Zoveel verschillende meningen en perspectieven in voedingsland. Om. Gek. Van. Te. Worden. Ik deel vandaag 3 voedingsfeiten met dikke wetenschappelijke onderbouwing. Ja ik zeg wel feiten, dat doe ik alleen omdat er onderbouwing is, maar in principe is heel veel voedingsadvies afhankelijk van de context (bijv: een appel is gezond, maar 13 appels op een dag is een andere context dan 1 appel per dag).
Misschien had je deze voedingsfeiten niet zien aankomen.. Here we go!
Verzadigd Vet veroorzaakt géén Hart- en Vaatziekten
Wat zeg je me? WAT? Voor tientallen jaren werd er geloofd dat door het eten van verzadigd vet, je het risico op hart- en vaatziekten verhoogde. De theorie hierachter? Ik zal het zo simpel mogelijk voor je maken:
Verzadigd vet > verhoogd cholesterol > verstopte aderen > hartaanval
Er kwam een ‘voedingsrevolutie’ op gang waar alles low-fat en fat-free werd, niet alleen dat maar natuurlijke vetten (zoals roomboter) werden ineens vervangen door margarine gemaakt van plantaardige oliën. Echter zijn er tegenwoordig onderzoeken gedaan rondom verzadigd vet en hartziekten, wat blijkt? Er is geen connectie. GEEN. (1)(2)(3)(4)(5).
“Current evidence does not clearly support cardiovascular guidelines that encourage high consumption of polyunsaturated fatty acids and low consumption of total saturated fats.”
“Risk of CVD (= Cardiovascular Disease = Hart- en vaatziekten) was in this SR (= Systematic Review) not found to be modified by the total dietary fat intake at observed mean intakes from about 30 E% to 45 E%, but the results indicate effects of fat quality.”
“Subgrouping suggested that the reduction in cardiovascular events was seen in studies that primarily replaced saturated fat calories with polyunsaturated fat, and no effects were seen in studies replacing saturated fat with carbohydrate or protein, but effects in studies replacing with monounsaturated fats were unclear (as we located only one small trial). “
“A meta-analysis of prospective epidemiologic studies showed that there is no significant evidence for concluding that dietary saturated fat is associated with an increased risk of CHD (= coronary heart disease) or CVD (= cardiovascular disease). More data are needed to elucidate whether CVD risks are likely to be influenced by the specific nutrients used to replace saturated fat.”
Even een greep conclusies uit de verschillende onderzoeken.
Om te begrijpen waarom dit al die tijd wel is gedacht, heb ik een tijd geleden een apart artikel geschreven: “Verzadigd Vet, Cholesterol, Hart- en Vaatziekten? HOE ZIT DAT NOU?” waar ik het zo duidelijk mogelijk voor je uitleg. Het heeft (even simpel gezegd) te maken met dat verzadigd vet je cholesterol verhoogd en een te hoog cholesterol wel is gekoppeld aan hart- en vaatziekten. Dus er zijn twee linken:
- Verzadigd vet verhoogd je cholesterol
- Een te hoog cholesterol verhoogd de kans op hart- en vaatziekten
Er zit dus een schakel tussen. Maar een te hoog cholesterol door verzadigd vet is niet meteen iets slechts aangezien we twee varianten cholesterol kennen: HDL en LDL. Wat blijkt? Transvetten verhogen LDL (slecht cholesterol) en verzadigd vet verhoogd HDL (goed cholesterol). Hier is niet naar gekeken bij eerdere studies. Ik adviseer je echt het artikel te lezen voor alle aanvullende informatie en onderbouwing.
Dit laat maar weer eens zien hoe een stom ‘vermoeden’ ineens door miljoenen mensen, artsen, bedrijven, instanties etc. opgepikt kan worden en het ineens een ‘feit’ lijkt te zijn. Natuurlijk gaan mensen het geloven als een arts dit zegt, de arts heeft het weer vanuit een wetenschappelijk vermoeden, dat het een vermoeden is: weet hij, dat weet de patiënt niet.
Ga het later maar eens uit de mensen hun hoofd proberen te krijgen met daadwerkelijk wetenschappelijk onderzoek. Lastig.
Extra Virgin Olijfolie is goed voor je
Hoera! Extra virgin olijfolie bevat oliezuur, een soort van de enkelvoudige onverzadigde vetten waarvan blijkt dat het je triglyceriden waarden in je bloed omlaag brengt (dat is iets goeds, ja), je HDL omhoog brengt (ja, dat is ook goed) en het level van het hormoon GLP-1 verhoogd (dat is ook iets goeds) wat je een vol gevoel geeft (6)(7).
In een grote analyse van 32 onderzoeken (!), waar gekeken werd naar verschillende type vetten, kwam naar voren dat oliezuur uit olijfolie het enige vetzuur is dat gelinkt is aan het verlagen van hart- en vaatziekten (8).
