Vraag je je wel eens af of je voor de gek wordt gehouden door de fabrikant wanneer je de volgende tekst ziet staan:
“100% uit geconcentreerd vruchtensap”
Wat betekent dit? Is dit zo’n addertje onder het gras?
Vandaag ga ik het duidelijk voor je maken!
Vruchtensap uit concentraat: Wat betekent dat?
Simpel gezegd betekent het dat er vruchtensap is gewonnen uit vruchten door de vruchten te ‘strippen’ van pulp etc. waardoor er alleen sap ontstaat; vervolgens is er water uit het sap gehaald waardoor het geconcentreerder wordt, wanneer al het water eruit wordt gehaald, krijg je in sommige gevallen een soort ‘poeder’ dat voornamelijk fruitsuiker is met wat vitamines en mineralen. Dit is lang houdbaar, want: geen of bijna geen vocht en makkelijker te transporteren: neemt minder ruimte in beslag en weegt minder dan het sap met al zijn eigen vocht.
Super efficiënt om concentraat te maken en dit om te toveren tot sap wanneer dat nodig is.
Wanneer er ‘VRUCHTENSAP’ op de verpakking staat
Dan betekent het dat het sap 100% uit fruitsap dient te komen. Dat betekent dus niet dat er water aan een concentraat toegevoegd mag worden.
Dit staat vastgelegd in de warenwet. Zie hieronder de wetgeving hierover: (zie hier het hele bestand).
dikgedrukt wat ik belangrijke zinnen vond om aan te duiden.
1. a) Vruchtensap
Het vergistbare maar niet gegiste product dat wordt verkregen uit gezonde en rijpe, verse of door koeling houdbaar gemaakte vruchten van één of meer soorten en dat de kleur, het aroma en de smaak heeft die kenmerkend zijn voor sap van de vruchten waaruit het is gewonnen. Aroma, pulp en cellen van het sap die hiervan tijdens de verwerking zijn gescheiden, mogen weer aan hetzelfde sap worden toegevoegd.
Een voorbeeld hiervan is bijv deze verse sappen van de Albert Heijn, deze komen niet uit een concentraat:
Vruchtensap uit concentraat
Dit zijn vaak de claims die je op verpakkingen ziet staan. “100% vruchtensap uit concentraat”, waardoor je denkt; is het nou 100% sap? Zonder toevoegingen? Of is het sap 100% uit het concentraat gehaald en zijn er andere dingen aan toegevoegd?
Verwarrend. Ja, dat herkennen we wel bij verpakkingen.
Simpel gezegd betekent het dat het concentraat waar ik het eerder over had, weer aangevuld wordt met precies dezelfde hoeveelheid water dat er eerder uit is gehaald om het concentraat te creëeren. Je kunt ook weer de pulp en cellen toevoegen die verloren zijn gegaan bij het creëeren van het concentraat. Je houd dus precies dezelfde ingrediënten over die eerst even uit elkaar zijn gehaald en los zijn vervoerd. Alsof het een puzzel is die even uit elkaar is gehaald en later weer in elkaar wordt gezet, precies zoals hij eerst was. De exacte wetgeving heb ik hieronder voor je opgesteld:
b) Vruchtensap uit concentraat
Het product dat wordt verkregen door aan geconcentreerd vruchtensap weer de hoeveelheid water toe te voegen die tijdens het concentreren aan dat sap is onttrokken, en door de uit het sap verdwenen, maar tijdens het productieproces van het betrokken vruchtensap, of vruchtensap van dezelfde soort, teruggewonnen aroma’s, en in voorkomend geval pulp en cellen, weer toe te voegen. Het toegevoegde water moet met name vanuit chemisch, microbiologisch en organoleptisch oogpunt zodanige kenmerken hebben dat de essentiële eigenschappen van het sap worden gewaarborgd.
Voorbeelden hiervan zijn:
Geconcentreerd vruchtensap
Wat is dat nu weer? Is dat dan toch iets anders dan ‘vruchtensap uit concentraat’? Jep. Maar maak je geen zorgen, het is niet heel ingewikkeld, in dit geval gaat het namelijk om een gedeelte water dat uit het sap is gehaald zodat het sap geconcentreerder wordt. Zodat je niet het risico loopt op een slappe sap zonder teveel smaak.
Hierdoor krijg je dus een hogere voedingswaarde per 100 ml sap, maar automatisch ook een hoger suiker gehalte per 100 ml.
2. Geconcentreerd vruchtensap
Het product dat uit vruchtensap van één of meer soorten wordt verkregen door fysische verwijdering van een bepaald deel van het daarin aanwezige water. Indien het product voor rechtstreekse consumptie is bestemd, dient ten minste 50 % van het water te worden verwijderd.
