Ik weet het, de titel komt wat heftig over. Misschien heftiger dan ik bedoel. Misschien ook niet. Dat is afhankelijk van hoe jouw reactie hierop was. Eetstoornissen zijn geen dingen om over te grappen, laat ik dat voorop stellen. Maar eetstoornissen zijn niet enkel de diagnoses die we kennen, een stoornis tussen je gedachtes over eten en je lichaam is iets wat veel vaker voorkomt dan de diagnoses die gesteld worden.
Ik weet en jij weet waarschijnlijk ook, dat ontzettend slimme en succesvolle vrouwen een eetstoornis kunnen hebben en tegelijkertijd met hun intelligentie en vakkundigheid het perfect weten te maskeren. Maar lees even dit artikel om een beeld te krijgen bij wat er nog meer gaande kan zijn zonder dat de diagnose gesteld is. Daar zit namelijk een hoop tussen wat niet echt besproken wordt.
Tussen alle berichten die ik wekelijks, wat zeg ik, dagelijks krijg zitten er vaak heftige verhalen bij. Zo heftig dat ik soms zou willen dat meer mensen dit wisten en meelazen omdat ik hoop dat we wakker geschud worden.
Eén bericht, van een meisje dat ik ken van vroeger, een zusje van. Dat bericht heb ik gevormd tot dit artikel. Natuurlijk met toestemming, natuurlijk zonder naam.
Heb je jezelf ooit uitgehongerd, al was het maar voor een dag, om af te vallen?
Hm.. Dat klinkt best redelijk, toch? Hebben velen niet eens zo’n dag gehad in hun leven? Omdat we dachten dat het een dieet was, toch?
Heb je jezelf ooit laten overgeven om af te vallen?
Niet voor een langere periode.
Vind je dat je gewicht te hoog is? Te laag? Of helemaal prima?
Tja, hoeveel procent zou hierbij antwoorden met het laatste? Nouja ik vind dat het wel wat lager mag.
Denk je dat je echt overgewicht hebt?
Nou, ik vind niet dat ik echt dik ben ofzo, maar ik zou wel wat lekkerder in mijn vel zitten als er wat af is ja. Ik heb geen eetstoornis, maar misschien iets in die richting? Hebben niet alle vrouwen iets geks met eten? Of in ieder geval, de meeste?
We spoelen even terug naar vroeger..
Zomer 2006, ze is net klaar met de eerste klas van de middelbare school en gaat na de zomer naar de tweede klas. Ze neust rond op het web, op zoek naar die groene thee pillen die haar vriendin haar heeft aangeraden. Ze is op haar aller-dunst ooit. Ze is flink afgevallen en dat ‘babyvet’ is er eindelijk af. Ze is oud genoeg om te begrijpen hoe haar lichaam eruit ziet ten opzichte van wat zij ideaal vindt. Ze haat haarzelf als ze in de spiegel kijkt, eigenlijk al sinds ze 7 of 8 jaar was.
Dus de pillen, zijn een must. Ze moet ze vinden.
Ze schrijft voor zichzelf op hoeveel ze wilt wegen, wat haar ‘goal weight’ is. Ze wil 50 kilo wegen. Ze wil zo dun zijn zodat haar moeder haar zal vragen of alles wel goed gaat. Dán pas is ze mooi.
Cocaïne en cafeïne
4 jaar later, lente 2010. Het laatste jaar van de middelbare school. Ze scrolt onrustig door de Facebook foto’s van iemand die ze een soort van kent en gisteravond op een feestje zag. Het meisje was 10 kilo afgevallen in twee weken! In twee weken! En nu wil iedereen doen wat zij doet, het geheim? Cocaïne en cafeïne.
Ze doet niet aan drugs, maar als ze het wel zou doen, dan ‘hoefde ze’ geen hardgekookte eieren te eten als avondmaaltijd na een pittige workout waar ze bijna van flauwviel.