Ook bevat het antioxidanten die opvlammingen tegen gaan, het verlaagt je LDL cholesterol, verlaagd je bloeddruk en het verbetert de functie van de cellen die in de ‘voering’ van je slagaderen liggen (9)(10)(11)(12).
Grappig onderzoekje: 5800 mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten waarvan een deel olijfolie ‘toegediend’ kreeg. Deze groep had een significante daling van bloedsuikerwaardes en minder buikvet (13)!
Groente en Fruit is gezond
Ja, dat wisten we toch al? Maar er zijn altijd van die noobs die met extreme scenario’s komen om ‘een punt duidelijk te maken’, zoals “Als je 13 appels op een dag eet is dat echt niet meer gezond hoor”
Zucht.
“Nee, dus beter eet je 13 bitterballen op een avond aangezien niemand daar ooit iets over heeft gezegd”
Om even terug te gaan naar de onderzoekswereld, er zijn talloze onderzoeken die laten zien dat het risico op chronische ziektes significant lager is bij mensen die de meeste groenten en fruit eten (14)(15)(16)(17)(18). Er zijn ook bepaalde groenten en fruitsoorten die extra bijdragen aan je gezondheid en de kans op kanker verlagen volgens onderzoek, zoals bosbessen, groenten met veel beta-caroteen zoals spinazie en wortelen, broccoli en bloemkool (19)(20)(21).
Ook onderzoeken waarbij gezonde mensen en ook mensen met diabetes werden ‘getest’ wanneer ze meer groente en fruit gingen eten hadden positieve resultaten: hogere antioxidant waarde in het bloed en een verlaagde kans op de risicofactoren van hart- en vaatziekten (jep, deze blijft terugkomen he?) (22)(23)(24).
7 comments
Lange tijd werd vet inderdaad gezien als de boosdoener en werd vet zoveel mogelijk vermeden, terwijl dit toch een belangrijk onderdeel van je voedingspatroon is. Tegenwoordig is suiker het grote kwaad en wordt dit weer (door velen) compleet vermeden. Mensen slaan er vaak in door en missen hierdoor de balans….
Naar aanleiding van dit artikel nog eens je kokosvet artikel gelezen. Dankjewel Teni. Je maakt me een stuk zekerder xxx
Maar dan wel olijfolie (extra vergin) eten/drinken als koude toepassing he Teni!
Bakken in olijfolie is zo fout!
Waarom? 🙂 (en dan graag met wetenschappelijke onderbouwing erbij, zoals gebruikelijk is op Teni’s blog)
Beetje een slecht artikel. Zo in de meta-analysis van Siri-Tarino et al, figuur 2 laat zien welke studies we hebben gebruikt. Wat blijkt de eerste studie die ze noemen die geen verband laat zien tussen verzadigd vet en hart en vaat ziekten is deze.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6720666
Maar die laat wel een duidelijk verband zien, alleen ze gebruiken de gegevens nadat ze adjustments hebben gemaakt voor serum cholesterol levels. Dit is niet echt van een wetenschappelijk hoog niveau. Verzadigd vet verhoogT LDL een stuk meer dan HDL. Het is dan ook zeer ongezond.
Ik heb gekeken of veranderingen in het serum cholesterol – die zijn veroorzaakt door veranderingen in de consumptie van vetten – een betrouwbare manier zijn om het daaropvolgende risico op hartziekten te voorspellen. Er zijn verschillende gerandomiseerde onderzoeken waarin verzadigd vet is vervangen door meervoudig onverzadigd vet in de onderzoeksgroep, terwijl de controle groep een normaal dieet at. Een analyse van deze onderzoeken laat zien dat er nog een groot aantal andere verschillen was tussen de onderzoeksgroepen en de controle groepen. Zo kregen personen in controle groepen consistent meer cholesterol en transvetten binnen via het dieet. In niet n onderzoeksgroep kon worden gekeken wat het specifieke aandeel van de verandering in de inname van verzadigd vet op het daarop volgende risico op hart- en vaatziekten was.
Als je verzadigd vet gaat vergelijken met onverzadigd vet dan is het logisch dat dit de uitkomst is. Het gaat er niet om of het ene natuurlijke vet beter is dan het andere natuurlijke vet.
Dat is hetzelfde als kijken naar de suikerspiegel als iemand een banaan eet of als iemand broccoli eet – beide bevatten suikers maar met een ander omhulsel (vezels, vocht, etc.) waardoor het effect anders is.
Het gaat erom dat verzadigd vet essentieel is voor je lichaam – in een kleine hoeveelheid.
En dat wanneer we ons blijven focussen op ‘hoe slecht’ verzadigd vet lijkt te zijn, we niet nadenken over transvet – wat juist hetgeen is wat de wereld uit zou moeten.