Ahhh ijskoffie, op de warme dagen is dit toch de perfecte uitvinding om je ochtend mee te beginnen? Of nee, wat dacht je van een middag boost in de zon! Combineer de zon met koffie en je krijgt ijskoffie. Natuurlijk was hier een markt voor, want de kant-en-klare ijskoffie’s zijn inmiddels al een aantal jaren te koop in de supermarkt.
Oké, maar wat zit er dan in? Is het wel zo gezond? Vooral als sommige van deze ijskoffie’s o-zo-lekker-zijn. Too good to be true?
Ik zocht het voor jullie uit.
Ik was hier vroeger verslaafd aan – ik meen het. Vooral in de zomer kocht ik zonder nadenken verschillende ijskoffies uit de supermarkt (uit het koelschap) en had altijd het gevoel mezelf een cafeïne boost te geven met een soort chocolade karamelachtige smaak. Koffie was toch gezond? Ik was 17.
Tegenwoordig ben ik deze kant-en-klare ijskoffie’s helemaal vergeten en instinctief denk ik dat de ingrediënten toch niet veel soeps zijn. Maar we hebben niets aan mijn instinct, we willen feiten!
Voor deze productvergelijking heb ik de site van de Albert Heijn erbij gepakt – dit is de enige supermarkt webshop die duidelijk en overzichtelijk is qua producten. Daarnaast is de Albert Heijn in heel Nederland te vinden, dus extra goede reden om deze aan te houden. Dit artikel is op geen enkele manier gesponsord. En als laatste: ‘zelf maken is gezonder’ als comment achterlaten onder een vergelijkingsartikel is een beetje suf, daar heb ik de categorie ‘recepten’ voor 😉
Douwe Egberts Macchiato, Starbucks Caramel Machiato & Albert Heijn Macchiato
We beginnen met de macchiato’s. Ze zijn alle drie gezoet, maar die van de Starbucks heeft een specifieke smaak; karamel.
Douwe Egberts en Albert Heijn hebben beide volle melk als eerste ingrediënt, dit is terug te zien in de calorieën (85 en 80 kcal) maar ook in de hoeveelheid vet (3,5 en 4 gram) vergeleken met de Starbucks variant (61 kcal en 1,6 gram vet).
Daarna spreekt het eigenlijk voor zich: koffie, water, suiker en conserveermiddelen in de vorm van zuurteregelaars (DE en Starbucks), stabilisator en (Starbucks en AH), emulgator (Starbucks) en verdikkingsmiddel (DE).
Er zijn verschillende vormen van suiker toegevoegd; suiker, maltodextrine, karamelaroma en gekarameliseerde suikerstroop. Niet veel soeps allemaal, maar het was te verwachten.
Het maakt echter niet uit hoeveel verschillende soorten suiker er is toegevoegd, het gaat er uiteindelijk om hoeveel gram dit in totaal is per 100 ml. Zoals je ziet hebben ze ongeveer evenveel suiker per 100 ml; Douwe Egberts het meeste met 9,1 gram.
Onderaan deze post heb ik alle ijskoffie’s bij elkaar in een schema gegooid zodat je een overzicht hebt en een betere vergelijking kunt maken.
Starbucks Frappuccino Caramel, Starbucks Vanilla Bean Macchiato, Douwe Egberts Caramel Latte
We gaan nog even door met de smaakjes. Zoals je ziet geen nieuwe opvallende dingen in de ‘hoofdingrediënten’. Alle drie bevatten ze halfvolle melk, water, koffie en verschillende vormen van suiker en conserveermiddelen.
De Douwe Egberts variant heeft hier nog mager cacaopoeder als nieuw ingrediënt.
Je ziet dat wanneer er halfvolle melk wordt gebruikt in plaats van volle, de calorieën ongeveer met 20 dalen per 100 ml.
Douwe Egberts Ice Cappuccino, Starbucks Capuccino, Albert Heijn IJskoude Cappuccino
We zijn beland bij de cappuccino’s. Als het goed is, zouden deze geen suiker moeten bevatten maar enkel koffie en melk. Toch?
Fout.
Ze bevatten alle drie suiker. Alle drie bevatten ze ook cacaopoeder. Vraag me niet waarom dit in een cappuccino hoort te zitten maar ik vermoed dat mensen graag een koude chocolademelk-achtige-drank willen drinken met het idee dat het ‘gezonder’ is omdat er koffie op staat.
Qua calorieën ben je bij de Starbucks beter af om voor een ‘smaakje’ te gaan dan voor een cappuccino aangezien deze cappuccino 69 kcal heeft per 100 ml en de vanilla bean latte er 60 per 100 ml. heeft.
Douwe Egberts Ice Skinny Latte, Starbucks Skinny Latte, Starbucks Double Shot Espresso
De ‘magere’ varianten zijn aan de beurt!
