Ik kijk naar mijn scherm, mijn mond valt open. Ik sta versteld. Alweer. Er blijkt wéér iets te zijn in deze wereld, de Westerse wereld moet ik erbij zeggen, dat opnieuw laat zien hoe ondergeschikt vrouwen weggezet worden. Ik wist niet dat dit bestond en vanaf het moment dat ik bekend raak met de term heb ik binnen 15 minuten +10 artikelen voor me op mijn scherm. Allemaal met persoonlijke verhalen, uitspraken, gebeurtenissen, trauma’s en reacties van mensen uit de medische wereld. Maar ook iets anders, dat vertel ik later in dit artikel.*
Ik hoopte nog dat het een fabeltje zou zijn, maar het lijkt er niet op. Ik heb het over;
“The Husband Stitch”
Ik luisterde van de week een podcast aflevering van Deliciously Ella die onlangs is bevallen van een kindje. De aflevering ging over de geboorte. Niet per se enkel over die van haar, maar ze sprak met een expert; Milli Hill van de boeken “The Positive Birth Book” en “Give Birth Like a Feminist”. Luister hier de podcast terug.
De podcast was voor mij zo verhelderend, zo geruststellend en tegelijkertijd ook zo verbazingwekkend. Ik ben namelijk, sinds ik me kan herinneren, ontzettend bang voor ‘mijn bevalling’ die niet heeft plaats gevonden op het moment dat ik dit schrijf. Ik ben ook niet zwanger, ik weet ook niet of ik ooit zwanger mag worden.
De angst voor ‘mijn’ bevalling begon lang geleden
Van kleins af aan heb ik wel eens tegen mijn moeder gezegd “Mam, ik ben bang om een baby te krijgen, dat dat uit mijn lichaam moet komen. Ik ben bang voor de pijn”, waarop mijn moeder reageerde met “Als jij oud genoeg bent om een baby te krijgen, hebben ze vast allang iets op bedacht tegen de pijn”.
Ik betrap mezelf er constant op dat ik iedereen die een kind heeft gekregen vraag hoe de bevalling was en of het – inderdaad – zo vreselijk pijnlijk en traumatiserend was als ik denk. Ben ik nou de enige met deze angst?
Blijkbaar niet. Blijkbaar is er een hele hoop mis in onze maatschappij – “Het zal eens niet?” Zou een pessimist zeggen – omtrent de informatie die we als meisjes en vrouwen krijgen over de bevalling. In films hoor je de vrouwen schreeuwen van pijn terwijl ze in een ziekenhuisbed op hun rug liggen. In de podcast vertelt Milli dat je zoveel keuzes hebt als vrouw, je hoeft niet te kiezen, je hoeft geen nee te zeggen, maar je mag wel nee zeggen. Je mag om een andere arts vragen, je mag thuis willen bevallen, je mag op een natuurlijke wijze bevallen, je mag kiezen voor een verdoving, het mag allemaal. Het is belangrijk om te luisteren naar de expert wat betreft complicaties maar je mag absoluut een zogeheten ‘geboorteplan’ maken.
Ze noemde als voorbeeld dat we op school ooit een video zien van een stereotype bevalling en vervolgens in films en series, zoals Rachel uit Friends, dit terug zien, als een soort bevestiging: een vrouw in een ziekenhuisbed op haar rug die bevalt van een kind.
Ik weet het nog heel goed hoe ik in de brugklas tijdens de biologieles een bevalling voor het eerst zag. De hele klas zag het. We waren allemaal stil aan het eind. Alle meisjes geschokt en alle jongens ergens opgelucht dat zij dit nooit hoefden te doen. Dat was het. Geen uitleg, geen verhaal, gewoon een bevalling zien vanaf de onderkant, face down. Een mannelijke biologieleraar die er verder geen enkele aandacht meer aan besteedde. Want, als wij vrouwen het niet echt weten op deze leeftijd (ik ben 29), wat zou deze biologieleraar dan wél moeten weten om ons te vertellen?
Er werd dus niks verteld.
In de podcast vertelde Ella iets wat voor mij heel mooi geuit was, iets waarvan ik niet wist dat ik dit ook echt zo voelde totdat het onder woorden werd gebracht door een ander. Ze zei; “Het is alsof je iets heel kwetsbaars (denk bijvoorbeeld aan seks of poepen) moet doen in het ziekenhuis waar er een paar vreemde bij zijn.