Drie jaar later, is het 2013 en is ze 19 jaar. Een vriendin vraagt hoe het mogelijk is geweest dat ze bijna 10 kilo is afgevallen sinds vorige zomer. Deze keer vertelt ze de waarheid van dat moment:
“Maanden van teveel sporten gevolgd door maanden van totaal geen sport, gevolgd door maanden van een beetje sport en heel weinig eten. Ik geef niet (meer) over, ik heb gewoon een ingewikkelde relatie met mijn lichaam, denk ik”
En of dat zo is.
Onze relatie is helemaal naar de klote. Altijd al. En veel vrouwen, de meeste vrouwen, herkennen zich hierin.
En zij is niet de enige
Ze heeft nooit anorexia of boulimia gehad. Ze is nooit te dun geweest, omdat het haar niet lukte. Maar zij en nog zo’n 7 van de 10 vrouwen die we kennen (misschien wel 9 van de 10) hebben niet misschien één van die twee diagnoses (en daarmee wil ik niets verminderen aan de ernst van mensen die wél deze diagnose hebben), maar we herkennen de struggle met eten en ons lichaam.
We weten hoe het voelt om lichtelijk geobsedeerd te zijn door de vormen van ons lichaam en hoe we deze kunnen veranderen. Maar ook lichtelijk geobsedeerd door gedachtes over eten. Omdat we heel lang slaaf zijn geweest aan de gehypte ‘dun, lang, wit, blond’ beelden. Deze dingen denken we te willen sinds we nog niet eens in staat waren om te begrijpen dat elk lichaam anders is. Het is vastgeroest in ons brein waardoor we, vanaf een leeftijd dat we wél ons lichaam in de spiegel zien al direct vinden dat het niet lijkt op wat we willen. Ontevreden nog voordat we zelf kunnen bepalen wat mooi is.
Nee, wat zeg ik.
Ontevreden nog voordat we kunnen begrijpen dat ieder lichaam ánders is en er niet één standaard beeld is van ‘mooi’. En voor we het weten leven we een leven lang met de overtuiging dat ons ideaal gewicht is gekoppeld aan ons geluk. Zelfs als we nooit een eetstoornis hebben gehad, we zijn opgegroeid met obsessieve gedachtes.
Daarom schiet ze even in paniek wanneer de groep besluit om bij een pizzatent te eten tijdens het uitje terwijl ze net een grote lunch op had en eigenlijk gewoon licht wil dineren.
Daarom gaat ze soms met een stom gevoel naar bed omdat ze gewoon WIST dat ze geen honger had maar toch moest eten bij die film. Het was niet eens lekker.
En daarom voelt ze ergens van binnen dat ze toch echt graag 50 kilo wil wegen. Dat haar moeder haar zal vragen of alles wel goed gaat, dan voelt ze zich pas mooi.
Maar ze heeft het mis, we hebben het allemaal mis, we zijn prachtig
En is de bewustwording van al deze kleine details die zich plaatsvinden in je hoofd ZO een cruciale stap. Het verdrietige is alleen dat er bijna nooit over gesproken wordt. We denken allemaal dat we de enige zijn en dat anderen ons gestoord gaan vinden.
We zijn niet de enige, geloof mij maar als ik +20 mails en privé berichten per week ontvang van vrouwen. We zijn niet de enige. Je bent niet de enige. En om dit niet van generatie tot generatie over te laten gaan is het belangrijk dat je erover spreekt en niet doet alsof het een groot taboe is. Maar dat je ook de ander hoort die erover vertelt en het niet afkeurt.
Het meisje uit de tekst is bijzonder mooi en leuk, heeft een goede baan, woont op zichzelf en heeft het écht voor elkaar, ‘zou je zeggen’. Oftewel, het zijn geen zwakkelingen of aparte gevallen, het zijn allemaal meiden en vrouwen zoals jij en ik.
En het wordt tijd dat er meer over gesproken wordt zodat we er meer aan kunnen doen. Laat dit de generatie zijn die dit laat stoppen!
Foto’s: Twenty20 / @SashaNell, Nicole Mason, Shutterstock
16 comments
Zó waar & prachtig geschreven!
Ik ben bijna 50 en heb wél een eetstoornis, verschillende vormen voorbij zien komen in de afgelopen 30 jaar. En dat is verschrikkelijk!
