Elke ochtend gaat er een theelepel maca in mijn ‘ochtendshot’. Ik vind het vies, maar ik neem het toch. Talloze mensen vinden maca lekker nootachtig of karamelachtig smaken. Ik niet. Maar waarom neem ik het? Waarom in vredesnaam?
Omdat het zó ontzettend veel goeds met zich meebrengt, vooral voor mijn hormonen. Maar voordat ik mijn ervaring deel, is het verstandig om de wetenschap in te duiken aangezien dat een waardevollere informatiebron is dan enkel mijn ervaring.
Wat is maca eigenlijk?
Maca is een plant, ook wel Lepidium meyenii genoemd in de scheikundige wereld. De plant komt oorspronkelijk uit Peru en wordt om die reden soms de Puruvian ginseng genoemd. Maca is familie van de broccoli, bloemkool, boerenkool en andere koolsoorten. Het heeft een lange geschiedenis in Preu wat betreft bereiding qua voedsel maar ook als gebruik van medicijn (1). Het eetbare deel van de plant is de wortel, die ondergronds groeit en kan verschillen qua kleur – van zwart tot wit.
Meestal wordt de maca wortel gedroogd en in poedervorm gebruikt, maar het is ook verkrijgbaar in capsules en in een vloeibaar extract.
De onderzoeken die ik in dit artikel ga linken zijn allemaal vrijwel kleine onderzoeken of onderzoeken die gesponsord zijn door bedrijven die maca produceren of verkopen. Neem het dus met een flinke korrel zout, dit is alles wat de wetenschap in ieder geval weet over maca.
Super hoge voedingswaarde
Je zou het een superfood kunnen noemen, al heb ik inmiddels een hekel aan deze marketingterm. Hoe dan ook, dit is wat 2 eetlepels (28 gram) bevat:
- 91 calorieën
- 20 gram koolhydraten
- 4 gram eiwit
- 2 gram vezels
- 1 gram vet
- Vitamine C (133% van de ADH)
- Koper (85% van de ADH)
- IJzer (85% van de ADH)
- Kalium (16% van de ADH)
- Vitamine B6 (15% van de ADH)
- Mangaan (10% van de ADH)
Libido verhogend
Toen ik nog het programma Body, Mind & Guilty Pleasures presenteerde hadden we een aflevering waarin mijn collega Anne-Marie allerlei superfoods en poeders ging uitproberen, waaronder ook maca. Wat vooral naar voren kwam was dat het libido verhogend bleek te werken. Dus ik was wel even benieuwd naar onderzoek hierover!
Het wordt blijkbaar ook enorm op de markt gebracht met de link naar een hoger libido. En ja, deze claim is onderbouwd door onderzoek (2)! Een ander onderzoek uit 2010 laat zien dat maca het sexuele verlangen van 131 deelnemers verhoogde na minstens 6 weken innemen (3).
Verhoogd de vruchtbaarheid van de man
Als het om de vruchtbaarheid van de man aankomt, dan is de kwaliteit en de kwantiteit van het sperma belangrijk. Het blijkt uit een paar onderzoeken dat maca de mannelijke vruchtbaarheid kan verhogen (4)(5).
Maca verhoogd niet alleen de kwaliteit van het sperma bij gezonde mannen, maar óók bij onvruchtbare (wanneer is iemand per definitie onvruchtbaar?) mannen (6).
Uit een klein onderzoek met 9 mannen, bleek dat toen ze maca voor 4 maanden innamen, het volume, de hoeveelheid én de beweeglijkheid van het sperma omhoog ging (5).
Helpt tegen de symptomen van de overgang
Wanneer een vrouw in de overgang gaat, wordt ze niet meer ongesteld en dalen haar oestrogeen waardes. Dit gaat gepaard met een hoop vervelende symptomen. Denk aan opvliegers, vaginale droogte, moodswings, slaap problemen en geïrriteerd zijn.
Uit een overzicht van vier onderzoeken bleek dat maca hielp bij vrouwen om hun menopauzeklachten te verlichten, waaronder opvliegers en het slechte slapen (7).
Daarnaast zijn er ook onderzoeken met dieren waaruit blijkt dat maca kan helpen om de gezondheid van je botten te beschermen, iets waar vrouwen in de overgang absoluut nodig hebben (8)(9)(10).
Een beter humeur
Maca wordt door onderzoek gelinkt met het krijgen van een beter humeur maar ook het tegen gaan van de symptomen van een angststoornis en depressie – typische klachten bij vrouwen in de overgang (11)(12)(13). Maca bevat namelijk flavonoïden, die waarschijnlijk verantwoordelijk zijn voor deze psychologische effecten (14).
