Als ik mocht kiezen, at ik alleen maar witte en melk chocolade. Maar dan heeft dit artikel verder geen nut.
Gelukkig schrijf ik niet alleen artikelen voor mezelf, maar ook voor anderen die nieuwsgierig zijn naar verschillende aspecten van voeding. Zoals ook over de vraag waar je op kunt letten wanneer je een ‘gezonde’ variant van chocolade wilt kopen. Nou, daar kan ik zeker veel over vertellen! Vooral wat betreft pure chocolade.
Wanneer ik chocolade besluit te eten, dan wil ik de lekkerste variant waar ik het meeste van geniet. Dan ga ik niet voor puur. Maar er zijn talloze mensen die dan júíst voor pure chocolade gaan en voor die mensen die ook graag meer inzicht willen hebben in de verschillende varianten pure chocolade, is dit artikel hopelijk een uitkomst!
Maar zo zie je maar, je hoeft heus niet bij elk voedingsmiddel de ‘gezondste’ te kiezen, gezond kan ook samen hangen met een gezonde mindset -> genieten -> ‘mentaal’ verzadigd 😉
Wat is pure chocolade?
Even de basis dekken voor we over gaan tot de factoren waar je op kunt letten bij het kopen van pure chocolade, want wat is het eigenlijk?
Pure chocolade is gemaakt door vet en suiker toe te voegen aan cacao. Het verschil met melkchocolade is dat pure chocolade weinig tot geen ‘melkdeeltjes’ bevat. De simpelste manier om erachter te komen of pure chocolade de gezondheidsvoordelen van pure chocolade bevat is door te checken of het meer dan 70% uit cacao bestaat.
Pure chocolade staat vooral bekend om de antioxidanten die erin zitten. En niet zomaar antioxidanten, uit onderzoek is gebleken dat deze antioxidanten een veel sterker effect hebben dan andere voedingsmiddelen die ook bekend staan om hun antioxidanten (zoals bosbessen en acai bessen) (1)(2).
Observationele onderzoeken hebben het eten van pure chocolade gelinkt met een verminderde kans op het krijgen van hart- en vaatziekten en een verhoogde hersenfunctie! Dat zijn mooie weetjes en kijk eens hoeveel onderzoeken: (3)(4)(5)(6)(7).
Waar moet je op letten bij het kopen van pure chocolade?
Gebruik deze tips als richtlijn, niet als wet of vaste regel. Zoals met alles. ‘Gezond’ is een breed begrip dat verder gaat dan alleen maar voedsel. Want genieten van eten (ongeacht voedingswaarde) hoort naar mijn mening bij een ‘gezonde leefstijl’. Dat gezegd te hebben, op naar de punten waar je op zou kunnen letten.
Hoeveelheid ingrediënten
Hoe minder, hoe beter (vaak). Pure chocolade van hoge kwaliteit heeft altijd chocolade likeur of cacao als eerste ingrediënt staan. Het kan zijn dat er cacao poeder, cacao nibs of cacao boter op het etiket staat, dit zijn allemaal prima toevoegingen aan pure chocolade.
Suiker
Suiker wordt meestal toegevoegd om de bittere smaak van de cacao wat meer in balans te brengen. Hoewel suiker een belangrijke component is van pure chocolade, zijn er merken die hier een beetje mee overdrijven en flink ‘overboard’ gaan. Pure chocolade zonder toegevoegd suiker vinden is bijna niet te doen (ik bedoel hiermee een zoetstof, wat ook honing/dadels/etc. kan zijn). Als het eerste of tweede ingrediënt op het etiket géén suiker is, dan zit je in ieder geval in de goede sector.
Logischerwijs: hoe hoger het percentage cacao, hoe minder ruimte voor suiker.
