Laten we het weer eens lekker over een onderwerp hebben waar veel van ons mee te kampen hebben en er liever niet over spreken. Obstipatie. Ook wel constipatie genoemd. Niet naar de wc kunnen maar wel het gevoel hebben dat je buik bomvol zit.
Obstipatie wordt vaak gebruikt als term wanneer je minder dan drie keer per week ‘de nummer twee’ moet doen in de wc (1). Zo’n 27% procent van de volwassen lijkt hiermee te kampen met de vervelende bijwerkingen zoals een opgeblazen gevoel en veel gas. Hoe ouder of hoe inactiever je wordt, hoe groter de kans is dat je hier last van krijgt (2)(3).
Sommige voedingsmiddelen kunnen obstipatie verhelpen en andere kunnen het alleen maar erger maken. Ik zal in dit artikel dieper in gaan op het tweede. En dan niet uit ‘eigen ervaring’ of ‘van horen zeggen’, maar wetenschappelijk onderbouwd.
1. Onrijpe bananen
Onrijpe bananen bevatten meer resistent zetmeel, dit is moeilijker voor je lichaam om te verteren, soms zelfs onmogelijk (4). Tijdens het rijpen wordt dit omgezet in natuurlijke suikers die vervolgens makkelijker te verteren zijn voor je lichaam. Iets dat makkelijker te verteren is door je lichaam, zal ook sneller door je maag-darm-kanaal passeren en het dus minder snel verstoppen.
Onrijpe bananen bevatten ook een hoger gehalte aan tannines, het vermoeden is dat dit stofje het tempo dat voedsel door je maag-darm-kanaal gaat vertraagt (5). Maar wanneer weet je nu of een banaan rijp is? Dit kun je aan de buitenkant zien, wanneer een banaan helemaal geel is en wat bruine vlekjes bevat is hij perfect! Hij is dan ook heel gemakkelijk te schillen.
2. Koemelk
Koemelk is in sommige gevallen ook gelinkt aan obstipatie. Niet bij iedereen. Baby’s en kinderen zijn hier vaak het gevoeligst voor, dit komt vaak door een overgevoeligheid voor bepaalde eiwitten die in koemelk zitten (6). Een review onderzoek dat in totaal 26 jaar aan onderzoeken dekte kwam tot de conclusie dat sommige kinderen met chronische obstipatie een veel betere stoelgang kregen toen ze stopten met het drinken van koemelk (7).
Oké, sommige kinderen, betere stoelgang. Dat zijn geen keiharde cijfers of zinnen toch? Maar bij een recent onderzoek waarbij kinderen allemaal met chronische obstipatie tussen de leeftijd van 1 en 12 deelnamen werd de koemelk vervangen door sojamelk voor een lange periode. Negen van de dertien kinderen uit het onderzoek hadden geen last meer van obstipatie (8). Er zijn vaak gelijke ervaringen bij volwassenen, maar nog geen hele duidelijke onderzoeken omdat de meeste onderzoeken met obstipatie en koemelk tot nu toe gedaan worden bij kinderen.
Even voor de duidelijkheid, er zijn ook mensen en kinderen die lactose intolerant zijn. Dit is iets heel anders en gaat juist gepaard met diarree na het binnen krijgen van bijvoorbeeld koemelk (lactose).
3. Gefrituurd voedsel of fastfood
Hoe lekker het ook is, het is niet altijd even fijn voor ons verteringsstelsel. Dat komt omdat gefrituurd voedsel vaak een hoog vetgehalte heeft en heel erg weinig vezels. Een combinatie die je stoelgang enorm vertraagt (vergelijkbaar met rood vlees)(9). Denk ook aan fastfood snacks zoals chips, koekjes, chocolade en ijs. Ook deze producten bevatten vaak amper vezels en als je ze eet als tussendoortje in plaats van bijvoorbeeld fruit en groente, dan loop je wat vezels mis die je vertering een handje zouden kunnen helpen (10).
Naast het hebben van weinig vezels, bevatten deze producten vaak ook nog eens veel zout. Zout onttrekt vocht en ‘zet het vast’ in je lichaam waardoor er te weinig vocht aanwezig is in je darmen. Hierdoor wordt je stoelgang droog en hard en dat is geen pretje om je darmen uit te krijgen (11).
Wanneer je teveel zout binnen krijgt, onttrekt je lichaam water uit je darmen om te compenseren voor de hoeveelheid zout die aanwezig is in je bloedbaan. Dit is één van de manieren waarop je lichaam het zoutgehalte weer terug kan brengen naar een normaal level, helaas moet je stoelgang dan maar even de lasten ervan dragen.
Conclusie?
En zo zijn er eigenlijk nog talloze voedingsmiddelen die bij de één leiden tot obstipatie en bij de ander helemaal niets doen. Ons lichaam is uniek en werkt bij iedereen dus net een beetje anders. Probeer dus te zoeken naar wat wel en niet voor jou werkt. Het is altijd goed om informatie tot je te nemen, maar laat je niet gek maken door de talloze claims. Het is het absoluut waard om tijd en energie te steken in het leren begrijpen van hoe jouw lichaam werkt.
2 comments
Fijn om meer informatie hebben over hoe eten werkt in ons lichaam. goed artikel Teni, dank je wel!
Heel erg bedankt voor de informatie. Nu weet ik waarom ik soms urenlang half bezweet op m’n tenen door het huis liep met trillende benen van zoveel steeds opnieuw proberen, half uitgeput, zonder tranen huilend in wanhoop en angst, still kermend om de buren niet te alarmeren, met een grote pijnlijk druk daar beneden-achter, also het een zeer zware bevalling was. Ik was dan zo blij en opgelucht als het eindelijk gelukt was van die lading af te komen, alsof de opening van binnen werd nauw gehouden en ik er een bijna bovenmenselijke inspanning tegenover moest stellen om wat te groot en hard leek toch naar buiten te persen, steeds opnieuw bij elke nieuws aandrang, die als weeën steeds frequenter kwamen.
Nu ik gezien heb wat die opstoppingen veroorzaakte ga ik kaas en pizza sterk verminderen, evenals ijs en chips . En nog meer diverse soorten vezelrijk voedsel eten, en vaker water drinken.
Nogmaals veel dank. Je adviezen zullen me veel lijden besparen.