Heb je je wel eens afgevraagd hoe het vet je lichaam verlaat wanneer je het hebt verbrandt? Oftewel: wanneer je meer calorieën hebt verbrandt dan gegeten? Hoe verdwijnt het?
Door je ontlasting? Door het zweet? Adem je het uit? Hoe zit dat?
Hoe vetverlies werkt
Als je meer calorieën consumeert dan verbrandt, dan wordt dit vastgezet in de vorm van triglyceriden in je lichaam. Als dit zo door blijft gaan resulteert dit na enige tijd in teveel vet (meer dan gezond voor je is) wat invloed heeft op de vorm en gezondheid van je lichaam. Maar dat is natuurlijk niet wat je wilde weten uit dit artikel.
Je wilde het omgekeerde weten: hoe verlaat vet je lichaam?
Om af te vallen dien je minder calorieën te consumeren dan je verbrandt. Of meer te verbranden dan je consumeert, het is maar net hoe je het bekijkt. Dit effect noemen we ook wel het creëeren van een deficit en is de basis van afvallen, iets waar de onderzoeken heel duidelijk over zijn (1)(2).
Hoeveel je onder je behoefte dient te zitten verschilt van persoon tot persoon maar algemeen wordt vaak een deficit van 500 kcal aangehouden (3). Ik weet dat er talloze vrouwen en meiden zijn die mijn blog volgen die géén overgewicht hebben maar een verstoord zelfbeeld met eventueel een eetstoornis geschiedenis. Ik zou hen NOOIT adviseren om 500 kcal onder hun behoefte te zitten want de kans is groot dat ze onder de 1000 kcal uitkomen en dat is niet iets waar je op lang termijn op kunt blijven leven en normaal functioneren.
Dit moest even gezegd worden voor we verder gaan.
Wanneer de calorie deficit wordt aangehouden worden vetten uit je lichaam afgebroken en getransporteerd naar de cellen in je lichaam die energie nodig hebben. Hier gaan de vetten door verschillende processen om energie te kunnen produceren.
Als de deficit nog steeds wordt aangehouden, zal dit proces door blijven gaan wat resulteert in minder lichaamsvet.
De twee belangrijkste factoren die vetverlies beïnvloeden zijn voeding en beweging. Maar dat hoef ik jou eigenlijk niet te vertellen.
Waar gaat het heen?
Als het proces van vetverlies consistent doorgaat zullen je vetcellen krimpen waardoor je lichaamscompositie verandert.
De bijproducten
Wanneer vet wordt afgebroken voor energie (dit is een enorm complex proces in je cellen), zijn de twee bijproducten:
Koolstofdioxide en water
Koolstofdioxide adem je uit tijdens het ademhalen en water verlaat je lichaam via urine, zweet of de lucht die je uitademt. Tijdens het sporten gebeuren bijvoorbeeld al twee van deze dingen meer dan normaal: je ademt meer en je zweet meer (4).
Waar gaat het vet het eerste vanaf?
Veel vrouwen prefereren vetverlies van hun buik, heupen en dijen. En hoewel plaatselijk vetverlies niet mogelijk is (tenzij het hormonaal vet is tussen je organen), is het geheel persoonlijk waar jij als eerste vet opslaat en waar het er het eerste vanaf gaat (5)(6).
Dat gezegd te hebben zijn genetische en leefstijlfactoren ook zeker van toepassing bij de verdeling van je vet (7)(8). Als je een geschiedenis hebt van afvallen en aankomen (jojoën), kan de opslag van lichaamsvet inmiddels veranderd zijn bij je dan toen je begon met afvallen/aankomen (9).
Waarom is het zo moeilijk om het vet eraf te houden?
Wanneer je vet verliest, verkrimpen de vetcellen – maar de vetcellen zelf verminderen niet. Dat betekent dat de reden dat je af bent gevallen in vet is omdat je vetcellen zijn gekrompen, niet omdat je minder vetcellen hebt (10). Waarom dit belangrijk is om te begrijpen is omdat, wanneer je bent afgevallen, je nog steeds dezelfde hoeveelheid vetcellen in je lichaam hebt. De hoeveelheid vetcellen die je hebt wordt rond je 18e levensjaar vastgelegd – dat is voor sommigen gunstig en voor anderen niet.
Zelf was ik precies op mijn 18e op mijn allerzwaarst – maar ik laat me er absoluut niet door tegenhouden met de gedachte dat ik dus ‘gedoemd’ ben. Het is enkel informatie, geen lot.
Om deze reden is het extra belangrijk om je leefstijl te veranderen naar één die vol te houden is en niet je hormonen door de war gooit, deze hebben invloed op je verzadigingsgevoel maar ook je cellen waaronder ook je vetcellen. Omdat er meer vetcellen zijn, zullen ze sneller reageren en de voorkeur hebben om te groeien. Er wordt gedacht dat dit een belangrijke reden is waarom het gewicht eraf houden voor zoveel mensen zo ontzettend lastig is (11)(12)(13). Maar NIET onmogelijk! Wanneer je iets op de lange termijn aanpakt, is de kans van slagen vele malen hoger.