Lecithine
Lecithine is een optioneel ingrediënt. Het is vaak toegevoegd aan onder andere chocolade als emulgator. Dat betekent dat het de cacao en de cacao boter niet gescheiden wordt, maar op een ‘constante waarde’ gemengd blijft (wat de bedoeling ook is). Meestal afkomstig van soja, vandaar dat je vaak ‘soja-lecithine’ zult zien staan.
In chocolade is dit echt een hele kleine hoeveelheid dat is toegevoegd, dus het zal geen heftige effecten hebben op je gezondheid. No worries. Maar weet wel, het is totaal niet noodzakelijk dat chocolade lecithine heeft, dus je mag best op zoek naar een versie zonder deze emulgator als je dat wilt.
Melk
Pure chocolade van hoge kwaliteit bevat geen toegevoegd melk. De enige uitzondering hierin zou melkvet kunnen zijn. Uiteindelijk komt melkvet neer op gewoon boter waar het vocht en alle overige niet-vettige-bestanddelen uit zijn gehaald. Chocolade fabrikanten kunnen melk toevoegen aan hun chocolade met als reden de chocolade zachter te maken en/of smaak toe te voegen. Net als met lecithine is het niet noodzakelijk om melk toe te voegen aan chocolade.
Smaakjes
Tegenwoordig zijn er zoveel verschillende smaakjes chocolade te vinden. Zowel bij wit, melk als puur. Allemaal om de smaakbeleving van chocolade naar een hoger level te krijgen. Zo wordt er aan pure chocolade wel eens kruiden, extracten of oliën toegevoegd. Dit is een voorkeursdingetje! Ook weer niet noodzakelijk natuurlijk.
De meest gebruikte smaak die wordt toegevoegd aan pure chocolade is vanille. Je zult het misschien niet verwachten omdat het niet op de verpakking staat, maar wanneer je het etiket checkt zul je dit vaak tegen komen. Ik heb er een aantal voor je opgezocht:
Ingrediënten: cacaomassa, suiker, LACTOSE, emulgator (SOJALECITHINE), vanilleextract. Cacaobestanddelen ten minste 50%.
Ingrediënten: cacaomassa, suiker, cacaoboter, magere cacaopoeder, emulgator (sojalecithine), natuurlijk vanillearoma. Cacaobestanddelen ten minste 63%.
Ingrediënten: Cacaomassa, magere cacao, cacaoboter, bruine suiker, natuurlijk Bourbon vanillestokje, Cacao: minstens 85%.
Transvetten
Wanneer je pure chocolade vindt met transvetten, vermijd deze dan het liefst! Transvetten zijn daadwerkelijk gelinkt met een hogere kans op hart- en vaatziekten (8)(9)(10). Hoewel het niet veel voorkomt, pure chocolade met transvetten, soms zie je dit nog wel eens voorbij komen wanneer fabrikanten dit toevoegen om de chocolade langer houdbaar te maken en de consistentie van de chocolade te verbeteren. Je kunt de ingrediëntenlijst checken op ‘transvet’ maar ook ‘gehydrogeneerde olie’.
Percentage Cacao
Zoals ik eerder zei is chocolade dat minstens 70% cacao bevat de basis voor een pure chocolade met gezondheidsvoordelen. Hoe hoger dit percentage, hoe hoger de concentratie aan antioxidanten en voedingsstoffen vergeleken met chocolade waar het percentage aan cacao lager is (1)(11).
Alkaliseren
Het alkaliseren van chocolade, ook wel “Dutch process chocolate” of “Dutched chocolate” genoemd is een methode waardoor de kleur van de chocolade verandert en het minder bitter wordt van smaak. Uit onderzoek blijkt dat de chocolade na het alkaliseren een stuk minder antioxidanten bevat, zo zonde!! (12)(13). Om dit te controleren kun je op de termen ‘Dutch / Dutched’ afgaan maar het kan ook zijn dat er iets staat als “Cacao verwerkt met alkali”
Voorbeelden?