Je bent naakt, je moet iets doen wat je nog nooit in je leven hebt gedaan, je moet maar vertrouwen op de experts om je heen en oja, je zult tussendoor ook nog poepen.
Poepen? Iets wat ik pas sinds 2 jaar weet! Hoezo worden we niet op dit soort dingen voorbereid, op school bijvoorbeeld?
Wat me ook nog niet bekend was, was het zogenaamde bondje wat de man en arts misschien over grappen en.. ook waarmaken? Daar komt die, de term:
De “Husband Stitch”. Wanneer de vrouw uitgescheurd is en de arts de hechtingen (stitches) moet zetten – en besluit een extra hechting te zetten zodat ze lekker strak is – voor het genot van de man. Ik stond versteld. Gebeurt dit echt? Zijn er mannen én artsen die hierover grappen terwijl de vrouw half bij bewustzijn na een prestatie van formaat erbij ligt?
De eerste reactie op Instastory was binnen, van een verloskundige to be:
Daar komt meteen mijn eerste zorgwekkende gedachte, gevolgd door de volgende en volgende.. Laat ik je meenemen in mijn hoofd:
Zorgwekkende gedachte 1: Zou dit een fabeltje zijn? Is dit onzin en zijn het gewoon stomme verhalen die rond gaan? Zou dit dan in andere landen gebeuren en niet in Nederland?
Zorgwekkende gedachte 2: Maar wacht eens, er zijn dus wel degelijk mannen die hierover grappen? Terwijl hun vrouw/vriendin net is uitgescheurd door de geboorte van hun kind. Heeft deze man ook maar een beetje respect voor het lichaam van zijn vrouw/vriendin en voor wat het net heeft gedaan?
Zorgwekkende gedachte 3: Als erover wordt gegrapt. Als het woord “Husband Stitch” bestaat. Als er vrouwen zijn op deze aarde (misschien dan niet in Nederland) die dit hebben ervaren (en pas jaren later achter komen bijvoorbeeld), zou de discussie die dit onderwerp oproept niet de moeite waard zijn? Zou het niet de moeite waard zijn om dit onderwerp, dat zoveel meer omvat dan die -misschien zogenaamde- stitch, maar ook die bevalling waar velen en ik zo angstig over zijn niet besproken moeten worden? Zou het niet de moeite waard zijn om het even op te gooien om te kijken of er mensen zijn die zich gehoord zullen voelen?
Niets vervelends bedoeld tegenover de persoon die dit heeft gestuurd, ik herken de naam en weet dat deze persoon niets anders dan liefs bedoelt (ook aan de hand van alle eerdere berichten die we hebben uitgewisseld). Maar ik vond het wel belangrijk om uit te lichten, omdat het naar mijn mening om een iets dieper punt in gaat dan enkel schrijven over de ‘ingreep’.
Dat laatste lijkt me altijd de moeite waard. Net zoals onderwerpen zoals de pil (en andere anticonceptie) waar jarenlang over gezwegen is nu wat meer aan bod komen. Waar we vrouwen horen vertellen maar vooral herkennen hoe ze jarenlang hebben geleefd met de bijwerkingen die inmiddels tot de stereotype vrouw behoren (hoofdpijn, chagrijnig etc.).
Het één valt niet met het ander te vergelijken, dat snap ik. Maar het valt naar mijn mening binnen hetzelfde kopje “laten we erover praten om te achterhalen hoe we erover denken en er met zn allen beter van worden”. Het leidt nooit naar niks.
Ik weet ook dat er genoeg vrouwen zijn die het niet over dit soort dingen willen hebben. Vrouwen van eventueel een andere generatie die van mening zijn dat deze generatie vol millennials veel te gevoelig zijn en overal maar de erkenning willen van hun rechten als mens, vrouw, allochtoon, etc.
Ik geef graag gehoor aan allerlei mensen, want geloof het of niet, wanneer ik deze artikelen schrijf zitten er meerdere stemmen in mijn hoofd. Stemmen van talloze vrouwen (en een paar mannen) die in mijn ervaring met 7 jaar bloggen zich van hun hebben laten horen. Met sommigen ben ik het keihard oneens, met anderen niet.
Zouden we kunnen luisteren naar de verhalen die er zijn en ons afvragen wat we hiervan kunnen leren?
Zoals het verhaal van Maria Machado, uniek geschreven en recht uit het hart;
They take the baby so that they may fix me where they cut. They give me something that makes me sleepy, delivered through a mask pressed gently to my mouth and nose. My husband jokes around with the doctor as he holds my hand.
