Dit wordt het eerste deel van een artikel waarbij ik verwacht dat je het met net zoveel geduld leest als dat ik het heb geschreven. Elke kant van dit aspect zal ik proberen te belichten en je duidelijk maken wanneer het alleen draait om calorieën en wanneer het draait om calorieën die afkomstig zijn vanuit verschillende bronnen en: EEN WERELD VAN VERSCHIL MAKEN BINNEN JE LICHAAM. Zo, dikgedrukt én met hoofdletters, lijkt me duidelijk genoeg.

Op naar het artikel!

Wat is een calorie?

Kijk, lieve mensen, ik heb het vaak over afvallen op mijn blog en daarbij vertel ik ook vaak dat het uiteindelijk gaat om minder calorieën binnen krijgen dan verbranden, of meer verbranden dan binnen krijgen (zodat er een deficit ontstaat). Hoe je dit invult qua voeding, dien je zelf te weten. En de invulling daarvan, is waar het verschil hem in zit. Maar daar ga ik zometeen verder op in. Voor nu de meest korte uitleg over wat een calorie is:

Een calorie is een maatstaf voor energie. Een calorie is de hoeveelheid energie die nodig is om de temperatuur van 1 gram water met 1 graden Celsius te verhogen (en dit wordt eigenlijk uitgedrukt in Joule, kilo Joule (kJ) om precies te zien, niet kilo calorieën (kcal = 4,184 joules) wat wij benoemen als calorieën.)

Dus een Calorie (kilocalorie) is de energie die nodig is om 1 kilogram water met 1 graden Celsius te verhogen.

En energie heb je nodig om te overleven: hartslag, beweging, ademen, nadenken, etc. etc. Als we de energie niet gebruiken in ons lichaam, dan wordt dit opgeslagen als vetreserve. Dat is waar het op neer komt.

Calorieën in vs. Calorieën out

Waar komt deze zin vandaan? Vooral wanneer het op afvallen en aankomen neerkomt, wordt dit vaak gebruikt: “Het maakt niet uit wat je eet, zolang je minder calorieën binnen krijgt dan verbrandt”. Deze gedachte komt vanuit de cijfers, als je puur kijkt naar een kilo lichaamsvet dat ongeveer 7000 kcal is om te verbranden kom je tot de conclusie dat wanneer je elke dag bijvoorbeeld 500 kcal minder binnen krijgt of meer verbrandt je na twee weken een kilo lichaamsvet kwijt bent. Dan ga je voorbij de voedingsbron en voorbij de overige ingrediënten van de voeding die je tot je neemt maar kijk je alleen naar de calorieën.

Dit kan tricky zijn. Omdat je niet alleen vrij naïef omgaat met voeding, maar vergeet dat verschillende voedingsmiddelen op een verschillende manier verteerd en verbrand worden voordat ze überhaupt omgezet worden tot energie (1). Naast het feit dat ze ook nog eens een effect kunnen hebben op je hormonen; denk aan je verzadigingsgevoel dat door hormonen wordt beïnvloed, denk aan je insuline en groeihormonen die invloed hebben op je vetopslag maar ook je slaap, energie en nog veel meer. Allemaal aspecten die óók weer invloed hebben op het ‘afvalproces’ – als dat hetgeen is waarom je bezig bent met calorieën bijhouden.

Jaja, negeer je lichaamssignalen en het komt goed

NATUURLIJK, kun je dit allemaal negeren en elk signaal van je lijf aan de kant schuiven waardoor je vast blijft houden aan de hoeveelheid kcal die je binnen hoort te krijgen, ongeacht met welk voedsel het binnen komt. Dat kan voor jou werken. Maar ik hoop je door dit artikel wat wijzer te maken waardoor je je voeding slim en prettig kunt inzetten om de beste resultaten te behalen zodat je niet constant het gevoel hebt dat je vergaat van de honger, weinig energie hebt, slecht slaapt etc. etc.

Mijn mening: alleen focussen op calorieën ongeacht de overige effecten van een voedingsmiddel op je lichaam (en nee, ik heb het niet over ‘wat is gezond’) is naar mijn mening een te simpele en gebrekkige manier van het benaderen van je voeding. In één woord: NAÏEF.

