Suikerspiegel, koolhydraten, suikers, insuline, suikerziekte.. We kennen de meeste begrippen en uitleg erachter. Maar hoe zit het met zoetstoffen en je suikerspiegel? Zoetstoffen bevatten vaak géén calorieën en zijn ook geen onderdeel van de koolhydraten familie zoals suikers wel zijn.

Kunnen we dus zeggen dat we oneindig zoetstoffen kunnen consumeren zonder dat de suikerspiegel op hol slaat?

Het antwoord op die vraag vind je in dit artikel!

Kunstmatige zoetstoffen vs. natuurlijke zoetstoffen

Allereerst een heel belangrijk verschil: er zijn kunstmatige zoetstoffen en natuurlijke zoetstoffen. Een zoetstof is simpel gezegd gewoon de benaming voor iets dat een zoete smaak heeft. Zo kun je een banaan in een pannenkoek de ‘zoetstof’ noemen van de pannenkoek.

Suiker is ook gewoon een zoetstof, maar het heeft een naam dus we noemen het suiker. “De zoetstof in de cake is suiker”. In dit artikel gaat het dan ook enkel om de kunstmatige zoetstoffen, dit zijn de meest bekende:

• Aspartaam
• Saccharine
• Acesulfaam-k
• Sucralose
• Neotaam

Kunstmatige zoetstoffen worden dus door de mens gemaakt, ze komen niet van nature voor in ons voedsel. Ze smaken zoet, maar hebben geen calorieën (1), wat het dus heel verleidelijk maakt voor de dieet-industrie om het te gebruiken in hun producten.

Hoe wordt je suikerspiegel verhoogd?

Ons lichaam is echt geweldig. Waanzinnig. Mind blowing.

We hebben verschillende mechanismen werken die onze suikerspiegel zo stabiel mogelijk proberen te houden (2)(3)(4). Wanneer we iets eten met koolhydraten, dan stijgt onze suikerspiegel. Denk aan aardappelen, rijst, brood, pasta, snoep, koek, chips, etc. Maar ook in groente en fruit zitten wat koolhydraten.

Wanneer de koolhydraten in ons lichaam worden afgebroken tot suiker (glucose), dan kan het de bloedbaan in. Hierdoor gaat je suikerspiegel dus omhoog.

Wanneer er dus suiker in ons bloed zit, moet het naar de cellen gebracht worden zodat je cellen voorzien worden van energie. Hier is een hormoon voor nodig, genaamd insuline. Hoe hoger je suikerspiegel, hoe meer insuline er wordt aangemaakt zodat het alle suikers uit je bloed naar de cel kan voeren: je voelt je energiek.

Als je meer calorieën binnen krijgt dan verbrandt, dan zal insuline de overige suikers opslaan als vet.

Maar nu komt een belangrijk ding:

Insuline wordt ook al een beetje aangemaakt vóórdat suiker je bloedbaan in gaat. Deze reactie wordt ook wel “cephalic phase insulin release” genoemd. Deze reactie wordt getriggerd als je voedsel ziet, ruikt, proeft, kauwt en doorslikt (5). Er zijn theorieën over kunstmatige zoetstoffen en hun effect op je insuline afgifte hierdoor (6):

• De zoete smaak van kunstmatige zoetstoffen kan de ‘cephalic phase insulin release’ triggeren, waardoor je een klein beetje insuline aanmaakt
• Veranderingen in je darmflora door kunstmatige zoetstoffen zorgen ervoor dat je cellen resistent worden voor insuline waardoor je suikerspiegel wel degelijk blijft stijgen en er meer insuline per keer nodig is.

Hier moet nog meer onderzoek naar gedaan worden, maar er valt al wel wat te zeggen over dat laatste punt..

Op kort termijn hebben kunstmatige zoetstoffen géén effect op je suikerspiegel

Kunstmatige zoetstoffen zullen je suikerspiegel op kort termijn niet verhogen is wat er tot nu toe uit de onderzoeken blijkt. Dus als je een glas cola light drinkt zal dat geen invloed hebben op je suikerspiegel – dat is wat er tot nu toe te zien is bij de onderzoeken die direct na het consumeren van iets met zoetstoffen je suikerspiegel controleren.

Maar…

Uit een onderzoek uit 2014 werden kunstmatige zoetstoffen gelinkt aan een verandering van je darmflora.