– How much to get that extra stitch? he asks. You offer that, right?
– Please, I say to him. But it comes out slurred and twisted and possibly no more than a small moan.
Neither man turns his head toward me.
The doctor chuckles. You aren’t the first –
I slide down a long tunnel, and then surface again, but covered in something heavy and dark, like oil. I feel like I am going to vomit.
Het verhaal eindigt pijnlijk met:
I look at the face of my husband, the beginning and end of his desires all etched there. He is not a bad man, and that, I realize suddenly, is the root of my hurt. He is not a bad man at all.
En hoe professor Jane Dykema, lerares aan Clark University, vertelt hoe ze dit verhaal van Machado in haar lessen voorleest, aangevuld door gesprekken met haar eigen vriendinnen hierover:
I was first introduced to the husband stitch in 2014, when a friend in medical school told me about a birth her classmate observed. After the baby was delivered, the doctor said to the woman’s husband, “Don’t worry, I’ll sew her up nice and tight for you,” and the two men laughed while the woman lay between them, covered in her own and her baby’s blood and feces.
Ik lees echter nergens iets van onderbouwde stukken, wat met dit soort onderwerpen al lastig genoeg is. Sowieso realiseer ik me dat wanneer we aan het begin staan van weer een ‘nieuwe ontdekking’ er nog weinig stemmen zijn die opspreken. Het lijkt er nu op of de meningen zullen gaan over “wie we wel en niet geloven” en of “vrouwen niet teveel babbelen en verhalen groter maken dan ze zijn”. Wie zal het weten?
Zouden we bij dezen het gesprek hierover kunnen openen? De meningen? De waardevolle toevoegingen? De geruststellingen? Wat dan ook?
Een scherpe uitspraak vond ik de volgende:
How can a practice like the husband stitch be warned against if there’s no official discussion of it, no record of it, no language around it, nothing to point at, to teach? Every time a woman received a husband stitch, is it in her medical file? Does it say, “2nd degree perineal laceration repaired + husband stitch”?
*Wat belangrijk is om ook echt te vermelden is dat ik nergens hard bewijs heb gezien, gehoord of gevonden over deze husband stitch. Misschien dus een overgehypte fabel die vooral onder mannen zonder humor wordt doorgespeeld. Misschien een enkeling die dit ooit heeft ervaren, misschien, misschien, misschien. Maar ik leg me vooral niet neer bij het argument om te zwijgen over dit soort dingen omdat je dan niet-bestaande problemen de wereld in roept.
Als we dat deden, dan zou de slavernij nog bestaan, vrouwen geen stemrecht hebben, mannen en vrouwen in dezelfde functie niet hetzelfde betaald krijgen (in progress..), seksuele intimidatie op de werkvloer niet strafbaar zijn (in progress..) en ga. zo. maar. door.
Laten we wat vaker onze stem laten horen om ervaringen te delen, hoe kwetsbaar ook en niet onze stem verspillen met oordelen over wat wel en niet besproken mag worden.
16 comments
Kolere! Dat is het eerste dat er in me opkomt. Ik heb hier echt nog nooit van gehoord. Ik vind het bijna vergelijkbaar met besnijdenis van vrouwen. Misschien overdreven maar toen ik daar in de jaren 70 over hoorde aas ik net zo verbijsterd als nu. En dat is dan 50 jaar geleden!
Goed dat je hierover schrijft!
Ik ben trots op je😉
Ik ga deze maand bevallen in het ziekenhuis. Ik zal je een berichtje sturen mocht ik dit opvangen. Echter ik heb een vrouwelijke gynaecoloog en verloskundige. Dus ik verwacht niet dat mij dit overkomt.
Betreft de pijn tijdens de bevalling… Dat hoeft niet zo te zijn. Als je in contact blijft met je lichaam.. ja zegt tegen de oerkrachten van je lichaam dan maakt je lichaam oxytocine aan. Daardoor kun je een high krijgen waardoor de bevalling pijnloos kan zijn. Je hebt er boeken over, volgens mij heet het de natuurlijke bevalling. Dus die angst voor pijn hoeft er niet te zijn. Althans ik kies ervoor om het anders te gaan ervaren. 🙂
Een fabel of echt? Zelf heb ik geen kinderen, maar wel heel veel vriendinnen met kinderen. Met veel vriendinnen heb ik een vriendschap waarin ALLES besproken wordt en geen van mijn vriendinnen heeft klachten na de bevalling(en) over gehouden die veroorzaakt kunnen worden door een husbandstitch. Zelfs de vriendin niet die na de bevalling 44 hechtingen kreeg (wat in mijn beleving heel veel is).