Een wet is een feit

De eerste wet van de thermodynamica vertelt ons dat energie niet vernietigd kan worden maar alleen kan veranderen van vorm. Dus even vertaald naar dit onderwerp: de hoeveelheid energie die ons lichaam binnen komt wat méér is dan de hoeveelheid energie die ons lichaam verlaat zal veranderen van vorm, namelijk: vet. En dit zal binnen ons lichaam vastgezet worden. Hier valt niet over te discussiëren, dit is een feit, een wet.

Dit feit, vertelt ons niets over waarom dit eigenlijk gebeurt.

Stel je voor dat mensen naar een voetbalstadion gaan om een voetbalwedstrijd te kijken. Het stadion zit BOMVOL mensen en je vraagt:

“Waarom is het stadion vol?”

Het volgende antwoord krijg je terug:

“Omdat meer mensen naar binnen gaan dan naar buiten”

Ehh, dat is niet echt een allesomvattend antwoord, het is misschien wel zo, maar als jij dit antwoord zou horen zou je toch ook denken: wat een domme, oppervlakkige manier van benaderen, het zegt niks over de voetbalwedstrijd. Oftewel: het vertelt je niets over de reden waarom het stadion vol zit: DE VOETBALWEDSTRIJD. Hetzelfde geldt bij wanneer iemand overgewicht heeft en iemand vraagt “Waarom heb je overgewicht?” – “Omdat ik meer heb gegeten dan verbrand”, ook hier zie je dat het feit wel wordt benoemd, maar niet de reden waarom.

Waarom dit naar mijn mening zo’n cruciaal verschil maakt is dat je door deze manier van denken niet wordt getriggerd om intelligent om te gaan met je lichaam en je voeding. Je blijft oppervlakkig kijken naar calorieën en dat kan enorm veel frustratie met zich meebrengen als het andere effecten met zich meebrengt.

Een heel simpel voorbeeld: bepaalde voedingsmiddelen kunnen je suikerspiegel enorm laten schommelen waardoor je je futloos en moe kunt voelen: minder beweging, meer in bed blijven liggen, workout skippen = heeft allemaal invloed op je calorieverbruik – Dit is een héél simpel voorbeeld om je alvast te laten wennen aan het effect van verschillende voedingsmiddelen

Dat is waar het ingewikkelde vraagstuk om de hoek komt kijken. Want eigenlijk is de vraag die letterlijk gelijk staat aan: “Waarom gaan meer mensen het stadion in dan uit?” de volgende: “Waarom eten mensen meer dan ze nodig hebben/verbranden?”

Waarom eten mensen meer?

Door simpelweg te zeggen dat mensen ‘maar minder moeten eten’ is totaal niet alles omvattend als het neerkomt op afvallen en overgewicht. Hier heb ik eens eerder over geschreven wat hopelijk een eye-opener is voor velen: “Waarom eet je niet gewoon minder?“.

De reden waarom mensen meer eten dan ze nodig hebben is de kern tot het voorgoed ‘oplossen’ van het probleem van overgewicht en obesitas. En omdat de reden waarom voor iedereen anders kan zijn is het belangrijk om te begrijpen waar het allemaal aan kan liggen en op onderzoek uit te gaan bij jezelf. Het feit dat jij misschien overgewicht hebt heeft te maken met een reeks keuzes die je van dag tot dag maakt die uiteindelijk ervoor zorgen dat je meer eet en/of minder beweegt dan je lichaam nodig heeft. Deze keuzes kunnen deels bewust zijn, maar deels ook onbewust omdat er verschillende factoren samenhangen met voeding en beweging. Ik noemde net al factoren zoals hormonen en energielevel.

En vanaf hier ga ik dit artikel afsluiten en je binnen de komende week deel 2 meegeven. We houden het spannend! Zodra het tweede deel online staat, zal het hier natuurlijk ook gelinkt worden. Voor nu genoeg stof tot nadenken.

Deel gerust al je mening, gedachtes of wat je ook maar kwijt wilt; we kunnen allemaal leren van elkaars perspectief zolang we vanuit onszelf spreken en ehh, een beetje met respect reageren. Best wel de basisregels omtrent communicatie, niet waar?

LEES HIER DEEL 2 VAN DIT ARTIKEL.