Muizen die kunstmatige zoetstoffen kregen voor 11 weken hadden een negatieve verandering in hun darmflora en dát zorgde wel voor een hogere suikerspiegel (7).

Toen ze vervolgens de darmflora bacteriën van deze muizen bij andere gezonde muizen inbrachten had dit hetzelfde effect op de gezonde muizen: een verhoogde suikerspiegel.

De onderzoekers konden dit gelukkig weer terugdraaien door gezonde darmbacteriën toe te voegen en de darmflora zo weer te herstellen.

Zo zie je maar weer.. Je darmflora is ENORM belangrijk en houd je gezond door het te voeden.

Je doodt je darmflora door onder andere kunstmatige zoetstoffen. Je houdt je darmflora gezond en in leven door gefermenteerde voedingsmiddelen (probiotica en prebiotica) te eten. Ik neem elke dag een probiotica supplement zoals jullie weten (lees dit artikel om hier meer over te weten).

Probiotica voor het afvallen | Deze potjes moet je hebben!

Let wel, deze resultaten zijn niet getest bij mensen, enkel bij muizen. Er is wel één observationeel onderzoek dat een link suggereert tussen aspartaam en een verandering in je darmflora (8).

Hebben kunstmatige zoetstoffen invloed op je insuline levels?

Misschien raak je bij dit punt in de war. Hadden we dit namelijk niet al besproken?

Niet echt. We hebben het eerst gehad over je suikerspiegel, nu hebben we het over insuline. Even een kleine infographic om dit duidelijker te maken:

Uit onderzoek blijkt namelijk dat kunstmatige zoetstoffen in sommige gevallen wél effect hebben op de aanmaak van insuline, ook al hebben ze misschien geen effect op je suikerspiegel.

Sucralose

Uit onderzoeken met dieren én mensen blijkt dat er een link is tussen de inname van sucralose en een verhoging in insuline. Uit het volgende onderzoek kregen 17 mensen (dit is een mini onderzoek natuurlijk) ofwel water ofwel sucralose en het bleek dat de mensen die Sucralose kregen 20% meer insuline in hun bloed hadden (10). De insuline verdween ook veel langzamer uit het bloed bij deze mensen.

Onderzoekers denken dat dit dus komt doordat Sucralose de smaakreceptoren in je mond triggeren en hierdoor de reactie ‘cephalic phase insulin release’ opwekken. En precies om deze reden is er een ander onderzoek gedaan waarbij mensen Sucralose in hun maag geïnjecteerd kregen waardoor de mond dus volledig werd overgeslagen. Het resultaat?

Geen stijging van van de insuline levels! (11).

Aspartaam

Volgens onderzoek wordt aspartaam niet gelinkt met een verhoging van de insuline levels in je bloed (12)(13).

Saccharine

Onderzoeken zijn gemengd. Het ene onderzoek laat zien dat als je je mond spoelt met een saccharine oplossing, dit zorgt voor een verhoging van je insuline levels (14). Andere onderzoeken laten geen verandering in je insuline levels zien (15)(16).

Acesulfaam-k

Uit onderzoek met ratten blijkt dat acesulfaam-K de insuline levels kan verhogen (17)(18). Uit één onderzoek bleek dat na een injectie van grote hoeveelheden acesulfaam-K de insuline levels van de ratten bizar hoog waren: een verhoging van 114% tot 210% (17)! Hoe dit bij mensen zit, is nog onbekend.

Let dus op met je kunstmatige zoetstoffen

Mijn artikelen zijn nooit bedoeld om je een angstig gevoel te geven rondom eten. Enkel om je te voorzien van informatie zodat je weet welke keuzes je maakt. Oftewel: bewuste keuzes.

Vaak creëert meer informatie meer angst bij mensen. Omdat ze denken dat ze alles perfect moeten doen om gezond te leven. Realiseer je dat de stress die je ervaart rondom het perfect willen doen, vele malen erger is dan af en toe gewoon wat lekkers te nemen. Of het nu is met zoetstoffen of met suiker of wat dan ook.

Zolang je je realiseert dat een product met kunstmatige zoetstoffen niet per se het gezonde alternatief is en je je daarom vergrijpt aan grote porties en vele producten met kunstmatige zoetstoffen.

Vragen? Laat het weten in de comments!