Maar als dit echt bestaat, dan hebben we het wel over iets vreselijks.
Jeetje, nog nooit van gehoord! Dit was zo interessant om te lezen, goed en knap dat je hier op zo’n mooie manier aandacht aan hebt besteed!
Goeiemorgen,
Ik heb geen van mijn drie bevallingen als traumatisch ervaren.
Uitscheuren gebeurd wanneer je perst, wanneer je dit niet zou moeten doen. Dit is moeilijk en soms, voor sommige dames onmogelijk.
Uitscheuren is dus een uitzondering en geen regel.
Goed luisteren naar je lichaam, je overgeven hieraan en goed luisteren naar de instructies die je tijdens de bevalling krijgt. Dat scheelt al heel veel.
Dat deze ingreep bestaat is bizar. Dat je dit bespreekbaar maakt, vind ik echt heel sterk.
Ik had er nog nooit van gehoord namelijk.
Bedankt hiervoor.
Lieve teni, ik was jong toen ik moest bevallen, de bevalling was heftig maar niets wat wat je niet aan zou kunnen maar nu komt het ik ben ingeknipt en had hechtingen nodig niemand zij me hoeveel, het waren er twintig de pijn die ik toen ervaren heb was veel en veel erger dan de bevalling ik kreeg geen verdoving geen bemoedigende woorden niks de baby was er inmiddels uit zullen ze gedacht hebben, ik heb daarna een jaar niet kunnen vrijen met mijn man en het heeft ook een diepe angst achter gelaten voor een volgende zwangerschap die er dus ook nooit gekomen is, het was een verschrikkelijke pijn en ook het volstrekte gebrek aan empathie die het me nooit doet vergeten
Mijn mama heeft dit voor gehad: veel hechting ze hebben haar terug moeten open knippen omdat het te strak dicht genaaid was, en mijn moeder en vader niet meer konden vrijen.
Zij had een mannelijke gynaecoloog maar ze hebben aan mijn vader niks gevraagd ze zeiden gewoon dat het gescheurd was en terug dicht genaaid moest worden. Er werd ook niet over gelachen tussen de mannen maar mijn mama zegt ook met mannen weet je nooit. Ze vond het achteraf verschrikkelijk pijnlijk na de 2dekeer was het beter maar nog steeds pijnlijk.. dit was voor haar ook de laatste keer dat ze bevallen is. Ze zegt zelf dat de bevalling zeer pijnlijk was. en dat er tot op de dag van vandaag nog steeds te ligt wordt over gegaan. Hoewel je het wonder achteraf met veel emoties en blijdschap ontvangt in je armen is de pijn die je lichaam net heeft mee gemaakt het niet altijd waard zegt mijn mama, ze bedoeld hiermee dat ze dankbaar en ze ziet haar kinderen dood graag maar als ze kon terugkeren had ze liever geen kinderen gehad. Zoals je al zegt in je artikel je krijgt te weinig juiste informatie. En het verschit ook van vrouw tot vrouw.
Ik ben 3 maanden geleden bevallen van mn eerste kind. Vond het allemaal natuurlijk heel spannend van te voren maar ben nooit echt bang geweest. Ik ken indd al die beelden van schreeuwende vrouwen. Ik ben altijd al een gevoelsmens geweest en heb me ook nu daardoor laten lijden. Het boek hypnobirthing sluit daar op aan en heb die dus ook gelezen. Ik heb het gevoel dat ik daar zeker wat aan heb gehad. Laat me duidelijk zijn het was pittig maar ik wist dat ik het kon. Ik wil zeker nog meer kinderen als het me gegund is.
& verder was ik niet bekend met die term. Misselijkmakend is alles wat me te binnenschiet. Bah vieze mensen. Ik ben wel blij dat ik het gelezen heb. Hopelijk hebben mensen wat aan je artikel.
