“Een gekke vraag misschien, maar is voedsel uit blik gezond?”

Werd me laatst gevraagd met de volgende zin erachteraan: “Ik bedoel, niet zozeer het voedingsmiddel dat erin zit, maar het blik zelf? Is er een voordeel te behalen door voeding in glazen potten te kopen in plaats van blik?”

En dat vond ik een hele goede vraag. Ik weet niet eens waarom ik hier niet eerder over heb geschreven. Dus vandaag gaan we dat maar even uitgebreid doen – er valt namelijk wel wat te zeggen over het blik waar voedsel in bewaard wordt!Inblikken

Het inblikken van voedsel wordt al sinds de 18e eeuw gedaan en wordt gezien als een stabiele manier om voedsel langer te bewaren. Het proces van inblikken verschilt per product, maar er zijn een paar belangrijke stappen:

• Bewerking van het voedsel. Schillen, snijden, ontpitten, koken etc.
• Dicht maken.
• Verhitten. Het blik wordt verhit om schadelijke bacteriën te doden en bederf te voorkomen.

Door deze stappen kan ingeblikt voedsel verschillend 1 tot 5 jaar bewaard worden.

Heeft het invloed op de voedingswaarde?

Door voedsel in te blikken behoudt het bijna zijn gehele voedingswaarde. Eiwitten, koolhydraten en vetten worden niet beïnvloedt door de drie processen. De meeste mineralen en in vet oplosbare vitamines zoals vitamine A, D, E en K blijven ook behouden.

Uit onderzoek blijkt dat voedsel met een een hoge voedingswaarde deze voedingswaarde behoudt als het wordt ingeblikt (1)(2). Echter, omdat er bij het inblikken gebruik wordt gemaakt van hitte, kunnen de in water oplosbare vitamines zoals vitamine C en B beschadigd raken (3)(4)(5). Deze vitamines zijn gevoelig voor lucht en hitte en zijn vaak al ‘de dupe’ van een normaal proces van bereiden tijdens het koken. Een glas vers geperste jus bevat de meeste vitamine C, maar laat je het glas een half uurtje staan – zelfs als je het in de koelkast bewaart – dan zal het gehalte aan vitamine C lager zijn geworden.

Er is wel een ander interessant voordeel van het inblikken van voedsel en dit geldt voor een aantal voedingsmiddelen. In sommige gevallen verhoogt het inblikken juist de hoeveelheid gezonde andere stoffen in het voedsel (6).

Bijvoorbeeld bij tomaten en maïs; zij produceren meer antioxidanten wanneer ze verhit worden en aangezien het verhitten een proces is bij het inblikken van voedsel, is dit bij tomaten en maïs extra gunstig en bevatten ze meer antioxidanten dan wanneer je ze gewoon zou eten en niet zelf nog zou verhitten (7)(8).

Goedkoop, gemakkelijk en bederft amper

Dit wist je natuurlijk al, maar dit artikel is voor mijn gevoel niet compleet zonder deze drie dingen te benoemen. Voedsel in blik is goedkoop, gemakkelijk en bederft amper waardoor het voor iedereen een toegankelijke manier is om gezonder te eten. Vooral in landen waar de kwaliteit en veiligheid waarbij voedsel wordt verkocht niet altijd gewaarborgd wordt is voedsel in blik een goed alternatief.

Uit één onderzoek bleek zelfs dat mensen die één blikje soep per dag aten voor 5 dagen meer dan 1000% meer BPA hadden in hun urine dan ervoor (11). Poeh, ik moet daar even van slikken.

Hoewel de onderzoeken soms nog verschillen in uitkomst, komt er af en toe naar voren dat er een link is tussen BPA en gezondheidsproblemen bij mensen zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en seksuele disfunctie bij mannen (12)(13).

Als je probeert te letten op je BPA inname, dan kan het overstappen op glazen potten een verstandige keuze zijn. Eerder heb ik een heel artikel gewijd aan BPA, lees er hier meer over:

Wist jij HOE schadelijk BPA is?! | Wetenschappelijk onderbouwd

Dodelijke bacteriën

Dit gebeurt echt zelden, maar heel soms wordt voedsel niet goed verwerkt tijdens één van de processen van het inblikken en kan er een dodelijke bacterie aanwezig zijn genaamd Clostridium Botulinum. Bij sporen ervan krijg je er flinke voedselvergiftiging van. Dit gebeurt in Nederland bijna nooit.

Deze bacterie is ook de reden van het advies dat baby’s onder de 1 jaar geen honing mogen, omdat baby’s veel gevoeliger zijn voor deze bacterie en het kan gebeuren dat het ook in honing zit.

Een belangrijke tip om dit zoveel mogelijk te voorkomen is geen voedsel te eten uit blik dat ingedeukt is, lekt, of uitpuilt.

Let op toevoegingen: zout, suiker, conserveermiddelen

In veel ingeblikt voedsel worden nog wat extra toevoegingen gedaan – als je goed zoekt kun je in bijna elke supermarkt ook varianten vinden zonder toevoegingen.

Let wel op dat als je bijvoorbeeld op je zoutinname of suikerinname let, dat deze beetjes allemaal bijdragen aan het grotere geheel. Zelf ben ik van mening dat als we de basis zo puur mogelijk houden (dus zonder toevoegingen), dan is er ruimte voor af en toe echt wat lekkers waar je ook daadwerkelijk het zoete van het suiker proeft. Zoals bij een gebakje.

Dus wat te doen?

Het is altijd belangrijk om de etiketten goed te lezen. Mijn advies is om voor een variant te gaan zonder toevoegingen. Zoals je misschien ook vermoedt na het lezen van dit artikel: mijn advies is om het ingeblikte in te ruilen voor glazen potten.

Voedsel in glazen potten bevatten zo goed als elk zelfde voordeel maar dan zonder het nadeel van BPA.

Goedkoop, makkelijk en met behoud van voedingsstoffen!