Bijna iedereen heeft wel bepaalde delen van zijn/haar lichaam die hij/zij misschien wel anders had gewild. Veel vrouwen zitten bijvoorbeeld met vet die ze graag plaatselijk zouden willen verliezen. Buik? Middel? Dijen? Armen?
Afvallen op een gezonde manier kost geduld, tijd en verandering van je leefstijl. En hoe je afvalt, heb je vaak niet zelf in de hand. Bij de één verdwijnt het vet eerder bij de buik dan bij de ander en bij de ander wordt het gezicht eerder smaller etc.
Maar is het mogelijk, door middel van sport en/of voeding om bepaalde plekken af te slanken?
In het Engels wordt er ook wel gesproken van “spot reduction” en het wordt veel gebruikt, vooral in de fitness wereld. Vaak wordt er beweerd dat je vet op een bepaalde plek van je lichaam kunt verbranden, bijvoorbeeld het trainen van je triceps zullen de vetjes rondom je triceps ook worden verbrandt.
Door deze theorie gaan er talloze mensen enkel hun ‘probleemzones’ trainen in plaats van het hele lichaam.
Buikvet verbranden?
Bij sommige mensen is het vet gelijkmatig verdeeld over het lijf, bij anderen zit het weer heel erg op bepaalde plekken bijvoorbeeld de billen, de dijen, de buik, etc. Meerdere factoren hebben hier invloed op:
- Je geslacht
- Je leeftijd
- Je leefstijl
Vrouwen hebben bijvoorbeeld een hoger vetpercentage dan mannen en zijn geneigd eerder vet op hun dijen en billen op te slaan in tegenstelling tot mannen. Dit kan echter veranderen als ze in de overgang komen door de hormonale veranderingen kan vetopslag dan plaatsvind rondom de middel (1).
Aan de andere kant zijn mannen weer eerder geneigd om vet op te slaan rond hun middel tijdens hun hele leven (2).
Aankomen kan gewoon erg frustrerend zijn en dan is de verleiding groot om te zoeken naar snelle oplossingen in plaats van de leefstijl aan te passen. “Spot reduction” wordt dan ook veelal gepromoot als de manier om zo snel mogelijk van vet af te komen die zich op jouw probleemzones bevinden.
Is plaatselijk vet verliezen wél mogelijk?
Het zou natuurlijk ideaal zijn als we konden kiezen waar we ons vet wilden verliezen. Echter is hier tot nog toe geen duidelijk wetenschappelijk bewijs voor. Er zijn wel een paar onderzoeken die boeiende dingen laten zien, hoopvol zullen we maar zeggen.
Kijk, je vetcellen bestaan uit een bepaalde vorm: triglyceriden. Ze zitten opgeslagen in je lichaam om als energie gebruikt te worden wanneer nodig. Voordat ze als energie gebruikt worden moeten ze afgebroken worden tot kleinere stukjes (vetzuren en glycreol) die je bloedbaan in kunnen. Bijvoorbeeld tijdens het sporten, heb je energie nodig. Je lichaam geeft een seintje af om onder andere vetten af te breken voor energie. Waar deze dan vandaan komen maakt niet zoveel uit, de vetten moeten afgebroken worden zodat ze in je bloedbaan terecht kunnen. Eenmaal in de bloedbaan, dan gaan ze naar de plek waar je energie nodig hebt.
Je lichaam denkt niet aan de ‘kortste route’, dus bij het trainen van je benen verbrand je niet je beenvet maar train je je beenspieren. Als je dit begrijpt, heb je de basis te pakken.
Naast het begrijpen is er ook nog wetenschappelijk onderzoek die dit ondersteunt:
Wat zegt de wetenschap
Een onderzoek met 24 mensen die 6 weken alleen hun buikspieren hadden getraind laat zien dat ze geen vermindering hadden in buikvet (3). Een ander onderzoek met 40 vrouwen die overgewicht of obesitas hadden moesten ook hun buikspieren voor 12 weken trainen, wat denk je? Geen vermindering van buikvet (4).
Weer een ander onderzoek dat keek naar hoe effectief het was om je bovenlichaam te trainen om daar vet kwijt te raken kwam tot dezelfde conclusie. Dit onderzoek duurde 12 weken en er deden 104 mensen aan mee de een trainingsprogramma moesten doen met alléén hun niet-dominante arm. Hoewel er wel wat vetverlies was na de 12 weken was dit ook op andere plekken van het lichaam, oftewel gegeneraliseerd vetverlies (5). En zo zijn er nog meer onderzoeken die weer op precies hetzelfde uitkomen, plaatselijk proberen vet te verliezen door dat lichaamsdeel te trainen is niet effectief (6)(7)(8).
MAAR WACHT EENS!
Een kleine hoeveelheid onderzoeken laten wel wat boeiende dingen zien. Dit kleine onderzoek (met 10 mensen) laat zien dat vetverlies wel hoger was in de buurt van het gebied waar de spieren getraind werden (9). Bij ander onderzoek met 16 vrouwen kwam naar voren dat de vrouwen meer vetverlies hadden op de plekken waar ze eerst krachttraining bij deden waarna ze vervolgens 30 minuten gingen fietsen (10).
Dit zijn hele kleine onderzoeken waar er ook nog eens heel weinig van zijn.
Plaatselijk vet verlies en Plaatselijk strakker worden
Even voor de duidelijkheid: je kunt wél je lichaam plaatselijk strakker maken door die spieren te trainen. Dat is een ander verhaal dan vetverlies 😉
Wanneer je aan krachttraining doet, versterk je je spieren en wordt je lijf strakker. Als je echter vet wilt verbranden is het wel belangrijk om krachttraining te combineren met iets van cardio of HIIT aangezien alleen krachttraining niet héél veel calorieën verbrandt.
Als je bijvoorbeeld héél veel je buikspieren traint zullen deze absoluut sterker en strakker worden, maar met een laagje vet eroverheen zul je de lijnen niet zien.
Dus wil je écht effectief vet verliezen? Vergeet dan niet iets van cardio, ‘whole body workouts’ of ‘High Intensity Interval Training” te doen en een gezond eetpatroon erop na te houden om prachtig resultaat te krijgen!
3 comments
Heel fijn dat je het zo duidelijk uitlegd, bedankt!
Hey Teni, ik vroeg me af, zou je misschien ook een keer zon’n mooi wetenschappelijk onderbouwd artikel over cryolipolyse, oftewel, vetbevriezing willen schrijven? Ik vraag me namelijk af of dat een effectieve manier zou kunnen zijn om (een kleine hoeveelheid) plaatselijk vet te verliezen?
Alvast bedankt en ik vind dit soort artikelen altijd erg fijn zo genuanceerd!
Hi Anne, ik ga erin duiken! Bedankt voor het tippen 🙂