Om de een of andere reden raakt je artikel me heel erg. Je beschrijft heel goed hoe het kan werken. Bij een eetstoornis zit er van alles onder, maar ik denk inderdaad dat de relatie die iemand met eten heeft heel veel zegt over de manier waarop iemand naar zichzelf kijkt. allemaal heel ingewikkeld… Goed dat je dit ‘open gooit’. Want eigenlijk is het gek dat ook dit ondanks alles wat er besproken wordt, toch nog een taboe is. Ik schaam me ook verschrikkelijk, er zijn niet heel veel mensen die dit van me weten!
Ik herken dit volledig, al is het bij mij wél doorgeslagen met alle gevolgen van dien. Moet wel zeggen dat het vaak met een onderliggende reden is: ik wilde per se zo en zo dun zijn, want dat vond (vind) ik het mooist inderdaad. Maar dat afvallen en vele sporten was ook grotendeels om controle te hebben over íets, gezien de rest van mijn leven zo eng en vol onzekerheden was, en snel ging en ik er schijnbaar niks aan kon doen.
Aan de buitenkant lijkt het ook alsof ik alles prima voor elkaar heb, maar ik heb hierdoor geleerd dat écht iedereen wel iets heeft waar hij of zij mee zit, wat we niet kunnen zien. Verstopte het zelf als de beste :). Dankjewel hiervoor, heel blij dat je hier aandacht aan besteedt. xxx
Dit komt binnen.. Ik ben zo iemand die anders op het randje zit en met mijn grenzen speel. Ik ben daar nu heel actief mee aan de slag gegaan want ik wil het overwinnen. Ik ben het zo beu om telkens in paniek te raken als ik bv chocomelk heb gedronken (op dit moment maak ik me daar dus zorgen over, over de éne chocomelk in een jaar die ik dan drink). Ik was vroeger wat te zwaar en met af te vallen kreeg ik veel complimentjes. Die drang naar erkenning is wat doorgeslaan bij mij vrees ik. Ik ben mij daarvan bewust en probeer het nu te doorbreken maar dat gaat natuurlijk niet van dag op dag. Buiten mijn moeder en vriend weet eigenlijk niemand van mijn probleem, omdat ik het inderdaad nog een taboe vind. Ik heb mijn eigenwaarde al aan mijn gewicht en uiterlijk gekoppeld en ik wil niet dat andere mensen mij ook op die manier gaan zien. Daarom praat ik er ook niet over.
Wat mij trouwens echt opvalt is dat bijna heel mijn omgeving constant bezig is over eten en over ‘op je voeding letten’. Dat stukje taart mag toch wel een beetje kleiner of gaat vooraf aan de zin ‘maar ik heb nog niet veel gegeten hoor vandaag’. Dat zijn dingen die ik dan weer vermijd om te zeggen, omdat ik weet hoe gevoelig en triggerend dit voor anderen kan zijn. Omdat mensen van mij wel weten dat ik gezond eet, gebruiken ze mij ook vaak als klankbord voor hun dieetproblemen en frustraties. Wat het voor natuurlijk extra moeilijk maakt, want ik wil eigenlijk helemaal niet weten wat en hoeveel mensen eten, net omdat dit triggerend is voor voor mij.
Ik wil je bedanken voor de artikelen die je schrijft, want ik haal hier echt motivatie uit 🙂
Hi Freya,
Dit heb je echt goed verwoord. Precies daar loop ik tegen aan. Het gaat zo vaak over eten. Ik vind het zelf nog lastig om het op een ander onderwerp te brengen, maar eigenlijk zouden we iets van 5 vragen moeten hebben die een gesprek op iets anders interessants brengen. Omdat ik veel met sport en voeding bezig ben, merk ik dat het snel daarover gaat en omdat ik daar veel van (denk ik) weet, ga ik daar makkelijk in mee, terwijl ik juist gesprekken wil over dingen die nieuw en onbekend zijn en mij fascineren.