HI Teni, Echt nog nooit van gehoord van deze term, ook van geen van mijn vriendinnen ooit iets over gehoord. Wat betreft de bevallingspijn: ja, die is echt en ik heb nog nooit van een vrouw gehoord dat de bevalling pijnloos was. Er wordt veel gekletst over oxytocine en weet ik veel wat, allemaal geklets. Ja, het doet echt pijn en nee op het moment dat je in dat ziekenhuis ligt en je bent aan het bevallen dan maakt het echt helemaal niks meer uit wie er om je bed staan, je wilt gewoon van de pijn af en “verlost” worden. In Nederland word je echt goed geholpen en horrorverhalen zijn uitzonderingen. Met 10 vrouwen in een kamer, heeft er hooguit 1 een horrorbevalling en die persoon hoor je dan praten, niet die andere 9 waarbij het wel (relatief) goed ging. En na de bevalling krijg je (als alles goed is gegaan) een heerlijk kindje in je armen en dat gevoel wat je dan hebt is onbeschrijflijk. Daar doe je het allemaal voor. De pijn vervaagt (vervaagt he, je vergeet het niet echt) maar dat geweldige kind heb je daarna (wederom disclaimer van jou geleerd: als alles goed gaat) voor de rest van je leven. Ik heb zelf 2 kinderen by the way. Behoorlijk veel pijn gehad en paar weken in ziekenhuis gelegen, maar het was het dubbel en dwars waard.
Ik had geen idee wat ik me bij die term moest voorstellen, maar dit had ik echt niet kunnen bedenken😳 Het lijkt mij een ‘broodje aap’ verhaal, ik kan me echt niet voorstellen dat er medici zijn die hier in mee zouden gaan. Dat er domme, respectloze mannen zijn die hier een grap over maken kan ik me wel voorstellen helaas. Sommige mannen voelen zich zo ongemakkelijk, onzeker en oncomfortabel op dat moment dat het domste in ze boven komt.
Ik legde het net aan mijn man voor en hij was er gewoon even stil van, hij kan zich niet voorstellen dat een man daar überhaupt aan denkt, zeker niet op zo’n bijzonder en vooral kwetsbaar moment.
Altijd goed om dit soort dingen bespreekbaar te maken, er zijn nog zoveel zaken die bewust of onbewust denigrerend of respectloos tegenover vrouwen zijn. Ook de hele controverse en vooral onbegrip dat nog steeds rondom menstruatie hangt. Als vrouw in een mannenorganisatie loop ik daar ook nog steeds tegenaan..
Deze grappen worden zeker gemaakt. Maar ik geloof niet dat het echt uitgevoerd wordt, dat het meer is dan een grap. Kan me niet voorstellen dat er artsen zijn die dit echt doen. Ik wist ook niet dat er een officiele term voor is. Mijn eigen man heeft deze grap ook gemaakt tijdens mijn bevalling. Maar, ik wil er meteen bij zeggen voor er anderen gaan zeggen dat mijn man dom en respectloos is, dat is hij zeker niet. Hij was namelijk helemaal niet serieus dat dit echt zou moeten. Het was voor hem gewoon echt zo’n mannen grapje. En ik had een vrouwelijke verloskundige en gynaecoloog. Juist omdat een bevalling zo’n kwetsbaar en mooi moment is komt er soms wel eens iets uit je mond waar iets minder goed over na gedacht is. Ik heb dit dan ook totaal niet als schokkend of kwetsend ervaren. Maar ik ben het zeker eens dat het goed is om dit bespreekbaar te maken, want er zullen vast wel vrouwen zijn die die dit wel als kwetsend ervaren. Ik zeg ook totaal niet dat omdat ik het niet zo heb ervaren dat het niet zo is (even disclaimer). Ik wil niemand kwetsen of zeggen dat mijn ervaring de waarheid is.
Oh en over je angst voor de bevalling Teni, daar groei je echt in tijdens de zwangerschap. Voor ik zwanger werd was ik er ook vrij angstig voor, maar aan het einde van mij zwangerschap had ik eigenlijk zelfs ‘zin’ in de bevalling. Ik wilde die oerkracht ervaren en zien hoe ik erop zou reageren. Ik vond het zo iets moois! Ik voelde me zo sterk en vrouwelijk. Ik heb zelfs een geboortefotografe ingehuurd en daar ben ik zó blij mee.
Weet je wat ik afschuwelijker vind? Mannen uit bepaalde culturen die meteen weer seks willen en dat vrouw daarna weer opnieuw gehecht moet worden. Dan heb ik liever een man die zo’n misplaatst grapje maakt.