De tijdlijn van vetverlies
Afhankelijk van hoeveel je wilt afvallen kan de duur van jouw afvalproces verschillen van die van een ander.
Snel afvallen wordt geassocieerd met negatieve bijwerkingen, zoals te weinig voedingsstoffen, hoofdpijn, vermoeidheid, spiermassa verlies en zelfs menstruatie problemen (het uitblijven ervan bijvoorbeeld) (14).
Het belangrijkste is dat als je zelf wilt afvallen, dat je kijkt naar hoe je je leefstijl stapje voor stapje kunt veranderen. Soms zullen bepaalde stapjes al grote veranderingen met zich meebrengen, soms zal het wat langzamer gaan. Het belangrijkste is dat je weet dat je dit doet voor een gezondere en betere versie van jezelf, respecteer deze versie en zorg ervoor dat je de signalen van je lichaam en brein respecteert.
Ben je hongerig? Voel je je suf? Heb je geen energie? Dit zijn signalen waar je naar dient te luisteren.
Voel je je schuldig? Ben je boos op jezelf? Ben je constant ontevreden? Ook dit zijn signalen waar je naar dient te luisteren.
Eenmaal afgevallen
Als je eenmaal bent afgevallen en op goed en gezond gewicht bent, kun je je calorieinname aanpassen op het behouden van dat gewicht – je hoeft dus niet meer een deficit te creëeren. Onthoud wel dat het nog steeds belangrijk is om te blijven bewegen/sporten.
Vetverlies is een complex proces waar je je gelukkig niet al te druk om hoeft te maken. Met het aanpassen van je voeding en de hoeveelheid beweging die je krijgt pak je de belangrijkste zaken al aan.
Weet wel dat je dit niet alleen hoeft te doen. Je kunt langs bij een diëtist of online talloze informatie vinden over hoe je dit het beste kunt aanpakken. Er zal genoeg onzin te lezen zijn online, maar hopelijk tackle je dit door altijd je geluk en gezondheid op de eerste plek te zetten en de eerder genoemde signalen nooit te negeren.
Kijk gerust rond op mijn site onder het kopje ‘afvallen’ – er valt ontzettend veel (wetenschappelijk onderbouwde informatie) te vinden.
Vragen? Laat het gerust achter in de comments!
4 comments
Mega interessant of in dit geval meer… vet interessant. 😀
Ik vind het zo boeiend; hoe dingen in een lichaam werken. Heel interessant en leerzaam om over te lezen.
Je legt deze materie heel duidelijk uit. Maar man, wat zit hier een studie achter. Alleen al dit onderwerp zal heel wat modules leerwerk hebben gekost voor jou. Hier leg je kernachtig de basis uit, maar de totale wetenschap hierachter… ga er maar aan staan. Ik vind het knap.
Bedankt voor dit artikel. Weer heel veel geleerd. Zo verantwoord geschreven ook wat betreft achterliggende problematiek bij afvallen en hoe daarmee om te gaan.
Fijne dag verder. 💋
Ik vind je reacties zo ongelooflijk bijzonder Femke! Je bent één van de weinige die voor mijn gevoel niet enkel het artikel ziet voor wat het is, maar de persoon erachter en hoe zoiets bedoeld kan zijn of tot stand is gekomen. Ik heb het in lange tijd niet gevoeld. Dankjewel vanuit de grond van mn hart ❤️ ik hoop dat je ook heel lang geniet van je BLISS t shirt 😘☺️
Glimlacht zacht. Wat een lieve reactie geef je me hiermee. Die raakt me. Je bedankt mij… en ik jou terug voor je mooie woorden aan mij. Dat hetgeen ik met mijn woorden aan jou wil geven ook zo aankomt en voor jou voelbaar is, maakt me blij. Weet je. Ermee straal ik eigenlijk slechts af wat je op mij afstraalt. Zo voelt dat wat je mij geeft, dat wat jij voelde toen je het las. ❤️
Ik heb je jaren gevolgd zonder te reageren. Of nou een enkele keer, maar… dat was dan wat hoor. Ik durfde het namelijk echt niet. Ik was te onzeker. Laat ik nou dus van jou geleerd hebben hoe die onzekerheid op te lossen. En… Hoe fijn is het dan dat ik, door wat ik door jou leerde toe te passen, juist jou daarmee iets mag geven. Hoe puur is dat. Een wisselwerking uit het boekje. En wat er toch gebeurt als angst weg is en we volledig kunnen leven naar onszelf… ja dit gebeurt er dan dus. Dan kan angst toch voorgoed de laan uit?!
Ik heb al heerlijk lopen BLISSEN in je shirt. Of oh, wist je dat eigenlijk al? Ik heb er een werkwoord van gemaakt. Ik BLISS, jij BLISST, wij BLISSEN. Zonder gekheid mop. Het voelt bijzonder als ik het draag, want zoals je weet heeft het shirt voor mij veel betekenis en die geef ik door waar ik maar kan. Ik draag niet alleen een shirt, maar ik draag ook een boodschap uit namens jou. Aan mezelf en aan de wereld.
Lieve Teni, bedankt en ik geef je liefs,
🌈🦋🌸❤️💋
Femke
Heel fijn en vooral duidelijk artikel, thanks!