Misschien een leuk idee voor een artikel? 5 vragen om het gesprek over voeding, afvallen etc. om te zetten naar iets anders. Bijvoorbeeld; heb je die film al gezien? Wat staat er op je bucketlijst die je op korte termijn gaat vervullen? Hoe ervaar je het nieuwe project? Hoe gaat het thuis? ofzoiets?
Xx
♥ Wauw, helemaal raak! En het artikel raakt mij ook.
Hi Teni,
Het is heel fijn om te weten dat je ergens niet de enige in bent. Zou je op korte termijn een (nieuw) artikel kunnen schrijven hoe we er samen uit gaan komen? Je geeft hoop, omdat je het voorbeeld bent van iemand die ‘eruit’ is gekomen. Iemand die merkt dat ze zichzelf iets te zwaar mag vinden, en daar op een gezond wijze, met kleine aanpassingen iets aan gaat doen, iemand die vooruit gaat, zonder stil te staan bij wat je nu al hebt. Je bent mijn voorbeeld, elke dag.
Liefs,
Sam
Heel herkenbaar dit! En wat goed dat je het open gooit inderdaad, het is 1 van die dingen waar onderling te weinig (op de juiste manier) over gesproken wordt… Ik vraag me af: waar komt toch die drang naar voldoen aan het ‘ideaal’ vandaan? Ik heb hier zelf lang mee geworsteld (en nog soms), en pas nu -nu ik ook 2 dochters op aan het voeden ben- besef ik echt: iedereen is mooi! Er is geen schoonheidsideaal, want ieders smaak is ook anders. En als ik nu foto’s terug zie van vroeger waarop ik wat steviger was denk ik: ook toen was ik mooi! Dus probeer ik bij mijn meiden de nadruk te leggen op gezond eten (=veel groenten en fruit, minder snoepzooi. Niet voor hun gewicht maar om fit en gezond te zijn) en ze te vertellen dat ze prachtig zijn vanbinnen en van buiten! Maar het blijft een uitdaging. Zelfs de jongste van 7 ging op een gegeven moment naar zwemles in badpak ipv bikini omdat iemand had gezegd dat ze een dikke buik had… ? (terwijl het maar een dunne spriet is).
Heel heftig om te zien dat het zo jong al invloed heeft… Waarmee ik maar wil zeggen: bedankt voor je artikel Teni, zo belangrijk om dit onderwerp onder de aandacht te brengen!!
X
Ja, heel raak.Wat ik zelf heb ontdekt is dat ik nu eindelijk wel mijn gewicht accepteer, mijn lijf en alles maar dat ik toch een verknipt gevoel heb met omgaan-met-eten.
Ik weet na al die jaren niet meer of het te veel is of te weinig of normaal.
En dat is ook heel lastig.
Mijn generatie kan er niet veel meer aan doen maar ik hoop echt dat jullie ( Teni’s generatie) hier wat mee doen!
Helaas is een eetstoornis vaak verweven met zelfacceptatie in alle facetten. Dik voelen kun je vertalen naar jezelf teveel voelen. Zo herkenbaar dat gevoel dat je de wereld / de maarschappij niet bij kunt houden. Ik wil mezelf vaak letterlijk minimaliseren. Het leidt je af van pijn maar ook van mooie dingen. Soms is er niet eens de energie voor huishouden, sociale activiteiten, omdat sporten en eten alle energie opslurpt..
Ik heb al vanaf mijn 11e een eetstoornis en het is veel meer dan eten/ niet eten. Het beheerst je leven en gaat als een rode draad door alles wat je doet.
Goed dat je hierover schrijft want het is nog steeds een taboe om toe te geven dat je problemen hebt met eten en met het leven.
Ik heb geen eetstoornis, maar wát is eigenlijk een eetstoornis? Ik heb een compleet verknipt beeld van mezelf en de ene dag kan ik me keurig gedragen qua voedsel en sporten en uiterst tevreden zijn met mezelf en de volgende dag denk ik ‘wat maakt het eigenlijk uit, ik word toch nooit meer slank en fit’ om vervolgens geen voedingswaarden in de gaten te houden en binnen de 1300 kcal te blijven.
