We voelen het allemaal wel eens en het is helemaal oké om dit te voelen. Zeg ik – iemand die ook genoeg schaamte kent omtrent verschillende onderwerpen, zoals ruzie maken in het openbaar bijvoorbeeld of ‘te moeilijk doen’ in een restaurant.
Je zult vast herkennen dat de ene keer iets moeiteloos voelt en het de andere keer gepaard gaat met schaamte. Gek is dat he? Het ligt er volkomen aan hoe zelfverzekerd je je voelt op dat moment.
Maar waarom is het goed om schaamte te voelen? Wat kunnen we er eigenlijk mee?
Heeft schaamte nut?
In de meeste situaties is schaamte niet echt behulpzaam – maar wel een menselijke emotie. Schaamte is niet behulpzaam om je uit een situatie te redden. Maar het is wél enorm nuttig om te begrijpen wat je denkt over jezelf.
Wanneer we schaamte voelen, is dit vaak omdat we iets hebben gedaan waarbij we denken dat het is schandelijks over ons zegt. Hierdoor laat schaamte precies zien bij welk onderdeel we denken dat er iets ‘mis’ is met ons, iets wat niet klopt, iets lelijks, iets onwaardigs voor liefde.
Om taboe’s hangt ook veel schaamte – denk aan seksuele voorkeuren, ideeën, maar ook over hoe je je lichaam/jezelf vindt of wat je financiële status is.
Als je hardop tegen jezelf zegt dat jouw schaamte over een bepaald onderwerp laat zien waar er iets ‘mis’ is met jou weet je ook wel dat dit niet klopt. Maar om dit volledig los te laten moeten we het eerst zien voor wat het is. Schaamte laat ons zien waar dat geloof zich in zit.
Bijvoorbeeld;
- Je eet bent de laatste tijd meer aan het eten (misschien uit een oude gewoonte), wat ervoor zorgt dat je het gevoel hebt te zwaar te zijn/te worden en vooral niet sexy meer te zijn. Dit kan voor gevoelens van schaamte zorgen over je lichaam en het feit dat je geen discipline lijkt te hebben. De schaamte zegt dat je gelooft dat je lelijk en ongedisciplineerd bent, en om die reden onwaardig voor liefde.
- Je hebt schulden en je schaamt je omdat je hierdoor denkt dat je het niet goed doet als ‘volwassene’, dat je verkeerde keuzes maakt en dat mensen je misschien wel zielig gaan vinden als ze erachter komen.
Uiteindelijk zit de kern hem in het niet waardig genoeg voelen voor liefde. De reden waarom we dit denken en voelen is omdat we het idee hebben dat we niet naar iemand zijn/haar (of je eigen) verwachting leven. Succesvol zijn, slank zijn, genereus zijn, iets toevoegen aan de maatschappij etc. De verwachtingen zitten in ons hoofd, maar zijn door de maatschappij aan ons gegeven. De verwachtingen en overtuigingen zijn niet zo standvast als we denken, wanneer we ze kunnen zien en herkennen – kunnen we ze langzamerhand kapot maken. Juist ja, kapot maken.
Hulp
Het kan altijd helpen om je gedachtes rondom schaamte op te schrijven. Ik weet dat niet iedereen daar fan van is, maar ik kan het niet niet benoemen omdat schrijven mijn nummer één manier is om alles te verwerken in mijn leven. Ik schrijf dan ook dagboeken vol, naast dat ik elke dag een artikel schrijf voor mijn site. Het kan ook absoluut helpen om met iemand te praten die je vertrouwt of zelfs: een therapeut. Mocht dit een onderwerp zijn waar je heel diep in zit, op een negatieve manier, dan kan het misschien helpen om deze vrouw te gaan volgen op social media: Jameela Jamil. Een waanzinnige vrouw die zich hard maakt voor heel veel, maar onder andere ook schaamte. Hieronder heb ik een podcast gelinkt (waar ook beeld bij is opgenomen) waar ze met Russell Brand spreekt over haar ervaring met schaamte en wat voor therapie haar heeft geholpen:
[embedyt]https://youtu.be/H4UGYWj2lIY[/embedyt]
Mocht je er op een wat mildere wijze last van hebben (dat klinkt alsof het hier gaat om een beetje uitslag op je huid..), dan zou je het ook op de ‘mindfulle’ manier kunnen aanpakken;
-
- Spreek het hardop uit: dit kan soms een beetje suf klinken en is ook precies wat de bedoeling is. Hierdoor hoor je ineens wat je denkt en omdat het misschien wel suf klinkt, haalt het al een deel van de kracht ervan weg. Je kunt je hierdoor al realiseren dat je hele hoge eisen aan jezelf stelt en dat dit een probleem is dat je zelf veroorzaakt en dus ook kunt verhelpen.
- Voel de schaamte: we laten onszelf vaak de schaamte niet eens voelen omdat het geen fijne emotie is. Waarom zou je het dan toelaten? Omdat toelaten voor de meeste mensen te heftig is, is de schaamte benaderen met nieuwsgierigheid vaak een betere optie. Hoe voelt het? Waar voel je het in je lichaam? Welke temperatuur, textuur of smaak heeft het? Als dat het heeft. Probeer het met een verse en nieuwe blik te zien – wat zie je dan?
- Vraag jezelf af of dit wel waar is: als je vindt dat je niet gedisciplineerd bent, vraag jezelf dan af: “Is het waar dat ik niet gedisciplineerd ben?” Het kan misschien wel heel waar klinken, maar wanneer je jezelf de vraag stelt is er ruimte voor iets nieuws, voor een nieuw antwoord. Er is ruimte om te zeggen “Niet altijd.. ” of “Soms..” – Laat dat geloof minder hard gelden en geef ruimte voor een nieuw antwoord. Dat is al een begin.
- Zie in dat je in de basis goed bent: goed genoeg zelfs. We zijn in de basis goed en waardig als mens, die realisatie kan soms ook helpen om minder hard te zijn voor jezelf en schaamte een beetje kopje onder te duwen.
- Behandel jezelf met compassie: jaja, daar gaan we weer met ‘zelfliefde’ en ‘zweverigheid’. Maar waarom zou je niet liefdevol zijn naar jezelf? Kun je jezelf 1 hele minuut in de spiegel aankijken, zien wie je bent, wat je hebt meegemaakt, welke pijn je met jezelf meedraagt en NIET in huilen uitbarsten? Ik geloof van niet. Wees lief voor jezelf dan, alsjeblieft.
Dit werkt net zoals het aansterken van je spieren; je dient het te trainen.
Als je dit op deze manier begint te trainen, kun je je overtuigingen over jezelf wat ‘losser’ maken. Misschien komt dan automatisch het geloof dat je in de basis goed bent en wie weet, kun je daarna zelfs je schaamte in de ogen aankijken en realiseren dat het niets anders doet dan je informatie geven over jezelf. Vraag jezelf eens af;
Wat zou er overblijven als je geen schaamte meer met je meedroeg?
3 comments
Zo waar! Een goed artikel weer!!
Je helpt zo velen met je inzicht! Heel bijzonder! ❤️
Hoi Teni,
Ik besef na het lezen van dit artikel opeens dat schaamte te maken heeft met (ver)oordelen van jezelf. Jij zegt het met iets andere woorden.
Heel logisch eigenlijk, en toch een eye-opener voor me.
Dankjewel!
Ik ben zelf heel erg bezig met mildheid ten opzichte van mezelf, en dit inzicht kan ik meenemen.
waardevol artikel, dankjewel (wel veel typefouten)