Het drinken van light (fris)drank klinkt natuurlijk perfect: 0 kcal maar wél smaak en een drankje in je handen. De droom is bereikt op één vlak: drinken zonder calorieën, als we dat nu ook met eten konden doen zou dat perfect zijn.
Beetje een knipoog natuurlijk, want los van wat het met je gezondheid doet is er ook een andere belangrijke vraag: zit er misschien een addertje onder het gras en kun je tóch wel aankomen (“dik worden” zoals wat overdreven in de titel staat) door deze light drankjes die geen calorieën bevatten?
Weet waar je suiker voor inruilt
Soms worden light drankjes geadviseerd door gezondheidsprofessionals, of het nu diëtisten zijn of personal trainers, het idee van geen calorieën in een drankje en bezig zijn met afvallen gaan goed samen voor sommigen. Vooral met claims als “suikervrij” op de verpakking lijkt het helemaal perfect want we weten allemaal: suiker is in grote hoeveelheden niet goed voor onze gezondheid.
Maar er wordt niet verteld waar je dat suiker dan voor inruilt – wat misschien nog wel veel slechter is voor je gezondheid. Poeh.
Ik zal je ook alvast vertellen dat de onderzoekswereld van de light frisdranken een duistere kant kent. De grote namen in deze wereld hebben voldoende geld om onderzoeken te sponsoren waar hun product er goed uit komt, en onderzoeken weg te kopen waar hun product er niet goed uit komt.
Chronische ziektes, buikvet en diabetes
Maar gelukkig komt er wel steeds meer informatie tot onze beschikking. Bijvoorbeeld: light drankjes worden geassocieerd met een verhoogd risico op het ontwikkelen van chronische ziektes zoals het metabool syndroom een cluster aan symptomen die het risico op hart- en vaatziekten en diabetes type 2 verhogen. Het drinken van light dranken is gelinkt aan een significante verhoging van buikvet en een hoge suikerspiegel, beide symptomen van het metabool syndroom (1)(2).
Uit het volgende onderzoek waar 749 volwassenen aan meededen bleek dat de buikomtrek van mensen die dagelijks light frisdrank dronken bijna vier keer zo groot was als de buikomtrek van de mensen die géén light frisdrank dronken – over een periode van 10 jaar (2). Sterker nog, uit het volgende onderzoek blijkt dat het drinken van drankjes met zoetstof gelinkt is aan overgewicht en obesitas (3), evenals frisdrank met suiker – maar dat laatste wisten we al.
Beide conclusies uit de twee onderzoeken heb ik even hieronder opgesteld voor je:
In a striking dose-response relationship, increasing diet soda intake was associated with escalating abdominal obesity, a potential pathway for heightened cardiometabolic risk in this aging population.”
en:
Conclusions: Our study demonstrated a significant association between sugar and artificially sweetened soda consumption and obesity. This finding raises awareness and question of negative clinical impact on both sugar and artificially sweetened soda and the risk of obesity.”
Betekent dit nou dat je sowieso overgewicht krijgt als je light frisdrank drinkt? Natuurlijk niet. Je ziet genoeg mensen ‘op gewicht’ die light frisdrank drinken. Maar dat zie je ook met onder andere fastfood en snoepgoed. Dus het één bepaald het ander niet, maar het laat wel een boodschap achter.
De boodschap, naast de gezondheidsaspecten van zoetstoffen, is dat er een link gevonden is met light-drinkers en overgewicht en het dus niet automatisch betekent dat een light drankje je ‘slank’ houdt.
Dan even over de gezondheid ervan; het drinken van light dranken kan eventueel je risico op het ontwikkelen van diabetes verhogen maar óók een negatieve impact hebben op je mentale gezondheid (4)(5):
We found a significant association between depression and consumption of sweeteners and diet drinks, which was more apparent among women than men.
We conclude that heavy coffee drinking and non-nutritive sweetener use were associated with depression among populations in Atlantic Canada. Further studies are warranted to investigate the underlying biological mechanisms.
Er zijn verschillende manieren waardoor het drinken van light drankjes kan leiden tot aankomen in gewicht en andere gezondheidsproblemen. De kunstmatige zoetstoffen die ik light drankjes worden gebruikt kunnen je hongergevoel juist versterken en cravings verhogen. Ook verhinderen kunstmatige zoetstoffen allemaal processen in je lijf die je gewicht reguleren, ze verstoren de belangrijke gezonde bacteriën van je darmflora en veranderen je suikerspiegel regulatie omdat ze je brein doen denken dat er wat zoets binnen komt en er insuline aangemaakt moet worden. Maar wanneer insuline is aangemaakt en er geen suiker in je lijf bevindt, wordt je trek naar zoete en calorierijk voedsel verhoogt (3)(6).
