Nieuw onderzoek laat iets ongelooflijk cools zien in wat het is dat het gedrag van mensen daadwerkelijk laat veranderen en het is niet wat je denkt..

Elke ochtend neem ik even de tijd om mijn hoofd te vullen met iets motiverends of inspirerends. Zo ook op een random regenachtige ochtend met de koptelefoon op, starend uit het raam. Ik zette een Tedx filmpje op over hoe je jezelf kunt motiveren om bepaald gedrag te veranderen – iets waar ik altijd geïnteresseerd in ben.

Het hele filmpje was één groot AHA-moment voor mij en ik zal hem vertalen naar de onderwerpen waar ik over schrijf op mijn site; afvallen, gezond eten, sporten etc.

Ik hoop dat het jou net zo versteld doet staan!

Tali Sharot, een gedrags-neurowetenschapper is aan het woord.

We hebben allemaal wel bepaalde gedragingen die we willen veranderen en we kennen vast ook mensen waar we bepaalde gedragingen van willen veranderen, in positieve zin. Toch? Misschien die van je kinderen, je partner, een familielid etc.

Er is één strategie die veel mensen gebruiken om anderen maar ook om zichzelf te motiveren om bepaald ongewenst gedrag af te leren en nieuw gewenst gedrag aan te leren. Deze strategie herken je vast wel;

Bangmakerij

Bangmakerij? Hoe dan? Je zult jezelf toch vast niet bang maken? Laat staan anderen? Nou.. Bedenk je eens wat je tegen je kinderen zegt als je ze probeert te weerhouden van snoepen, roken of drugs of als je ze probeert te motiveren hun huiswerk te maken;

“Het is slecht voor je gezondheid!”

“Het is gevaarlijk, je kunt er stoornissen van krijgen!”

“Je zult het jaar opnieuw moeten doen als je je cijfer niet opkrikt!”

Etc. etc. etc. Wat zeg je tegen jezelf als je net had besloten dat je niet meer ging snoepen?

“Je wordt dik als je gaat snoepen!”

Zie je? Angstzaaien. Dit wordt ook gebruikt op verpakkingen van sigaretten bijvoorbeeld. We denken dat angst helpt. Maar uit onderzoek blijkt dat waarschuwingen héél weinig effect hebben op gedrag (1)(2)(3)(4). Wat angst eigenlijk doet (ook met dieren) is dat het je laat bevriezen – stil staan – en daarna laat vluchten. Wat wij mensen dan gaan doen is rationaliseren; “Mijn opa heeft gerookt en hij is gezond 90 geworden”. 

Te positief ingesteld?

Tali Sharot was geboeid door deze informatie en besloot het volgende te onderzoeken;

Aan een groep van 100 mensen werd gevraagd om de kans van van 80 negatieve gebeurtenissen die in de toekomst zouden kunnen gebeuren in hun leven in te schatten. Er werd bijvoorbeeld gevraagd; hoe groot schat je de kans in dat je slecht horend wordt als je ouder wordt? Stel dat een kandidaat deze kans op 50% inschat. Wat er vervolgens gebeurde was dat de meningen van twee ‘experts’ erbij werden gehaald, allebei met argumentatie – maar de één negatiever (die zei bijvoorbeeld 60% kans) en de ander positiever (die zei bijvoorbeeld 40% kans).

Wat denk je dat er gebeurde? Mensen waren geneigd om hun inschatting, wat zij geloofden, wat te veranderen richting het positieve advies, naar bijvoorbeeld 45%. Je kunt denken in de vorm van “Geloven wat je wilt geloven” of dat mensen luisteren naar het positieve advies en geen oor hebben voor het negatieve advies.

Wat zou er gebeuren als we met ons brein MEE zouden werken in plaats van tegen?

Tot zover is het duidelijk dat we niet goed zijn in het leren van waarschuwingen (bangmakerij) en we graag alleen het goede nieuws willen horen. Dus, waarom zouden we onszelf niet motiveren via deze weg? Waarom zouden we niet met ons brein MEEwerken in plaats van tegen te werken?

In de video heeft Tali het over het wassen van de handen van het ziekenhuispersoneel. Dit is héél belangrijk. In een ziekenhuis in Amerika werd een camera geïnstalleerd om te zien hoevaak het personeel zijn/haar handen waste voordat en nadat ze een kamer van een patiënt binnentraden (het personeel wist van de camera’s). Wat bleek? Slechts één op de tien waste zijn/haar handen (5). Maar vervolgens werd er een interventie geïntroduceerd; een scherm waarop stond hoe goed het personeel het deed met het handen wassen; elke keer als de handen gewassen werden, gingen de cijfers op het scherm omhoog. Wat gebeurde er? De nakoming van het handen wassen schoot naar 90%!!

Waarom werkt dit?