Beter presteren en meer energie
Wie wil dit nou niet? Uit enkele onderzoeken (met dieren) blijkt dat maca de duur van de prestatie verhoogd (15)(16)(17).
Een ander klein onderzoek onder wielrennende mannen liet zien dat de mannen een betere tijd scoorden op hun 40km rit na 14 dagen, dagelijks een maca supplement te hebben genomen (18).
Verbeterd geheugen
Maca kan het functioneren van je brein verbeteren (19)! Het werd in Peru traditioneel zelfs gebruikt om de prestaties van kinderen op school te verbeteren (1)(20).
In onderzoeken met dieren bleek dat maca het leervermogen en het geheugen van knaagdieren met geheugenstoornissen verbeterde (21)(22)(23)(24)! Hoe ze dieren met ‘geheugenstoornissen’ hebben gevonden of gekwalificeerd weet ik eerlijk gezegd ook niet, maar het klinkt in ieder geval positief, haha!
Verkleint de prostaatgrootte
Waar is dat nou weer goed voor? Zul je misschien denken. Maar veel oudere mannen krijgen te maken met een vergrote prostaat, ook wel Prostatic Hyperplasia genoemd. Dit kan problemen geven bij het plassen omdat het de ‘buis’ omringd waardoor urine uit het lichaam wordt verwijderd.
Uit meerdere onderzoeken (nogmaals met knaagdieren) blijkt dat rode maca de prostaatgrootte verkleint (25)(26)(27)(28). Het effect van rode maca op de prostaat is gelinkt aan een hogere hoeveelheid glucosinolaten – deze stoffen worden geassocieerd met een verlaagd risico op prostaatkanker (29).
Wat zijn de bijwerkingen?
Maca is over het algemeen veilig om te gebruiken (30)(31)(32). Echter is het wel belangrijk om te weten dat wanneer je schildklierproblemen hebt, je voorzichtig dient te zijn met maca.
Dit is omdat maca goitrogenen bevat, dit zijn stoffen die de normale functie van de schildklier kunnen verstoren. De kans dat deze de functie van je schildklier verstoren is er voornamelijk wanneer je al een slecht werkende schildklier hebt.
Voor zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven is het verstandig om met je (huis)arts te praten voor je aan de maca gaat!
Maca lijkt dus vele goede eigenschappen te hebben als we naar de bovenstaande punten kijken. Echter zijn de meeste onderzoeken kleinschalig en met dieren gedaan. Maca heeft veel potentie, maar om dit duidelijk te krijgen dient er meer onderzoek gedaan te worden.
Voor nu, neem ik nog steeds elke dag een theelepel in mijn ochtendshot. Cheers!
8 comments
Haha ik vind het inderdaad ook niet te eten! Maar er zijn ook capsules van te koop, is er een reden dat je die niet neemt? Een verschil in opname bijvoorbeeld?
Ps. Ik heb ook wel eens vernomen dat je maca gebruik dient op te bouwen, dus niet zomaar iedere dag een eetlepel gaan nemen. Ik weet niet wat daarvan waar/onderbouwd is, maar misschien het vermelden waard?
Hmm, ik ga er even in duiken Anne! Kan me sowieso voorstellen dat je met zulke ‘geconcentreerde’ producten zoals supplementen en poeders altijd dient op te bouwen – zo ook heel bekend met spirulina, dat kun je écht niet van de één op de andere dag zomaar toevoegen of je zit de volgende dag alleen maar op de wc, haha.
De reden dat ik het liefst zoveel mogelijk weg blijf van capsules (niet altijd) is omdat er vaak nog vulmiddelen etc. bij worden gebruikt. Het zijn kleine beetjes, maar het hoeft niet van mij. Maar wie weet dat ik op een gegeven moment het zo zat ben dat ik over ga op capsules – voor nu wordt het elke dag eigenlijk minder erg om het te nemen (drinken in mn shotje), dus dat is positief!
Hoi Teni,
Tof om via je blog telkens over nieuwe producten/voeding en hun werking te leren!
