium: een van de meest calcium rijke voedingsmiddelen, wat goed is voor je botten (15)
• Vitamine B12: heeft een belangrijke functie in je zenuwstelsel (16)
• Fosfor: een essentieel mineraal (17)
• Selenium: een mineraal met belangrijke functies in het lichaam, zie het onderzoek: (18)
• Zink: een essentieel spoorelement (19)
• Vitamine B2
• Vitamine A
• Vitamine K2: goed voor je botten en hart (20)

Gezondheidsvoordelen van Kaas

Dit wil natuurlijk niet direct zeggen dat je kaas voor het leven moet gaan eten. Alles met mate. En met mate komen mooie dingen, namelijk dat kaas de kans op osteoporose kan verkleinen bij oudere vrouwen, volgens dit onderzoek: (21).

Ook blijkt het consumeren van melk producten, waaronder kaas, goed te zijn voor de gezondheid van je hart (22)(23)(24) en de kans op hypertensie te verlagen (wat een belangrijke factor is in het krijgen van hart- en vaatziekten)(25)(26).

De combinatie van calcium, kalium en magnesium in melk lijkt een gouden combi te zijn bij deze gezondheidsvoordelen (27)(28).

Negatieve effecten van Kaas

De negatieve effecten van kaas hebben voornamelijk te maken op basis van individuen. Mensen met een lactose intolerantie kunnen lactose niet verteren waardoor ze heftige darmklachten kunnen krijgen bij het consumeren van producten waar dit wél in zit: kaas dus ook. Zoals ik eerder beschreef, verse kazen bevatten vaak een veel hoger gehalte aan lactose dan gerijpte kazen. Mensen die een kleine hoeveelheid lactose wel kunnen verdragen, zijn beter af met gerijpte varianten.

Ook zijn er mensen met een melk allergie, deze melkallergie wordt vaan veroorzaakt door het melkeiwit caseïne. Dit heb ik in het melk artikel ook beschreven maar voor het gemak nog even de uitleg in dit artikel:

“Een melk allergie is trouwens niet hetzelfde als lactose intolerant zijn. Er is nog niet zo heel veel bekend over hoeveel mensen met een melk allergie op deze aarde rondlopen. Wel is het zo, dat als iemand een melk allergie heeft, dat dit een flinke allergie is met super vervelende bijwerkingen. Vaak wordt de melk allergie veroorzaakt door de wei eiwitten of de caseïne eiwitten (29)(30) de symptomen van een melk allergie verschillen, van huiduitslag tot opzwellingen, moeite met ademen (help..), overgeven, diarree en zelfs bloed in de ontlasting (31).”

Conclusie?

Niks aan de hand met kaas als je het mij vraagt. De reden waarom veel mensen het ineens gaan bestempelen als ongezond is omdat kaas relatief veel calorieën bevat in vergelijking met ander beleg. Voornamelijk door het vet dat erin zit. Maar als je kijkt op micronutriënten niveau, dan kom je tot de conclusie dat het een ‘puur’ product is met ontzettend veel vitamines en mineralen. En dan heb ik het nog niet eens gehad over het hoge eiwit gehalte van kaas. Al met al dus een prima voedingsmiddel! Het enige waar op gelet dient te worden is op individueel niveau, en dit is vaker het geval met zuivel producten: sommige mensen kunnen hier niet goed tegen (darmen, maag, huid) en anderen hebben nergens last van.