Gedehydreerd vruchtensap/vruchtensappoeder
Ik weet zeker dat je dit zelf kunt raden: Dit krijg je wanneer (bijna) al het water uit het sap wordt gehaald. Zie ook hieronder:
3. Gedehydreerd vruchtensap/vruchtensappoeder
Het product dat uit vruchtensap van één of meer soorten wordt verkregen door fysische verwijdering van vrijwel al het water.
Vruchtennectar
Deze zou ik onthouden als ik jou was! Dit klinkt vaak best oké en met wat mooie plaatjes kan er een verpakking gecreëerd worden met een verantwoorde uitstraling. Echter is dit de variant waar wél suiker of honing toegevoegd mag worden. Er is wel een limiet aan wat je mag toevoegen aan suiker en honing, het gewicht mag niet meer zijn dan 20% van het totaalgewicht. Dus een liter sap met vruchtennectar mag niet meer dan 20% van een liter suiker zijn.
4. Vruchtennectar
a) Het vergistbare maar niet gegiste product dat wordt verkregen door toevoeging van water en suikers en/of honing aan de in de punten 1, 2 en 3 omschreven producten, aan vruchtenmoes of aan een mengsel van deze producten en dat bovendien in overeenstemming is met het bepaalde in bijlage IV.
De toevoeging van suikers en/of honing is toegestaan mits het gewicht van de toegevoegde hoeveelheid niet meer bedraagt dan 20 % van het totaalgewicht van het eindproduct.
Bij de bereiding van vruchtennectar zonder toegevoegde suiker of met geringe energiewaarde, kunnen de suikers geheel of gedeeltelijk door zoetstoffen worden vervangen overeenkomstig Richtlijn 94/35/EG van het Europees Parlement en de Raad van 30 juni 1994 inzake zoetstoffen die in levensmiddelen mogen worden gebruikt(1).
b) In afwijking van het bepaalde onder a) mogen de in de delen II en III van bijlage IV genoemde vruchten, evenals abrikozen, afzonderlijk of onderling gemengd, worden gebruikt voor de bereiding van vruchtennectar waaraan geen suikers, honing en/of zoetstoffen worden toegevoegd.
Je ziet dus ook dat er bij de term nectar het mogelijk is dat er géén suiker toegevoegd wordt of dat de calorieën ‘vrij laag’ zijn (meestal het gevolg als er geen suiker toegevoegd wordt), in dat geval is het dus toegestaan om zoetstoffen toe te voegen.
Voorbeelden van sappen met de term nectar waar suiker aan is toegevoegd zijn bijvoorbeeld:
Je ziet bij de meeste varianten de term ‘nectar’ op de verpakking staan, maar dit is lang niet bij alle varianten het geval. Even een kwestie van de ingrediënten checken en je ziet inderdaad dat er bij de bovenstaande pakken suiker is toegevoegd.
Vergelijkingsartikel?
Hopelijk heb je nu een duidelijker beeld van de verschillende termen die gebruikt kunnen worden op de verpakkingen van vruchtensappen. Over hoe gezond het is, hangt natuurlijk af van de context. Ik ben altijd een voorstander van zo puur mogelijk eten, maar ik vind ook dat je voor jezelf dient te kiezen welke voedingsmiddelen daar buiten mogen vallen omdat je er zo van geniet. Ik drink zelf zelden tot nooit sap, dus mij doet het sowieso niet zoveel 😉
Mochten jullie een vergelijkingsartikel willen over verschillende sappen en bijvoorbeeld de verschillen in suikergehalte, laat het dan achter in de comments!
4 comments
Fijn om alle verschillende soorten zo op een overzichtelijk rijtje te hebben. Interessant!
Super handig dit! Die smoothies van ah haal ik vaak dus blij om bevestigd te zien dat het gelukkig “puur” is.
Puur of niet puur. Uit vrijwel alle smoothies en vruchtensappen zijn de vezels en andere waardevolle stoffen weggehaald. Sorry 2 say, maar 1 glas sap heeft eenzelfde invloed op je lichaam als een glas cola. Om het toch enigszins gezond te laten lijken voegen fabrikanten er nog wat vitamines aan toe. Maar schijn bedriegt. Het is gewoon water met suiker wat je naar binnen werkt. Sorry dat ik je dit moet mededelen!
Ik ben heel benieuwd hoe gezond de groentensappen zijn die je in de supermarkt kunt halen. Ik drink nauwelijks vruchtensap, wel soms groentensap.