We zien hier dat er bij de skinny latte’s magere melk is gebruikt, hierdoor wordt het een ‘skinny’ drankje van. De overige ingrediënten zijn niet verrassend. Ze bevatten alle drie zoetstoffen, hier ben ik niet zo’n fan van.
De Douwe Egberts variant heeft naast zoetstof ook nog een toegevoegd suiker in de vorm van maltodextrine. Om deze reden mag de Douwe Egberts variant geen claims doen als ‘no added sugar’ zoals de twee Starbucks varianten wel mogen en hebben gedaan op de verpakking.
Zoetstof Sucralose
De Douwe Egberts variant bevat de zoetstof E955, dit is sucralose.
- Sucralose: Een zoetstof die veelal wordt gebruikt in producten voor diabetici aangezien het volgens onderzoek de suikerspiegel nauwelijks verhoogt (1)(2). Uit een onderzoek met ratten komt naar voren dat sucralose een negatief effect kan hebben op je goede darmbacteriën. De gezonde bacteriën worden door sucralose verdreven en het gekke was dat ze ook niet meer terug keerden ná het onderzoek, oeps (3). Er is véél meer onderzoek nodig om hier meer over te kunnen zeggen, dit onderzoek was dus niet op mensen gebaseerd waardoor het een indicatie geeft, maar niet veel kan zeggen.
Zoetstof Acesulfaam-K, boo-hoo.
De twee Starbucks varianten hebben beide de zoetstof acesulfaam-K:
- Acesulfaam-K: dit is een vervelende zoetstof. Uit onderzoek blijkt dat er wel degelijk een link is tussen kanker (4) en deze zoetstof maar ook dat er een stof vrijkomt (acetoacetamide) wanneer Acesulfaam-K afgebroken wordt in het lichaam, deze stof kan je schildklier beschadigen, is uit onderzoek met lab-dieren gebleken. Ook bleek dat de hersenfunctie veranderd werd bij gebruik van deze zoetstof in een periode van 40 weken (5). Maar er blijft gezegd worden door de FDA (Amerika) en de Europese variant: Health and Food Safety, dat dit een veilige zoetsof is (6). Tja, ik ben huiverig.
Ook al gaat het hier waarschijnlijk om een mini-beetje dat is toegevoegd, is het belangrijk dat je dit weet en begrijpt.
Deze zoetstof zorgt trouwens niet voor een stijging in de hoeveelheid suiker per 100 ml. Zoetstoffen worden niet door je lichaam herkend of afgebroken en bevatten daarom maar héél weinig calorieën. Ook zijn ze vaak veel zoeter dan (tafel)suiker waardoor er heel weinig van toegevoegd hoeft te worden voor een zoete smaak.
En dan even over deze aroma-onzin:
De Double Shot Espresso van de Albert Heijn doet mij vermoeden dat dit een koude espresso is. Ik verwacht niets zoets omdat er op de verpakking staat “NO ADDED SUGAR“, maar toch bevat het wat suiker: 3,5 gram per 100 ml. Dit is afkomstig uit de melk die is toegevoegd (melksuiker lactose).
Toch wil ik het wel even hebben over aroma.
Ik heb al heel lang het idee dat de term ‘aroma‘ iets met suiker te maken heeft zonder dat het als suiker genoemd hoeft te worden op een product. Ik zie het steeds voorbij komen op producten waarbij op de verpakking staat “geen toegevoegd suiker”, vandaar het vermoeden.
Helaas kan ik nog niets vinden in de Warenwet hierover, dit is een boekje met alle regels omtrent de benaming van voedingsmiddelen op de verpakkingen in Nederland – alles wat wel en niet mag staat in de Warenwet.
Starbucks Caffe Latte, Starbucks Almond Milk, Douwe Egberts Ice Mocha Latte
Dan zijn we aangebroken bij de laatste drie in deze vergelijking. Volgens mij zien we niets nieuws meer, behalve dat de Starbucks Almond variant natuurlijk van amandelmelk is gemaakt en niet van koemelk.
Alle conserveermiddelen zijn weer aanwezig zoals je ziet. Het is duidelijk, de ijskoffie is een mix van melk, suiker, koffie, zooi en nog wat zooi.
Voedingswaarde vergelijking
Het is maar net hoe je zelf de term ‘gezond’ toepast in je context. De kleuren geven een algemeen beeld aan: groen voor goed en rood voor ‘minder goed’. Dit is vanuit één context gedaan en kan voor jou natuurlijk verschillen.
Misschien moet jij wel minder eiwitten eten vanwege een nierprobleem, dan is het rode vakje juist ‘gezonder’ voor jou. Ah fijn, we snappen het heus!
Ik heb zelf 3 interessante punten belicht:
Calorieën
Qua calorieën krijg je de minste binnen bij de Starbucks skinny Latte gevolgd door de Douwe Egberts skinny latte en Starbucks almond plantbased.
