We kennen allemaal wel de uitspraak “No regrets!”, vaak wanneer we op het punt staan om iets te doen wat misschien niet als heel ‘wijs’ wordt gezien. En hoewel het heerlijk lijkt om een leven te leiden zonder spijt, is het niet altijd zo makkelijk.

We hebben spijt van gemiste kansen,

We hebben spijt dat we tegen iemand hebben gezegd dat we hem/haar leuk vinden,

We hebben spijt dat we onze tijd niet beter hebben besteed en meer hebben bereikt,

We hebben spijt dat we niet een betere ouder zijn geweest,

We hebben spijt dat we niet tegen iemand hebben gezegd wat hij/zij voor ons betekent heeft voordat iemand is overleden,

We hebben spijt van uitstelgedrag,

We hebben spijt dat we niet door hebben gezet met piano spelen of tennissen,

We hebben spijt van die slechte relatie.

Ja, we hebben spijt..

Waarom we spijt hebben

We hebben spijt van de keuzes die we hebben gemaakt omdat we ons zorgen maken dat we andere keuzes hadden moeten maken. We denken dat we iets anders – beters – hadden moeten doen, maar het niet hebben gedaan. We hadden een betere partner moeten kiezen, maar dat hebben we niet gedaan. We hadden er meer op uit moeten gaan, we hadden meer risico’s moeten nemen, we hadden meer moeten luisteren naar de ander, we hadden gedisciplineerder moeten zijn..

We hebben spijt van deze keuzes. Deze keuzes bevinden zich allemaal in het verleden en kunnen niet verandert worden omdat we ze vergelijken met een ideaal pad dat we denken genomen te moeten hebben. We hebben een idee in ons hoofd van wat het zou kunnen zijn, als we maar een andere keuze hadden gemaakt.

Het probleem is dat we dit niet meer kunnen veranderen. Dus blijven we het onveranderbare vergelijken met het ideale pad. Dit is enkel een fantasie, besef je dat? Niets uit het verleden kan verandert worden en begrijp ook dat het nooit zo goed zou kunnen zijn als het ideaalbeeld dat jij in je hoofd hebt. De onveranderbare keuze zal altijd slechter zijn dan het ideale scenario. Het blijft maar ronddwalen door ons hoofd.

Waarom kunnen we dit niet loslaten? Wat is er zo belangrijk dat we er nog steeds over blijven piekeren?

Waarom we blijven nadenken over spijt

Ik ben een piekeraar en kan soms lang nadenken over bepaalde beslissingen. Echter voel ik bijna geen spijt als ik zélf de keuzes heb gemaakt, ik voel alleen een vorm van spijt als ik niet naar mijn eigen intuïtie heb geluisterd – maar dan wordt het eigenlijk al gauw omgezet naar een leerproces: weten voor de volgende keer.

We weten allemaal wel dat we redelijk goede mensen zijn, toch? Jij vindt waarschijnlijk ook dat je best oké bent 😉 En misschien ook wel meer dan dat. Zelfs als je wel eens twijfelt over jezelf of een slecht zelfbeeld hebt, denk je waarschijnlijk dat je over het algemeen een ‘goed persoon’ bent.

Dus wanneer iemand onze identiteit aanvalt, je beledigt of je een leugenaar noemt – doet het pijn. We worden boos en verdedigend. We kunnen maar niet stoppen met denken aan de belediging. En wanneer we denken een fout gemaakt te hebben, voelt dit ook als een aanval op onze identiteit. 

We hebben een verkeerde keuze gemaakt, waarom konden we niet een beter mens zijn en een betere keuze maken? De slechte of verkeerde keuze komt in conflict met het idee dat we over het algemeen goede mensen zijn.

Dus blijft het probleem door je hoofd dwalen, zonder resolutie. Er is geen enkele manier om dit probleem te verhelpen omdat de slechte keuze niet meer verandert kan worden en we kunnen dat conflict met onze eigen identiteit ook niet eventjes oplossen.

Volg je me nog?

Spijt los laten

Als je hier dieper naar gaat kijken, zijn er twee hoofdoorzaken die we kunnen onderscheiden:

1. We vergelijken keuzes uit het verleden met een ideaalbeeld.
2. We hebben een ideale identiteit dat in conflict is met het idee van een slechte/verkeerde keuze.

Beide punten hebben te maken met een ideaal dat je voor jezelf hebt gesteld (onbewust). Dit ideaal is niet de realiteit, dit is een fantasie van hoe we het zouden willen zien. Het is bedacht en niet behulpzaam. In dit geval zijn deze idealen alleen maar benauwend.

Dus de oefening zit hem in het loslaten van de idealen en de realiteit te omarmen.

De realiteit van deze hoofdoorzaken:

1. De keuze die we hebben gemaakt ligt in het verleden en we kunnen het niet veranderen. Sterker nog, er zit wat goeds in die keuze – als we kiezen om het te zien. Het feit dat je überhaupt een keuze kon maken is al iets waanzinnigs, het betekent dat je leeft – vrij genoeg bent zelf een keuze te kunnen maken en ervan kunt leren. We kunnen misschien verzadiging halen uit het idee dat onze keuzes ons altijd informatie meegeven. Je maakt keuzes naar beste weten en wanneer je beter weet, maak je betere keuzes. Op deze manier herhaalt dit zich op een positieve manier, je kiest er namelijk voor om de les in elke ‘verkeerde’ keuze te zien en blijft ontwikkelen. Zie de keuze als ‘goed genoeg’ in plaats van hopen dat je altijd de perfecte keuze maakt. Sommige keuzes zullen geweldig zijn, andere zullen niet perfect zijn en we kunnen alle soorten keuzes omarmen.
2. We zijn eigenlijk niet altijd ‘goed’, als mens. Onze identiteit wilt graag vasthouden aan enkel goed zijn als mens. Maar soms zijn we dat niet en soms zijn we iets ertussenin. We maken fouten, we doen goede dingen, we geven om mensen en dingen, we zijn egoïstisch, we zijn eerlijk, we zijn soms niet eerlijk. We zijn het allemaal, dus een slechte keuze is helemaal niet in conflict met je ‘goede identiteit’. Je hebt een flexibele identiteit en dus zijn je keuzes ook flexibel. Het hoort er allemaal bij.

Dat is allemaal makkelijker gezegd dan gedaan, maar wanneer we opmerken dat we geobsedeerd raken over keuzes uit het verleden, kunnen we:

1. Herkennen dat we terugvallen in dit patroon
2. Realiseren dat er ergens een ideaal is waar we onszelf mee vergelijken
3. Deze zogenaamde perfecte idealen loslaten en een breder scala van de realiteit omarmen

Dit is een constante oefening maar het helpt om niet naar perfectie te kijken en niet de hele tijd al je keuzes uit het verleden te beoordelen. In plaats daarvan kun je verzadiging vinden in de informatie die je nu rijker bent en hoe het je in een fijnere positie zet om te leren en andere keuzes te maken.

Spijt hebben hoort vaak bij het leven, of je het wilt of niet. Of we er nu bewust van zijn of niet. Maar door te kijken naar de oorzaak vak spijt en het omarmen van een breder scala van de realiteit kunnen we leren om content te zijn met onze keuzes.

Gelukkiger met het verleden, gelukkiger met het nu.

 

Foto’s: Flickr / Daniela Brown,