En om je nog een zetje in de juiste richting te geven met het lezen van de etiketten heb ik een aantal pure chocolade varianten voor je uitgezocht om het etiket uit te lichten, zodat je bij de theorie ook een praktisch voorbeeld hebt. Net alsof we (weer) op school zitten he 😉 Maar dan leuker!
Côte D’Or Puur
Ingrediënten: Suiker , cacaomassa, cacaoboter, emulgator (SOJALECITHINE), aroma, volle MELKPOEDER, Cacao: ten minste 46%
Dit is dus exact het voorbeeld van pure chocolade die precies de gezondheidsvoordelen mist die ik zojuist heb benoemd. Zoals je ziet is het eerste ingrediënt suiker. Zit er een emulgator in, oke dat mag. Ook melkpoeder en wel erg weinig cacao; 46%. Je zou kunnen zeggen dat deze fabrikant flink op de smaak is gaan zitten, wat natuurlijk ook prima is.
Maar voor de mensen die pure chocolade niet zo heel lekker vinden en het verkiezen boven melkchocolade vanwege de ‘gezondheidsvoordelen’ slaan dus flink de plank mis met deze variant 😉
Green & Black’s Organic Dark 85%
Ingrediënten: Cacaomassa*, cacaoboter*, magere cacaopoeder*, ruwe rietsuiker*, vanille-extract, * = van biologische teelt., Cacaobestanddelen: ten minste 85%
Zoals je ziet beginnen de ingrediënten hier met cacaomassa, cacaoboter en cacaopoeder. Ook hier zit vanille in en een flinke hoeveelheid cacao: 85%.
Lindtt Excellence Noir Absolu
Ingrediënten: Cacaomassa, magere cacaopoeder, cacaoboter, bruine suiker, Cacao: 99% minimum.
Kijk eens aan, een wereld van verschil. 99% cacao wat betekent dat er nog héél weinig ruimte is voor andere toevoegingen zoals de suiker, die overigens ook pas op de 4e plek staat; de laatste plek. Verder geen melk, geen vanille én geen (soja)lecithine. Ik zou zeggen, puurder dan dit zul je hem denk ik niet zo snel vinden! (tenzij je voor rauwe gaat natuurlijk ;)).
Zo heb ik je een ‘slechte’ een ‘middelmatige’ en een ‘waanzinnige’ variant laten zien zodat je de verschillen in de praktijk kunt herkennen.
Hopelijk heb je hierdoor wat ‘richtlijnen’ wanneer je je afvroeg of er verschil zat in de pure chocolade varianten en waar het verschil hem dan in zat. Het blijft altijd een kwestie van etiketten checken, maar hopelijk heb ik je wat handvaten (of handvatten 😉 ) gegeven die je helpen bij het maken van een keuze, als deze keuze niet alléén gebaseerd is op smaak. Je snapt wat ik bedoel! 🙂 Geniet van je chocolade!
17 comments
Dankjewel Teni, wat chocolade betreft ga ik ook meestal voor zo’n hoog mogelijk percentage dan kom ik in ieder geval al een stap in de goede richting.
Yeaah! Graag gedaan Anne 🙂
Woow interessant en leuk artikel.
Ik hou van pure chocolade, maar vind 85% al wel erg vrij heftig, maar wel onwijs lekker.
Ja vind ik ook, zelfs al bij 70% vind ik het soms te heftig 😉
Wat een leuk artikel/onderwerp! Hier een fan van pure chocolade, dus heb al heel wat etiketjes gelezen. En ook verschillende varianten uitgeprobeerd, en de smaak kan toch erg verschillen is mijn ervaring. Mijn favorieten zijn de 85% van Lindt (zacht, romig, vanille, niet bitter en fijne, dunne plakken) of van Delicata (AH) en de Divine fairtrade (o.a. bij de wereldwinkel te vinden). De seriously Dark van Hands off my chocolate vind ik dan weer minder lekker, kruimeliger, niet zo romig. Maar dat zal heel persoonlijk zijn denk ik zo 😉 Favo manier van eten: in stukjes over de havermout, of in de zelfgebakken brownies, maar vooral: een dadel vullen met beetje notenpasta (hazelnoot-rozijn van Horizon!!) en een stukje pure chocola. Genieten!!