Ik vind het ook interessant dat je de psychologische effecten benoemt en ik zou als lezer heel erg benieuwd zijn naar een artikel over voeding die kan ondersteunen bij herstel van een depressie. Natuurlijk zitten daar super veel haken en ogen aan want zoiets kan veel verschillende oorzaken hebben en ook door veel verschillende interventies (medicatie, voeding, therapie, beweging, andere levens- en mindsetveranderingen etc.) worden ondersteunt. En het is belangrijk dit te doen samen met een huisarts/psycholoog/psychiater etc. Maar…. het lijkt mij heel tof om echt vanuit onderzoek (ipv wat je veel leest, meer uit de lucht gegrepen gedoe ‘Nu ik elke ochtend Groene Smoothies drink is mijn leven veranderd!!!!’) wat meer te leren over welke voeding mogelijk een positief effect heeft op humeur/stemming/depressiviteitsklachten (en welke mogelijk juist een negatief effect, hoewel die voedingscategorieën wellicht iets meer voor de hand liggen). Meer om extra toe te passen naast die andere interventies, niet per se vanuit het idee dat anders eten opeens ALLES op zou lossen of dat je een heel rigide dieet moet volgen om je beter te voelen (want van een koekje op z’n tijd word ik ook blij :p ). Ik ben benieuwd of je ooit zoiets zou willen schrijven, ik denk dat er veel meer mensen zijn die zo’n artikel heel erg nuttig kunnen vinden 🙂 Ik ben nu veel aan het uitzoeken en dan kom je wel op dingen als… zorg voor voldoende vitamines en slik die eventueel bij als je er met je voeding niet komt, eet voldoende vette vis, eet voldoende groente en fruit etc etc.. maar ik zou het tof vinden dit echt vanuit onderzoek te weten en wat specifiekere ideeën over hoe je dit zou KUNNEN invullen (bijvoorbeeld die maca poeder, daar zou ik echt niet op zijn gekomen zelf dat dat mogelijk zulke positieve effecten heeft. Na de superfoods hype ben ik daar juist wat uit de buurt gebleven omdat ik soms denk dat de effecten wellicht zijn overdreven vanuit een meer commercieel oogpunt ipv een echte goede werking). Goed, sorry dat dit zo’n lang bericht is inmiddels, ik hoop dat je de intentie begrijpt 🙂
Hoi Eva, ik snap helemaal wat je bedoelt! En zie het ook helemaal zitten. Ik denk alleen dat het een langer proces dient te zijn om de informatie op zo’n manier te kunnen overbrengen en dus niet enkel door 1 artikel (niet dat je dat zegt).
Fijn om jouw perspectief erop te lezen want ik denk dat veel mensen precies hetzelfde willen en verlangen maar het niet zo onder woorden hadden kunnen brengen zoals jij doet.
Ik ga hier even op zitten broeden, hoe dit het beste de wereld in gegooid zou kunnen worden! Dankjewel!
Hoi Teni, wat leuk je reactie te lezen 🙂 Ik denk inderdaad dat het superwaardevolle informatie voor mensen kan zijn. Ja, ik kan me voorstellen dat het een wat langere ‘serie’ of zoiets zou kunnen zijn. Het is natuurlijk complexe stof en het zou zelfs verder dan enkel ‘voeding’ kunnen gaan, waarbij ik me kan voorstellen dat dit beter in verschillende stukjes gebracht kan worden. Daar geef je vast wel weer je eigen mooie draai aan! Fijne avond en bedankt voor al je informatieve en fijne content. Ik ga vanavond aan je nieuwe e-book beginnen 🙂
Volgens de uroloog van mijn man heeft maca geen enkele invloed op prostaatkanker.
Ik had daar wat over gelezen toen het net bij hem geconstateerd was,maar hij zei dat er geen wetenschappelijk bewijs voor was.
Ik neem bij volgende onderzoek dit verslag van jou even mee!
Hoi Teni,
Ik meende dat ik ergens had gelezen dat je aangaf dat maca ook goed is om een verstoorde hormoonbalans wat te reguleren..Klopt dat of was dat een ander supplement? Dit omdat ik dit in je artikel niet teruglees, behalve dan voor vrouwen in de overgang en behalve het stukje over de schildklier. Misschien heb ik het niet goed opgeslagen hoor, maar ik was er erg benieuwd naar! 🙂
Hoi Claudia,
Nee je hebt helemaal gelijk! Ik heb dit volgens mij eens in een vlog gezegd en dat is voor mij een belangrijke reden om maca te gebruiken. De onderzoeken die ik heb gelinkt hebben allemaal een vrij specifiek onderwerp waarbij de onderzoeken zijn gedaan; prostaatkanker, vrouwen in de overgang etc. maar ze komen bijna allemaal neer op het volgende: je hormoonfuncties stabiel houden. Misschien had ik dat nog beter kunnen concluderen en opschrijven in dit artikel, want je hebt helemaal gelijk.
Ik zal sowieso nog eens goed gaan zoeken naar mooie onderzoeken die specifiek in gaan op het balanceren van je hormonen in plaats van dat er een ander onderwerp centraal bij staat, zoals prostaatkanker en menopauze etc.
Thanks voor je oplettendheid!!