De structuur van BPA komt overeen met oestradiol, dit is een ontzettend belangrijk hormoon omdat het zich bindt aan het vrouwelijk hormoon oestrogeen en deze activeert. Maar omdat de structuur van BPA zo erg op oestradiol lijkt bindt BPA zich aan de oestrogeen receptoren in het lichaam (2). Het blijkt dat het meest gevoelige moment in de baarmoeder is en het is (helaas) interessant om te zien dat 96% van de zwangere vrouwen in Amerika een positieve uitslag krijgen op BPA in hun urine (3).

Meerdere onderzoeken laten zien dat blootstelling aan BPA geassocieerd wordt met gewichtstoename en obesitas, in dierenstudies, maar ook mensenstudies (4)(5)(6)(7). Het wordt zelfs erger, blootstelling aan BPA is gelinkt aan insuline resistentie, hart- en vaatziekten, neurologische aandoeningen, schildklier dysfunctie, kanker, genitale misvormingen en meer (8)(9)(10)(11).

In de onderzoekswereld is het meer dan logisch dat BPA flinke schade kan aanrichten op verschillende levels, maar er blijkt nog wel discussie te zijn of het ook echt zo schadelijk is als er hele kleine hoeveelheden te vinden zijn in voedsel. Ja, in voedsel. Instanties die over deze regels gaan in Amerika en Europa schatten dat de BPA levels in voedsel te laag zijn om ook echt schade aan te richten bij mensen. Of eigenlijk, er is nog niet uit onderzoek gebleken dat BPA uit voeding schade aan kan richten bij mensen (12)(13)(14).

Er is werkelijk waar zo ontzettend veel negatieve informatie te vinden over BPA dat ik het bijna niet durf uit te typen in dit artikel. Het voelt bijna alsof er een giftige stof rondzwerft in van alles wat we gebruiken en we hier écht van op de hoogte moeten zijn. Vooral zwangere vrouwen en moeders van pasgeboren baby’s. Een kleine opsomming (er is nog zoveel meer..);

• BPA levels waren 46% hoger in vrouwen met PCOS vergeleken met vrouwen zonder PCOS (15) – dit moet verder onderzocht worden om te begrijpen wat de reden hierachter is.
• Vrouwen met een hoger BPA in hun urine tijdens de zwangerschap hadden 91% meer kans om vroegtijdig (voor 37 weken) te baren (16).
• Een hoge blootstelling aan BPA tijdens de zwangerschap is gelinkt aan 130% hogere kans op een piepende ademhaling bij zuigelingen jonger dan 6 maanden. Blootstelling aan BPA in de vroege kinderjaren is ook gelinkt aan een piepende ademhaling later in de kinderjaren (soms astma) (17)(18).
• Hogere BPA levels zijn gelinkt aan een 29% hogere kans op abnormale leverenzym levels (19).
• BPA verlaagt misschien je immuunsysteem (20).
• Hogere BPA levels zijn gelinkt aan abnormale levels schildklierhormonen in je bloed die vervolgens de balans van je schildklier verstoren (21)(22)(23).
• Uit dierenstudies bleek dat apen die blootgesteld werden aan BPA die qua hoeveelheid als ‘veilig’ wordt bestempeld connecties tussen hersencellen verloren (24).

Hoe krijg je BPA binnen?

De hoofdbron is door je voeding (25). Wanneer BPA verpakkingen gemaakt worden, wordt niet alle BPA ‘vastgezet’ in het product. Dit zorgt ervoor dat er BPA ‘afgebrokkeld’ kan worden en vrij is om te mengen met wat er in de verpakking zit wanneer het vocht van het voedingsmiddel eenmaal de verpakking heeft gevuld (26)(27). Denk dus ook aan tupperware die niet BPA vrij is waar je eten in bewaard of rietjes die je gebruikt, vooral bij hete dranken zoals koffie (ik, vroeger).

Uit het volgende onderzoek kwam naar voren dat BPA in de urine van mensen met 66% afnam wanneer ze slechts drie dagen verpakkingen met BPA vermeden (28). Uit een ander onderzoek vergeleken ze mensen die elke dag soep uit blik aten met mensen die elke dag vers gemaakte soep (zonder blik) aten. Wat bleek na 5 dagen? De levels BPA in de urine van de mensen die de soep uit blik aten was met 1221% gestegen! (29)

Wat kun je nou doen?

Als je al deze negatieve effecten leest hoop je natuurlijk ook dat er wat adviezen zijn om het zoveel mogelijk te vermijden. Die heb ik zeker en waarschijnlijk – als je een beetje bewust leeft – volg je de meeste al op omdat je misschien al zoveel mogelijk plastic wilt vermijden (dan pak je al een groot gedeelte aan).

• Vermijd verpakte voedingsmiddelen: eet zoveel mogelijk verse en pure voedingsmiddelen. Probeer te minderen met blikvoedsel wat je ook zelf kan klaarmaken zonder blik (bonen en peulvruchten kosten veel tijd, doperwten en wortelen niet).
• Drink uit glazen flessen. Als je ergens een flesje water koopt omdat je dorst hebt, probeer dan – om verschillende redenen – een glazen fles te kiezen. Ik weet dat het meesjouwen soms irritant kan zijn, maar probeer de overweging eens te maken.
• Probeer minder bonnetjes bij je dragen (tja, het zijn tips, hoe minimaal ook) – deze bevatten ontzettend veel BPA.
• Wees selectief met speelgoed. Check of het speelgoed dat je wilt kopen voor je kinderen gelabeld is met BPA VRIJ, vooral als het speelgoed is waarop gekauwd kan worden of ga voor hout!
• Doe geen plastic in de magnetron! Gebruik glas.
• Koop zuigelingenvoeding in poedervorm in plaats van vloeibare vorm.

Canada en Denemarken nemen geen risico’s

Het is nog steeds niet duidelijk in hoeverre BPA daadwerkelijk invloed heeft op de ontwikkeling van een embryo – baby – kind en volwassene, er is sowieso nog veel meer onderzoek nodig om te begrijpen in hoeverre de consequenties van BPA doordringen. Los daarvan hebben Canada en Denemarken besloten niet te gaan wachten tot er nog meer bewijs is, zij hebben in hun wet opgenomen dat ze de hoeveelheid BPA in de producten gaan verminderen.

Eigenlijk zouden we bij wel of geen BPA ons af moeten vragen of hetgeen dat we kopen, wat vaak plastic is, het waard is om in plastic te hebben of dat er ook een andere variant van bestaat – plasticvrij. Denk bijvoorbeeld aan rietjes (aluminium, glas of hout), bakjes voor je eten (glas) en zelfs ijsvormpjes (deze van aluminium zijn echt geweldig!).

Wat vind jij? Was jij op de hoogte van BPA en zo ja, wist je ook dat het zo erg was? Heb je tips voor mensen die nu even met de handen in het haar zitten omdat er nog iets is waar ze rekening mee moeten houden voor hun (en de kinderen hun) gezondheid?

Vragen? Laat het weten in de comments!