Oehh goede tips!! Ik moest hardop “OMG” zeggen toen ik het stukje las over de dadel-notenpasta-chocolade combinatie.. Hemeltjelief wat lijkt me dat heerlijk!!
Hoi Teni!
Ik begreep een keer dat het percentage cacao niet iets zegt over hoeveel cacao er in de reep zit maar over de puurheid van de gebruikte cacao. Heb ik dat verkeerd begrepen? Aangezien ik uit jouw artikel weer begrijp dat het cacaopercentage wel iets zegt over hoeveel cacao er in de reep zit.
Ik hoop dat ik mijn vraag duidelijk heb uitgelegd!
Hoi Isabeau,
als er staat 70 procent puur. Dan is de reep voor 70 procent bestaande uit cacaopoeder/bestanddelen.
En de rest van de reep bestaat uit suikers en/of andere stoffen.
Cacao is cacao. Afkomstig van de cacao boon.
Die is niet meer of minder puur, zoals een bruine boon of een reuzenboon of kidneyboon niet meer of minder puur is. Al zullen er vast varianten in zijn.
Fijn artikel! Als ik chocola echt als snoep neem dan ben ik ook meer van de wit of melk, of wat lichtere puur variant. Al vind ik pure chocola de laatste jaren ook erg lekker, met name die van Lindt met sinaasappel of gewoon naturel. 🙂
Wat fijn dat je dit soort dingen uitzoekt Teni. Het zijn elke keer onderwerpen of producten waar ik zelf al nieuwsgierig naar was. En alles evidence based, erg waardevol en onderscheidend!
bij de biologische supermarkt organic verkopen ze eentje met 100% cacao
daar zit dus helemaal geen suiker alleen
Ben diabeet en eet graag chocola maar o wat wordt ik ziek van die chemische zoeten – niets meer met chocola te maken hebbende- cote d’or. Het lijkt wel of ze er parfum aan hebben toegevoegd.
Wat een goed artikel, hier zoek ik al jaren naar. Ik heb ook weleens chocolade gegeten waar zout aan was toegevoegd, vreselijk ! Maak de oorsprong iets uit? Ghana, Ethiopië, Indonesië b.v. – ik vermoed van niet. Met hartelijke groet, Jacques.
Wij eten alleen 85% chocolade van Moser Roth.Zelfs Belgische bonbons vinden wij niet lekker.
Iedere dag 12,5 gr bij de thee😋
Ik wil absoluut géén chocola die melk(-bestanddelen) bevat – melk, van koeien die een afschuwelijk leven leiden (met vaak zeer pijnlijk ontstoken melekklieren, járenlang) en die uiteindelijk toch in het slachthuis belanden, alwaar ze een gruwelijke dood wacht. Ze worden zognaamd verdoofd middels een elektrische schok : dat is een leugen. Een elektrische schok is extreem pijnlijk, en verdooft niet, maar verlamt, zodat de stakkers zich niet kunnen verzetten. Ze voelen alles.
Wanneer de mens een elektrische schok moet ondergaan om het hart te resetten, gebeurt dit onder algehele anaestesie.
Nee, géén melkchocola (of welk ander produkt dan ook dat melk of melkbestandelen bevat) !
Leuk artikel Teni!
Grappig om te zien hoe snel de verpakkingen weer aangepast worden, ik heb een artikel geschreven over de gezondste pure chocolade uit de supermarkt op: https://winkelmandje.nl/gezondste-pure-chocolade
Misschien wil je het eens lezen?😄
Gezonde groet,
Leroy