Daarnaast is het zo dat mensen die veel light drankjes drinken vaak een minder gezond eetpatroon hebben met minder groente, fruit en vezels en meer gefocust zijn op calorieën dan voedingswaarde tegenover mensen die géén light drankjes drinken (3). Terwijl je misschien juist dacht dat mensen die light drankjes drinken veel meer bezig zijn met hun gezondheid, maar daar gaan we vaak de mist in: Mensen die bezig zijn met hun gewicht/niet aankomen/hun buikomtrek etc. zijn niet per se bezig met hun gezondheid: slank zijn is niet per se gezond zijn.
Gezond staat niet gelijk aan slank zijn
Als het gaat om gezondheid is het naar mijn mening altijd belangrijk om naar het hele plaatje te kijken. Van voeding tot beweging tot stresscontrole tot genoeg slapen en het verzorgen van je mentale gezondheid. Het is een 360 graden plaatje en als één van deze aspecten niet gezond of zelfs belemmerend is, zal het je algehele gezondheid beïnvloeden.
- Van een slank lichaam geniet je niet als je depressief bent – om maar even een voorbeeld te geven.
- Van een slank lichaam geniet je ook niet als je constant elke calorie met tegenzin aan het tellen bent en altijd het gevoel hebt minder te moeten eten dan je doet. Schuldgevoel, woede en verdriet rondom eten is geen gezonde mentale staat om je in te bevinden.
- Van een obees lichaam geniet je ook niet als je heel veel groente, fruit en vezels eet maar door het overgewicht moeilijk jezelf kunt voortbewegen van de ene naar de andere plek in huis.
Er zijn heel veel scenario’s te benoemen en het is belangrijk dat je zélf bij jezelf nagaat wat je belangrijk vindt en hoe je dit op een gezonde en gelukkige wijze kunt nastreven. Want dat kan, echt.
Wat betreft dit artikel: weet dat zoetstoffen zonder calorieën altijd met een prijs komen. Maar dat is ook met snoepgoed, ijsjes, cocktails en ga zo maar door. Drink het niet met de gedachte dat het een gezondere keuze is voor je lichaam. De gezondere keuze staat niet gelijk aan de slanke keuze – we associeren nog iets te vaak een slank lichaam met een gezond lichaam en dit is absurd.
Kies dus bewust voor wat je eet en drinkt en geniet ervan. Oók als dat op zijn tijd light frisdrank is. Maar drink er alsjeblieft geen liters van omdat je eigenlijk honger hebt en je ‘iets naar binnen wilt werken’ zonder calorieën.
Hopelijk was dit artikel verhelderend voor de mensen die zich afvroegen wat light drankjes doen met je lichaam. Vragen? Laat ze gerust achter in de comments!
3 comments
Hi Teni! Goed artikel weer, dankjewel:)
Terloops noem je dat hetzelfde ook voor ijs zou gelden. Nu heb ik even op je site gezocht en kon ik wel een mooi artikel vinden over de vergelijking van macronutrienten tussen low cal ijs (Oppo, Halo Top etc.) en normaal ijs, maar ik ben wel erg benieuwd naar jouw visie op de ingrediënten daarvan! Zijn de ingrediënten zelf een beetje okay/gezond? Wellicht kun je er een keer een artikel over schrijven als dat past?
Groetjes,
Floor
Interessante materie is dit. Wat ik mij altijd afvraag is hoe het in dit soort onderzoeken zit met correlatie en causaliteit. Oftewel: werden de mensen die veel lightproducten dronken echt zwaarder, of drinken zwaardere mensen gewoon meer lightproducten? Ik kan dat niet helemaal uit je artikel halen, hoewel het waarschijnlijk wel in je bronnen staat (die ik nog niet bekeken heb). Misschien een idee om dat in het artikel toe te voegen?
Hoi Teni, weer een zeer interessant artikel! Wat ik mij afvraag: zijn alle zoetstoffen even ongezond? Van aspartaam heb ik bv nog niet veel positiefs gehoord, maar hoe zit het met stevia? En suikeralcohol zoals erythritol en xylitol? En monk fruit? Wat mij betreft, zou een artikel daarover zeer welkom zijn 😉