Oh ik was als de dood voor de bevalling. Mede daarom zwangerschap steeds uitgesteld. Ik was bang dat ik de pijn niet meer zou volhouden en dat verloskundige zou zeggen:” Sorry, het is pas 4 cm”. Wat bleek uiteindelijk bij beide bevallingen? Ik heb zo lang mogelijk volgehouden voordat we verloskundige belde en toen ze kwam, was het beide keren:” de baby komt”. Beide keren was de kraamhulp te laat en moest mijn man assisteren. Ik was zo vol ongeloof. Had ik daadwerkelijk 2 thuisbevallingen doorstaan zonder verdoving? Ja! En het viel echt mee. Ook 2x keer gehecht zonder verdoving. Dat was even iets minder, maar het waren er maar 2.
Lieve Teni, deze verhalen gaan jou toch niet helpen. Elk verhaal is uniek, elke bevalling ook. Heb vertrouwen in jezelf en in je lichaam. Een kind krijgen is een supernatuurlijk iets en de meeste mannen zijn hartstikke lief en vinden hun vrouw een held. Wanneer een man zo’n opmerking maakt doen ze dat wellicht uit ongemak of spanning. Ik heb er echt nog nooit iemand over gehoord die dit fysiek heeft mee gemaakt en er zijn al tientallen babes geboren in mijn familie en omgeving.
Wat een mooi stuk qua gevoel
Zelf had ik er wel eens wat van gehoord, maar mijn gedachte was meteen; gezond weefsel kun je toch niet zomaar hechten? Tenzij het hechtingsdraad er in zou blijven zitten?
Zelf ben ik 8 maand geleden ook bevallen
Om mij heen alleen maar verhalen over dat je als vrouw weinig te vertellen hebt en het maar allemaal moet ondergaan
Ik was woest! Ik vertrouw op mijn lichaam en geest, maar nee ik moest volgens mijn omgeving echt bijv. puf-cursussen volgen. Ik verdedigde me met de woorden dat ik vertrouw op het oerinstinct en nog nooit een dier (wij zijn ook dieren) heb zien voorbereiden op de bevalling.
Ik werd er gek van en genoot niet meer van het zwanger zijn. Ik was totaal niet bang om te bevallen maar werd het wel daardoor…want het moest wel een hel gaan worden zo te horen.
Ik wilde niet op mijn rug bevallen, als het kon thuis zonder pijnstilling in een warm bad met zo weinig mogelijk risico op uitscheuren.
Iedere probeerde het uit me te praten, want het ziekenhuis was veel beter toch?
Mijn idee was alleen maar dat ziekenhuizen voor zieke mensen zijn en niet voor gezonde baby’s en mama’s.
Alleen als het echt niet kon moest het maar.
Ik heb met tranen een heel gesprek gehad met mijn verloskundige en gelukkig was zij de enige die mij begreep en zei dat IK zo goed als alles mocht bepalen. Vooral niet naar anderen luisteren!
Ik moest op mezelf vertrouwen
Ook zei iedereen dat tegenwoordig een knip erbij hoort dus deal with It! Ik had er toch niks over te zeggen en moest gewoon op m’n rug met benen omhoog want zo hoort dat gewoon!
Mijn verloskundige zei; jij gaat lekker thuis in bad bevallen, in je eigen bubbel, en dan kunnen we niet eens knippen 😉
Jij hebt de touwtjes in handen zolang dat verantwoord is voor jou en je baby
Gelukkig waren ik en mijn kleine tot aan de bevalling in goede conditie en is alles gegaan zoals ik wenste
Thuis, in bad (pijnstillend), heel veel rust, natuurlijke kleine scheur die wel even gehecht moest worden maar na twee dagen al geen pijn meer aan had.
De dag van de bevalling was heel bijzonder, gezellig tv kijken tussen de weeën door en toen het niet meer te doen was puft je eigen lichaam op ritme echt mee.
Probeer je hoofd er goed bij te houden (ondanks dat je in je eigen wereld gaat zitten) de verloskundige vertelt je wat er gaat gebeuren en ademt met je mee als het nodig is en zegt wanneer je mag persen of juist even niet om uitscheuren te voorkomen.
Kalm blijven doorademen, zo blijf je helder
Kortom vertrouw op je kracht! Bespreek je angst met de verloskundige/doula.
Geniet vooral van het zwanger zijn, en het boek “veilig bevallen” is een aanrader en geeft houvast voor als je het gevoel hebt de controle te verliezen
Liefs
wauw!! Dankjewel dat je dit hebt gedeeld! Dit geeft mij ook veel hoop en vertrouwen ❤️