De meeste calorieën krijg je bij de Douwe Egberts macchiato gevolgd door de Albert Heijn macchiato.
Vetten
Als je op je vetten wilt letten, dan zie je een groot verschil tussen de Douwe Egberts skinny latte met 0,6 gram vet per 100 ml vergeleken met de Albert Heijn macchiato met 4 gram vet per 100 ml.
Suiker
Is suiker iets waar je op let? Dan zit je aan de lage kant bij de Starbucks skinny latte en Starbucks double shot espresso (let op, hier zitten dus zoetstoffen in).
De Starbucks frappuccino caramel topt alle varianten met maar liefst 11 gram suiker per 100 ml! Ik hoop maar dat die mega lekker is als dat je favoriet is.
Eiwitten
Je ziet heel duidelijk dat de Starbucks almond plantbased het minste eiwit heeft. Dit is logisch omdat de melk van een noot afkomstig is en dus geen zuivel is. Zuivel staat bekend om de eiwitten dus is het logisch dat door de vervanging van zuivel de eiwitten omlaag gaan.
De meeste eiwitten (mocht je de koffie om die reden drinken) krijg je bij de Douwe Egberts ice macchiato, Douwe Egberts ice caramel latte gevolgd door de Douwe Egberts ice cappuccino. Douwe Egberts is dus lekker bezig met de eiwitten 😉
Conclusie
Het is ergens jammer en ergens ook wel te verwachten dat er zoveel ‘onnodige’ ingrediënten zitten in een ijskoffie.
We snappen dat een zakje snoep ook gevuld is met suiker, conserveermiddelen zoals kleur- en smaakstoffen, maar dat is een bewuste keuze voor iets ‘minder gezonds’ en lekkers, meestal. Misschien is het wel de verwachting die mij teleurstelt:
Bij een ijskoffie is de verwachting misschien wel: koffie, melk, koud (ijsklontjes).
Als je vervolgens ziet wat er allemaal in zit kun je daar verbaasd over zijn – zoals ik ben. Ik weet heel goed dat als je koude koffie met ijsklontjes en melk drinkt dit niet heel boeiend is. Een smaakje toevoegen kan de hele beleving leuk maken. Máár als bij een cappuccino al zoveel suiker en zooi is toegevoegd vraag ik me af of de mensen die dit drinken ook weten – en hier bewust voor kiezen.
Als deze kant-en-klare ijskoffie’s voor jou echt tot een genietmoment behoren, dan is dat helemaal goed! Maar wees je wel bewust van wat erin zit.
Zelf ben ik hier niet zo van, ik maak het liever zelf met drie of vier ingrediënten: koffie, havermelk, maple syrup (of honing) en ijsklontjes. Soms doe ik het zelfs in de blender om een heerlijk opgeschuimd drankje te krijgen. Wie weet heb je iets aan deze tip 😉 oeps, nu zeg ik toch zelf ‘zelf maken’.
Al met al hoop ik dat dit artikel weer wat informatie en inzicht heeft gebracht.
Ben jij een kant-en-klare ijskoffie drinker? Wat is jouw favoriet?
En laat me vooral weten als je een vergelijkingsartikel wilt van een ander product!
4 comments
Hi,
Dank voor de informatie op een rijtje, erg handig! De double shot espresso bevat melk, dus ik neem aan dat de suiker uit de melk afkomstig zijn.
Groet
Je hebt helemaal gelijk! Dankjewel voor je oplettendheid, ik pas het aan.
Hoi Teni, je hebt het in dit artikel over bepaalde (ongezonde) zoetstoffen. Wat ik wel eens zou willen weten: hoe gezond of ongezond zijn de ‘keto-zoetstoffen’ erythritol en xylitol? Als je daar eens zou willen induiken voor een artikel… zeer graag! 🙂
Hi Teni,
ik citeer jou even:
“Toch wil ik het wel even hebben over aroma.
Ik heb al heel lang het idee dat de term ‘aroma‘ iets met suiker te maken heeft zonder dat het als suiker genoemd hoeft te worden op een product. Ik zie het steeds voorbij komen op producten waarbij op de verpakking staat “geen toegevoegd suiker”, vandaar het vermoeden.
Helaas kan ik nog niets vinden in de Warenwet hierover, dit is een boekje met alle regels omtrent de benaming van voedingsmiddelen op de verpakkingen in Nederland – alles wat wel en niet mag staat in de Warenwet.”
Toevallig was gisteren (19 juli) een uitzending van de Keuringsdienst van Waarde op tv. Daarin ging het over de “korreltjes” (het aroma) die in thee zitten. Dat bleek na onderzoek maltodextrine te zijn; suiker dus! Boehoe!
Dus jouw argument m.b.t. aroma in ijskoffie klopt wel. Ofwel: ongetwijfeld is dat ook maltodextrine.
Groetjes,
Tanja