De reden is eigenlijk heel simpel: in plaats van het gebruik van waarschuwingen over enge en nare dingen die in de toekomst kunnen gebeuren als je x en y, wordt er gebruik gemaakt van 3 principes die heel goed werken;

1. Sociale drijfveer – bij het ziekenhuis personeel kan iedereen zien hoe iedereen het doet. We zijn als mens sociale wezens en we willen graag hetzelfde doen als de rest of het zelfs beter doen. (6)

De Britse overheid gebruikt deze methode om mensen hun belasting op tijd te laten betalen. In een oude brief die ze stuurden naar de mensen die laat waren met het betalen van hun belasting zeggen ze hoe belangrijk het wel niet is om op tijd je belasting te betalen etc. etc. – Dat hielp niet.

Vervolgens, in een nieuwe brief hebben ze één zin toegevoegd: “9 van de 10 mensen in Engeland betalen hun belasting op tijd”.

Die ene zin zorgde ervoor dat de nakoming steeg met 15% uit die groep. 

2. Directe beloning – bij het ziekenhuis personeel kon je bij elke keer dat je je handen waste zien dat het cijfer steeg. Het gaf het personeel een goed gevoel. Van te voren wetende dat het cijfertje omhoog zal gaan bij het wassen van de handen zorgde ervoor dat ze iets gingen doen die ze anders misschien niet hadden gedaan.

Dit werkt heel goed – we waarderen directe beloning enorm in het leven. Wat nou als we mensen nu een beloning geven voor iets dat in de toekomst goed voor ze is? En hoe zouden we dat voor onszelf kunnen opstellen met gedrag dat we zelf willen veranderen?

3. Progressie bijhouden – in het ziekenhuis zorgden de schermen ervoor dat iedereen kon zien waar ze stonden met het wassen van de handen. Iedereen kon de progressie zien. (7)

Het brein is heel goed om progressie voor de positieve dingen bij te houden, niet voor de negatieve dingen. Dit betekent dat wanneer je de aandacht van een ander wilt wat betreft gedragsverandering, het een goed idee is om het positieve te benadrukken. Bijvoorbeeld bij je tiener die rookt;

“Weet je dat als je misschien zou stoppen met roken, je beter wordt in sport”

Interessant, niet waar?

Aan het eind geeft ze nog een ontzettend leuk persoonlijk voorbeeld wat al deze aspecten bij elkaar brengt, je kunt hieronder de video kijken als je nieuwsgierig bent:

[embedyt]https://youtu.be/xp0O2vi8DX4[/embedyt]

 

Hoe zou je dit zelf kunnen toepassen?

Dit is de vraag die ik mezelf direct stelde na het kijken van de Tedx talk. Hoe boeiend is dit! Dus hoe zouden we dit voor onszelf kunnen toepassen? Wat dacht je van apps die progressie bijhouden? Of een eigen schema maken waar je een gewenst gedrag gaat bijhouden en elke keer direct gaat belonen met iets plezierigs.

Als je wilt afvallen dan zou ik de beloning niet eten-gerelateerd maken 😉

Zelf heb ik een groot schema (in deze vlog vertel ik erover) waar ik van alles bijhoud, waaronder ook het tanden stoken. Ik vind het echt een rotklus maar als ik zie dat ik het al 3 dagen achter elkaar heb gedaan dan wil ik niet dat er op dag 4 een ‘gat’ komt – ik wil dat vakje groen vinken zodat de hele lijn mooi groen is! Het is gek, maar het werkt voor mij. Van te voren weten dat ik dat vakje groen mag inkleuren geeft me al een goed gevoel. Ik zou er ook nog een positieve beloning aan kunnen koppelen als het na een tijdje niet meer werkt.

Bijvoorbeeld; elke keer dat ik mijn tanden 7 dagen achter elkaar stook, mag mijn nagels laten doen of een gezichtsbehandeling boeken – ik zeg maar wat.

Heb jij wat ideeën om uit te wisselen?

Vind jij dit ook zo boeiende informatie als ik en heb je al ideeën over hoe je bepaald ongewenst gedrag wilt veranderen? Ik ben ontzettend benieuwd naar jullie creatieve ideeën – wie weet ga ik een challenge aan op mijn site met een leuk creatief idee! Laat het weten in de comments!

 

 

(1) e.g. Ruiter & Kok, 2005; (2) Taubman Ben-Ari, Florian & Mikulincer, 1999; (3) Trenholm et al, 2007; (4) Ennet et al, 1994

(5) Armellino et al, 2011 – Clinical Infectious Diseases; Armellino et al, 2013 – American Journal Of Infection Control 

(6) Edelson, Sharot, Dolan & Dudai, 2011 – Response to opinion of others that leads to change

(7) Sharot, Kom & Dolan, 2011 – Average brain better at coding information about progress