In feit heb ik dus ook een eetstoornis 🙁
Iedere dag worstel ik m’n hoofd. Ik moet van alles van mezelf: ik moet om 5u10 op om op tijd te zijn voor m’n werk, 5 dgn in de week en na 33 jaar fulltime werken en het idee dat ik nog 17 jaar moet voordat ik met pensioen mag ….. ik ben nu al zo moe. En als ik dan ‘s avonds rond 18u weer thuiskom van werken, dan moet ik koken, afwassen, m’n eten preppen voor de volgende werkdag. Eigenlijk moet ik ook nog sporten, de was ophangen en een blouse strijken of stofzuigen en boodschappen doen. Dan wil ik toch ook nog wel even op de bank hangen en stomweg naar de tv kijken voordat ik uiterlijk om 22u weer m’n bed inrol omdat morgenochtend weer om 5u10 de wekker weer gaat. En daar door heen denk ik steeds dat ik wil afvallen, dat dat beter is voor m’n gezondheid en m’n zelfvertrouwen, dat ik wil sporten om me beter te voelen. Dat het me nooit meer lukt om me niet meer dik en moe te voelen………..
Ik hoor dezelfde verhalen om me heen van vriendinnen en collega’s. Vrouwen van mijn leeftijd (rond de 50), oudere vrouwen, maar ook van veel jongere vrouwen, 18 jaar, 20 jaar, 30 jaar. Ik hoop dat we dit ooit uit de wereld en onze gedachten kunnen helpen, maar ik het er een hard hoofd in.
Dank je wel weer voor je mooie stuk tekst. Zo mooi verwoord, zo herkenbaar.
Hele herkenbaar struggle en ZO belangrijk om hier over te praten. Ben sinds vorige week in therapie voor mijn ongediagnosticeerde eetstoornis waar ik nu 6 jaar mee rondloop. De eerste twee meiden die niet in mijn directe vriendengroep zitten met wie ik het deelde bleken met boulimia te hebben gestruggled. Bizar en zo pijnlijk hoe vaak het voorkomt, maar met beiden een super mooi gesprek. ♡
Wauw Teni, thanks voor deze! Ook ik heb er behoorlijk mee geworsteld. Ik was ooit wat aan de zware kant, maar maakte me er niet druk om. Ik was niet bezig met het uiterlijk, niet met die van anderen, niet met die van mezelf. Totdat ik twee weken heel ziek was en veel afviel. Mensen zeiden opeens: he Irm, wat zie je er goed uit! Waarop ik me afvroeg of dat met die extra kilo’s dus niet zo was? Ik besefte me dat ik niet met andermans uiterlijk bezig ben, maar zij wel met mij.. Vanaf dat moment ben ik keihard gaan afvallen. En niet perse op de gezonde manier. De complimenten bleven maar volgen, positieve reacties op hoe ik eruit zag. Ondertussen was er al 25 kilo af. Ik zat zo vast in mijn hoofd, durfde bijna niets meer te eten, was hele dagen aan het sporten. En het erge? Het was gewoon oké, niemand die er naar vroeg. Pas toen ik het ondergewicht in dook, met ingevallen wangen en al, was er één docent die haar zorgen naar me uitte. En toen zat ik al zo vast.
Een eetstoornis gaat niet alleen over uiterlijke dingen zoals ondergewicht. Het gaat om die strijd in je hoofd en de worstelingen die daarbij horen. Dat is wel echt wat ik heb geleerd en nu om me heen in mijn werk met jongeren ook mee probeer te geven.
Overigens gaat het nu een stuk beter, daar niet van (: Maar deze blog is oprecht heel (heel!) fijn!
‘Zodat haar moeder haar zal vragen of alles goed gaat” – want het gaat niet over eten. Het gaat om gezien en geliefd te willen worden, het gaat om gevoelens, het gaat om pijn, onzekerheid, afwijzing, om zoveel meer misschien. Het gaat om jóu, maar het gaat níét over eten. 💕✨
NB. Niet om jou als aangewezen persoon hoor Teni ;), maar bij hen die worstelen.